موزه صنعت برق ایران موزه‌ای تاریخی، صنعتی و آموزشی است كه در ۱۳۷۴، با مساحتی بالغ بر ۴۵۰۰ مترمربع، با آب نماها و فضای سبز بسیار زیبا و دیدنی، در محل اصلی یكی از قدیمی‌ترین نیروگاه‌های كشور احداث شد.در گذشته و محل فعلی موزه، چهار كارخانه قرار داشت كه عبارت بودند از كارخانه اشكودا، كارخانه دیزل، كارخانه وستینگهاوس ۸۰۰۰ كیلوواتی و كارخانه وستینگهاوس ۱۰۰۰۰ كیلوواتی. در حال حاضر موزه در جایی قرار گرفته كه قبلاً كارخانه ۱۰۰۰۰ كیلوواتی قرار داشت. نیمی از مساحت كارخانه برای ساخت موزه خراب شد و نیمه باقی مانده در موزه به كار رفته است كه شامل یك واحد نیروگاه حرارتی (بخاری) با قدرت ۵۰۰۰ وات است و طوری قرار گرفته است كه در تمام مراحل بازدید از موزه، كارخانه در معرض دید است.
نخستین مولد برق در ۱۲۶۳ ش، به دستور ناصرالدین شاه قاجار وارد ایران شد و در تكیه دولت و (دربار)، به منظور روشنایی مورد استفاده قرار گرفت. در ۱۲۸۴ نخستین نیروگاه خصوصی برق شهر توسط مرحوم حاج حسین مهدوی (امین الضرب) در تهران افتتاح شد.
بخشهای مختلف موزه صنعت برق ایران
موزه شامل چهار طبقه است كه علاوه بر آن، در محوطه بیرون از موزه، ماشین‌های دیزل و نیم دیزل و بخار ابتدایی استقرار یافته‌اند.در این گنجینه، اشیا و اسناد قدیمی مربوط به صنعت برق از حدود ۱۲۰ سال پیش تاكنون به همراه پیشرفت‌های این صنعت در معرض دید علاقه‌مندان قرار گرفته است. همچنین فیلمی از پیدایش صنعت برق در ایران در محل سالن آمفی‌تئاتر موزه، كه مجهز به سیستم‌های پیشرفته صوتی تصویری است، برای بازدیدكنندگان پخش می‌شود. ترتیب قرار گرفتن اجزا در موزه طوری است كه روند تكامل صنعت برق را نشان می‌دهد.
این تكامل از وسیله پی‌سوز، قبل از دوران هخامنشی شروع می‌شود و بعد از نمایش شمع و چراغ‌های نفتی، به نمایش اولین مولد ایران همراه با عكس و اسناد مربوط به آن در ۱۳۰۲ ق، در زمان ناصرالدین شاه، می‌رسد; سپس اولین نیروگاه عمومی كه امین‌الضرب در ۱۲۸۴ ش به تهران وارد كرد با اسناد و عكس به نمایش گذاشته می‌شود; و به دنبال آن انواع لامپ‌ها، از لامپ ادیسون گرفته تا لامپ‌های امروزی، و نیز وسایلی كه در مسیر انتقال به كار برده می‌شود، در معرض نمایش قرار گرفته است. دراین بین، روش تولید انرژی توسط مولدهای بادی و نوری توسط ماكت و به طور عملی نشان داده می‌شود.
معماری موزه صنعت برق ایران
معماری موزه جالب و خاص است، به طوری كه بازدیدكنندگان در حین دیدن اشیا و لوازم، متوجه نمی‌شوند كه چند طبقه بالا آمده‌اند. سالن‌ها به طور زیگزاگ در كنار نیروگاه ۵۰۰۰ كیلوواتی بالارفته و طوری ساخته شده است كه هر بخش توسط چهار پله از بخش دیگر جدا می‌شود.
آدرس موزه صنعت برق ایران
آدرس :تهران- میدان شهدا-محله پیروزی -خیابان پیروزی- خیابان شهید افروز
