كاخ موزه سعدآباد تهران جاهای دیدنی تهران زیاد است از جمله جاذبه های گردشگری تهران در پهنه پر طراوت كوهپایه های توچال و دره سرسبز دربند, بخش دل انگیزی از شمال شهر تهران شكل می گیرد كه مجموعه سعدآباد با یك میلیون و صد هزارمترمربع وسعت دراین گستره غنوده است.سعدآباد كه از شمال با كوههای البرز,از مشرق با گلابدره, از مغرب با ولنجك و از جنوب با تجریش همسایگی دارد, در زمان قاجار, محل استقرار و سكونت تابستانی شاهان این سلسله بوده است.پس از كودتای ۱۲۹۹, در وسعتی تازه و الحاق باغ های مختلف, به اقامتگاه تابستانی رضاخان اختصاص یافته,كاخ و كوشك هایی به مناسبت و ضرورت های گوناگون در جای جای این پهنهء برتافته از درختان كهن و سپیدار و سرو, به فاصله ای از بازمانده بناهای قاجار سر برآورده كه طی سالیان به چهارده كاخ كوچك و بزرگ, هركدام به سبك و شیوه ای در معماری رسیده است.
حاج آقا رضا رفیع در خاطرات خود می نویسد:” من سعدآباد را از ابوالفتح سردار اعظم- پسر بانو عظمی خواهر ظلل السلطان به مبلغ چهارصد هزارتومان با مهر حاج آقا نورا… و كلباسی برای رضاخان سردار سپه خریداری كردم.سعدآباد كه من آن موقع خریداری كردم به این بزرگی نبود و وسعت آن هشت هزار متر كنار رودخانه با عمارت حالیه ملكه مادر بود.البته بعد از خریداری سعدآباد از سردار اعظم, تپه علی خان والی را از پدر سرتیپ والی به مبلغ هفت هزار تومان خریداری نمودم و این تپه همان تپه ای است كه كاخ شهوند را رضا خان بر روی آن بنا كرد و مادر شاهپور عبدالرضا(عصمت دولتشاهی)در آن كاخ می نشست.

باغهای سعدآباد
از باغ هایی كه اراضی آنها داخل اراضی سعدآباد شد , باغ آقامحمد جواد گنجه ای است كه جزء جعفرآباد بود, از باغ امام جمعه هم مقدار زیادی داخل باغ سعدآباد شد و خانه های جنوبی سعدآباد كه مربوط به دوره قاجار بود از نصیرالدوله خریداری گردید و در زمان پهلوی اول به عنوان سربازخانه سعدآباد مورد استفاده قرار می گرفت.سپس باغ های دیگری در اطراف سعدآباد از جمله باغ های سالار جنگ, سپهبد امان ا… میرزا, مستوفی الممالك,شكرا… قوام الدوله, همدم السلطنه خواهر مستوفی و محمود بدر(به فتح باء و كسر دال)خریداری و جزو سعدآباد گردید.رضاشاه درآن زمان در میان درختان چنار سعدآباد چادری می زد و گاهی هم زیر آن پذیرایی می كرد.
در زمان پهلوی اول, سراسر باغ سعدآباد از رودخانهء دربند مشروب می شد.رضاشاه آب رودخانهء دربند را خریداری كرد و به آبیاری این باغ اختصاص داد ولی پهلوی دوم دوازده ساعت از آب رودخانه را به رعایا بخشید.و چون آب این رودخانه برای آبیاری سعدآباد كافی نبود از دوازده رشته قنات های قدیمی و جدیدالاحداث استفاده گردید.

قناتهای باغ سعدآباد
۱- هراش آب (به فتح هاء)
۲- قنات قوام الدوله
۳- قنات كاخ سنگی
۴- قنات جعفرآبـــاد
۵- قنات آب نما
۶- قنات كاخ سفید
۷ و۸-قنات های دفتر مخصوص
۹- قنات جوادیه
۱۰- قنات گلخانه
۱۱ – قنات كاخ شمس
۱۲- قنات خوابگاه

ناریخچه كاخ سعدآباد
تاریخچه مجموعه سعدآباد از زمان قاجاریه شروع میشود و اكثر كسانی كه در دوران قاجار در كشور صاحب منصب بودند از جمله رجال سیاسی و قائم مقامان، اقدام به احداث تفریگاه و اقامتگاه در این منطقه خوش آب و هوا نمودند، بعدها پس از كودتا و تغییر سلسله توسط رضاخان با ایجاد بناهایی در این محل آن را به اقامتگاه دائمی سلسله پادشاهی تبدیل نمود و با خریداری زمین های این منطقه تا زمان انقلاب اسلامی به عنوان محل سكونت خاندان سلطنتی مورد استفاده قرار گرفت و پس از انقلاب به موزه و محلی برای انجام امور فرهنگی تبدیل شد.
با تبدیل شدن تهران به پایتخت قاجار زمینهای مرغوب و خلوت شمال شهر تهران نظر حاكمان را به شدت به خود جلب كرد و باعث شد در طول زمان در این زمین های مرغوب اقدام به ساخت بنا های مختلفی نمایند و به مرور زمان باغ سعدآباد شكل گرفت كه مجموعه ای از ساختمان های مختلف است كه به افرادی تعلق داشتند كه اكثراً جزو حاكمان و درباریان كشور ایران بودند.
اكنون این ساختمان ها به مجموعه ای از موزه ها و محلی برای نمایش تاریخ، فرهنگ و هنر كشورمان ایران تبدیل شده است. مجموعه تاریخی سعدآباد یك مجموعه كامل و بی نظیر از سیر تحول و تكامل تاریخ كشورمان در دو قرن اخیر می باشد. این مجموعه كه بعضاً به صورت كاخ در خدمت پادشاهان ما قبل از انقلاب بوده است هم اكنون به صورت موزه های مجزا با فضایی بسیار دل انگیز پذیرای گردشگرانی است كه از همه جای ایران و دنیا برای دیدن این محل می آیند.

ویژگی های كاخ موزه سعدآباد
مجموعه تاریخی سعدآباد دارای ۱۱۰ هكتار وسعت می باشد. كاخ ها و موزه ها و ساختمان های مختلف واقع در بخش شمالی شهر تهران و وجود باغستان ها، گلخانه ها، قناتها، چشمه سارها و خیابانها و جنگلهای طبیعی كه در این مجموعه وجود دارد، باعث شده است كه این مكان تفریحی به خاطره خوش برای همه بازدیدكنندگان از آن تبدیل گردد. مجموعه تاریخی فرهنگی سعد آباد از شمال به كوه البرز، از شرق با گلاب دره، از قسمت غربی به ولنجك منتهی می شود و از سمت جنوب به تجریش می رسد و رودخانه جعفرآباد از میان آن عبور می كند.
ارتفاع سعد آباد از سطح دریا حدود ۱۶۵۰ تا ۱۸۰۰ متر می باشد و میانگین دمای آن در طول سال ۱۳ درجه سانتیگراد است. شما می توانید ساعت ها در این مجموعه بدون آنكه دچار خستگی شوید قدم بزنید و جاذبه های مختلف آن را ببینید و تاریخ دوره پهلوی و قاجاریه را به تماشا بنشینید.
تبدیل وضعیت از همهمه و شلوغی مركز شهری تهران به یكباره به فضای ساكت، زیبا و دلنشین در فاصله ای باورنكردنی از شهر، خود یكی از جاذبههای مجموعه سعدآباد است. باور نكردنی است اگر بدانید خروج شما از همهمه های زندگی روزمره شهر تهران فقط با ورود به یكی از درب های این باغ میسر خواهد بود.
در باغ سعدآباد شما میتوانید از پیاده روی در پیاده روهای این مجموعه و گذر از گذرگاه های بسیار زیبا با طبیعتی كه سالهاست به تكامل خود ادامه می دهند و عبور از پل ها و بركه ها و چشم اندازی باز به ویژه در فصل پاییز كه صدای خش خش درختان سربه فلك كشیده، تصویری بهشتی از آنچه كه در تصورات شما از پاییز وجود دارد را تداعی می نماید، لذت ببرید.
زیست بوم سعد آباد
در مجموعه سعدآباد با قسمت های مختلفی سر و كار خواهید داشت كه هر كدام نكات و جزئیاتی برای خلق لحظاتی به یاد ماندنی برای شما ایجاد می كند. محوطه باغ سعدآباد با فضای متفاوت، درختان كهنسال سر به فلك كشیده، گونههای مختلف پرندگان و جانوران و رودخانه دربند كه از میان آن میگذرد به همراه نسیم خنك و صدای پرندگان و كاخ هایی كه در حاشیه رودخانه وجود دارد به همراه پوشش گیاهی منحصر به فرد و درختانی كه نشان از قدمت و اصالت این مجموعه دارند، می تواند فضایی زیبا را برای گردش و پیاده روی را فراهم آورد.
كاخ سعد آباد
گونههای جانوری مانند سنجاب، حشرات و پروانه ها، روباه و مار موجب هیجان انگیز تر شدن گشت و گذار تان در این مجموعه می شوند، همچنین تنوع بالای زیست بوم گیاهی و جانوری این مجموعه خود اثری ارزشمند است كه توسط مركز مطالعات باغ موزه سعد آباد روی آنها مطالعه می گردد و از آنها محافظت می شود.

درهای باغ سعدآباد
۱- در نظامیه كه رضاشاه بیشتر از این در وارد سعدآباد می شد.
۲- در زعفرانیه
۳- در خیابان دربند كه محمدرضا شاه بیشتر از این در وارد كاخ می شد.
۴- در میدان دربند
۵و۶- دو در در جعفرآباد
۷- در رودخانه
۸- در كاخ سفید

كاخ های سعدآباد
هیجده كاخ كوچك و بزرگ از دوره های قاجاریه و پهلوی در سعدآباد وجود دارند كه چون در نظر است در به صورت جداگانه , درباره هر یك از آنها به صورت مشروح , مطالبی آورده شود در این مطلب فقط به ذكر نام آنها بسنده می كنیم .
۱- كاخ احمدشاهی (در اختیار بسیج خواهران) .
۲- كاخ شهوند(كاخ موزه سبز فعلی) .
۳- كاخ سفید (كاخ موزه ملت )
۴- كاخ اختصاصی (موزه تاریخ طبیعی سابق در حال حاضر در اختیـار نهاد ریاســت جمهوری) .
۵- كاخ اسود (سیاه) موزه هنرهای زیبا فعلی .
۶- كاخ شمس (موزه مردم شناسی) .
۷- كاخ اشرف (موزه ظروف سابق) .
۸- كاخ غلامرضا (ساختمان تبصره ۳۶) .
۹- كاخ ملكه مادر (ســــاختمان جمهوری) .
۱۰- كاخ احمدرضا (در اختیار نهاد) .
۱۱- ساختمان عبدالرضا (امور اداری سعدآباد) .
۱۲- كاخ بهمن پهلوی پسر غلامرضا (مركز آموزش) .
۱۳- كاخ شهرام پسر اشرف (موزه نظامی) .
۱۴- كاخ فریده دیبا (در اختیار نهاد) .
۱۵و ۱۶- كاخهای قدیم و جدید ولیعهد رضا پهلوی (موزه بهزاد و دفینه).
۱۷- كاخ فرحناز و علیرضا فرزندان محمدرضا شاه( موزه خط و كتابت میرعماد).
۱۸- كاخ لیلا (موزه آبكار)
علاوه بر كاخ های مذكور و چندین ساختمان قدیمی دیگر , تاسیسات و امكانات دیگری همچون : سالن های مرغداری و گاوداری , موزستان و گلخانه های گوناگون , استخرهای مختلف , چشمه سارها , زمین های تنیس و سالن بولینگ , سینما و آمفی تئاتر روباز در این مجموعه ۱۱۰ هكتاری وجود دارند.

فضاهایی در مجموعه سعدآباد كه غیر قابل بازدید است
یكسری فضاهایی در مجموعه سعدآباد وجود دارد كه شما می توانید آنها را از دور ببینید ولی اجازه بازدید برای عموم در آنها وجود ندارد. از جمله “كاخ احمد شاهی” كه در حال بازسازی است، كاخ اختصاصی كه اكنون در اختیار نهاد ریاست جمهوری است و برای مهمانان خارجی استفاده می شود، “كاخ ملكه مادر” كه میهمانان ویژه دولت در آن اقامت میگزیند و كاخ احمدرضا پهلوی نیز در اختیار نهاد ریاست جمهوری قرار دارد.
كاخ “عبدالرضا پهلوی”، كاخ “بهمن پهلوی”، كاخ “فریده دیبا” و كاخ ولیعهد “رضا پهلوی” و كاخ “لیلا پهلوی” نیز به دلایل مختلف از دسترس خارج می باشد.

ورودی های سعدآباد و مسیر آن
مجموعه سعدآباد به دلیل وسعت دارای درب های ورودی مختلفی است كه در نقاط مختلفی از شهر قابلیت دسترسی دارند. از جمله این درها، در زعفرانیه كه در خیابان دربند واقع شده است، درب میدان دربند كه از سوی جعفرآباد و رودخانه دربند قابل دسترسی می باشد و در كاخ سفید همچنین درهای زعفرانیه و میدان دربند نیز از ورودی های مجموعه سعدآباد می باشد.

نحوه دسترسی به كاخ موزه سعدآباد تهران
كاخ موزه سعدآباد در خیابان ولیعصر، خیابان شهید فلاحی (زعفرانیه)، انتهای خیابان شهید كمال طاهری واقع شده است .
برای رسیدن به مجموعه سعدآباد و موزه نظامی میتوانید از مترو استفاده كنید و در خط ۱ مترو به میدان تجریش بروید .سپس از میدان تجریش با تاكسی به میدان دربند و ورودی شمالی كاخ سعدآباد بروید. یا اگر قصد پیادهروی دارید در میدان تجریش به خیابان سعدآباد، خیابان افراز، خیابان جاودان و در نهایت خیابان خیابان طاهری و ورودی غربی كاخ سعدآباد برسید. پیادهروی این مسیر حدودا بیست دقیقه طول میكشد. اگرچه این خیابانها دارای فضای سبز زیبا، درختان چنار كهنسال و سرسبز و بافت و خانههای تاریخی با معماری دوران پهلوی است. اما قسمتهایی از آن دارای سربالایی است و برای كسانی كه توانایی پیادهروی در سربالایی را ندارند توصیه نمیشود.
تلفن : ۲۲۲۸۵۰۱۷ – ۹-۲۲۲۸۲۰۳۱
دورنگار: ۲۲۲۸۲۰۷۹







