كاخ ابیض گلستان ( موزه مردم شناسی تهران ) یكی از كاخ‌های زیبای واقع در مجموعهٔ كاخ گلستان (در میدان ارگ تهران) است كه امروزه به عنوان موزهٔ مردم‌شناسی مورد بازدید عموم قرار می‌گیرد.این موزه شامل آثار مربوط به مردم شهرستان‌های گوناگون ایران در دوره قاجاریه و معاصر می‌باشد.
موزه مردم شناسی تهران
موزه مردم شناسی دارای كارگاه‌های خطاطی، عكاسی، مجسمه سازی، نجاری و نیز كتابخانه، قرائت خانه، سالن سخنرانی و چهل و هفت غرفه مربوط به آثار گردآوری‌شده از سراسر ایران است.آثار موزه به شیوه موضوعی طبقه‌بندی شده و به نمایش در آمده‌اند. این موزه در میدان ۱۵ خرداد داخل محوطه كاخ گلستان واقع شده‌است.این بنا به علت سفیدی رنگ نمای ساختمان، كه به شیوه بناهای قرن ۱۸ اروپا گچ‌بری و نماسازی شده بود و نیز به سبب آنكه پله‌ها سراسری كاخ مرمر سفید رگه‌دار بود، كاخ ابیض نامیده می‌شد.
از جمله نمایشگاه هایی كه سال ۱۳۳۶ در این موزه برگزار گردید. نخستین نمایشگاه پوشاك زنان ایران بود. بعد از تشكیل وزارت فرهنگ و هنر و انتقال اداره فوق بمحل جدید خود و همزمان با تاجگذاری پهلوی دوم در سال ۱۳۴۶ ه.ش در وضع نمای غربی و اتاق‌های طبقات پائین كاخ مطابق با شیوه اصلی بنا تغییرات و تعمیرات عمده ئی انجام گرفت و از انهدام و ویرانی آن كه بعلت رطوبت و كهنگی ساختمان پیش آمده بود به كلی جلوگیری گردید .
و در سال ۱۳۴۷ ه.ش ببه موزه مردم شناسی اختصاص یافت.
تاسیس موزه مردم شناسی به سالهای آغازین دوران پهلوی باز می‌گردد. فرمان تاسیس این موزه در سال ۱۳۱۴ شمسی توسط رضاشاه پهلوی صادر گردید. پس از صدور این فرمان، كارشناسانی جهت جمع آوری اشیاء و لوازم زندگی مردم شهرها، روستاها و اقوام مختلف، به اقصی نقاط كشور اعزام شدند.در مهرماه سال۱۳۱۶ شمسی، پس از تلاش زیاد این موزه در ساختمانی واقع در خیابان بوعلی كه هم اكنون محل انجمن آثار و مفاخر ملی ایران می‌باشد، گشایش یافت .
موزه مردم شناسی یكی از قدیمی‌ترین و غنی‌ترین موزه‌های مردم شناسی در سطح كشور است.
این موزه در دو طبقه و از بخشهای متنوعی تشكیل می‌شود.طبقه هم كف شامل بخش اداری و تالارهای نمایش است.در طبقه دوم علاوه بر پوشاك مناطق مختلف ایران، پوشش مردان و زنان قاجار و موارد دیگر در معرض تماشای بازدیدكنندگان می‌باشند.
اشیا موجود در موزه مردم شناسی
اشیای ساده زندگی در كاخ قاجار
در سمت راست این طبقه اتاق‌هایی تو در تو قرار دارند كه اشیای مورد نیاز زندگی عموم مردم در نقاط مختلف كشور را در خود جا داده‌اند.این اشیا شامل گهواره‌ای متعلق به مردم نواحی شمالی كشور، اسباب پخت و پز، انواع قفل‌ها و كلیدها، ساخته‌های چوبی، سفال‌های لعاب‌دار، منابع روشنایی مانند فانوس‌ها، وسایل حمام، وسایل پزشكی، ساخته‌های نمدی و صنایع منبت و خاتم‌كاری‌شده است كه هریك با ظرافت خاصی طراحی شده‌اند و تصویری از ابزارآلات مورد نیاز زندگی عموم مردم را مشخص می‌كنند، تصویری كه می‌تواند زندگی ساده‌ی مردم دوره‌ی قاجاری را در ذهن مخاطب مجسم كند.
دهل، سرنا و كمانچه؛ ابزآلات موسیقی در دوره قاجار
در ادامه‌ی اتاق‌های تو در توی طبقه‌ی نخست، ماكتی از عروس دوره‌ی قاجار و دراویش آن زمان قرار دارد كه هریك با نمایش لباس‌های مخصوص، نحوه‌ی پوشش در آن دوران را نشان می‌دهند. در كنار این ماكت‌ها، آلات موسیقی مانند دهل، سرنا، كمانچه، سنتور، دایره، ضرب و … به‌نمایش گذاشته شده است تا موسیقی دوران قاجار را بتوان تصور كرد.در امتداد اتاقك‌های طبقه‌ی اول نیز قهوه‌خانه‌های قدیم ایرانی شبیه‌سازی شده است كه شمایل آن با سماور، منقل و دیزی همراه قهوه‌چی و نقال و مشتری‌ها، پاتوق‌های ۷۰ سال پیش را تداعی می‌كند.
تصویر فتحلی‌شاه قاجار، تنها اثر باقی‌مانده روی دیوار كاخ
از دل طبقه‌ی نخست این عمارت، پله‌هایی عریض بازدیدكنندگان را به سالن طبقه‌ی فوقانی هدایت می‌كنند. سالن وسیعی كه هر دو طرف آن با تابلوهای بزرگ پارچه‌دوزی‌شده با تصویر فتحعلی‌شاه قاجار منقش شده‌اند.
سراسر اتاق‌های سالن طبقه دوم نیز كه مسیر بازدیدش با تماشای انواع روسری‌های ابریشمی منقش آغاز و با انواع پای‌افزارهای ایرانی تمام می‌شود، محل نمایش ماكت‌های مومی است كه هركدام معرف زنان و مردان نقاط مختلف كشور با پوشش‌های بومی رایج آن مناطق هستند. در كنار آن‌ها نیز نمونه‌های باقی‌مانده از برخی لباس‌های مورد استفاده در دوره‌ی قاجار مانند پوشش رایج مرد درباری یا تن‌پوش‌های اندرونی و بیرونی عموم زنان به‌چشم می‌خورد.
نحوه دسترسی به كاخ ابیض گلستان ( موزه مردم شناسی تهران )
آدرس :تهران- خیابان ۱۵ خرداد- میدان ارگ
تلفن : ۰۲۱۳۳۱۱۳۳۳۵
