روستای خمیران واقع در دهستان ورپشت از توابع بخش مركزی شهرستان تیران و كرون استان اصفهان می باشد.این روستا از لحاظ جغرافیایی در سمت غربی استان به فاصله ۶۵ كیلومتری از مركز استان یعنی شهر اصفهان واقع شده است.و به طور دقیق تر در كیلومتر ۶۵ اتوبان اصفهان ـ داران قرار گرفته است.معنای كلمه خمیر در لغت بیانگر ماده ای شكل پذیر می باشد ولی این شكل پذیری به مانند شكل پذیری مایعات نیست زیرا مایعات در ذات خود شكل پذیرند ولی خمیر همچنان برای شكل پذیری وابسته به غیر می باشد.این روستا دارای اقلیم آب و هوایی گرم و خشك و نیمه بیابانی است.میزان بارندگی در این منطقه به طور میانگین از ۳۵۰میلیمتر تا ۷۵۰ میلیمتردر سال متغیر است .هرچند در بعضی از سالها ممكن است این میزان نیز تغییر كند.
در زمان های گذشته معمولابه افرادی كه گل(مخلوط خاك و آب ) را ورز می داده اند،و با آن ظروف مختلف را می ساختند خمیر می گفتند.یا اینكه چون این افراد بیشتر ظروفی به شكل خمره (مثل كوزه،تغارو…) می ساختند به آنها خمره ساز یا خمیر می گفتند.البته امروزه به این افراد سفالگر می گویند.
بنابراین در آن زمان به سفالگران، خمیر نیز می گفتند و از همین رو این روستا را خمیران(جمع خمیر)یعنی سفالگران نام نهادند.
مساحت روستا:
كل مساحت روستای خمیران و حریم روستا منهای حریم سد شهید محمد منتظری در حدود ۴۵۰ هكتار می باشد.مساحت طرح هادی روستای خمیران مصوبه سال ۱۳۸۵ در حدود ۱/۱۴ هكتار می باشد.مساحت زمینهای زیركشت روستای خمیران با تقسیمات محلی روستای خمیران كه مختص اهالی روستا می باشد مانند:حبه ،دانگ ،جریب و قفیس، اندازه گیری شده است.اكنون با معادل سازی این واحدها با واحدهای عمومی و بین المللی مساحت زمینهای زراعی و زیركشت روستای خمیران در حدود ۷۵ هكتار می باشد.مساحت حریم سد شهید محمد منتظری روستای خمیران در حدود ۳۴۰ هكتار می باشد.این سد همانطور كه گفته شد قبل از احداث جزء حریم روستای خمیران بوده است و مادر چاه دورشته قنات روستای خمیران دراین قسمت قرار داشت.
همسایگی ها:
از طرف شمال شرقی به روستای تندران ، ازطرف شمال غربی به روستای محمدیه، از طرف شرق به روستاهای ورپشت و جاجا،از طرف غرب به روستای جعفرآباد ومحمود آباد و جنوب غربی به روستاهای خرمنان و خیرآباد منتهی می گردد.
ارتفاع از سطح دریا:
از لحاظ توپو گرافی این روستا تقریباَحالت تپه ماهوری دارد و در ارتفاع ۲۰۲۰ متری از سطح دریا قرار دارد. لازم به ذكر است كه روستای خمیران با شهركرد كه درارتفاع بیش از ۲۸۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد و به ” بام ایران ” معروف است،حدود ۶۰ كیلومتر فاصله دارد.
اكولوژی در روستای خمیران به دلیل وجود دامداران و استفاده بدون حدومرز ایشان از منابع طبیعی از حالت كلیماكس یا تعادل خارج شده است به طوری كه باعث از بین رفتن اكوسیستم و اكولوژی ایده آل مراتع این روستا شده است.
دما
دمای هوا در مرداد ماه (گرمترین ماه سال) از حداقل دمای ۲۵ درجه سلسیوس تا حد اكثردمای ۳۹ درجه سلسیوس و دی ماه (در سردترین ماه سال) از حداقل دمای ۱۲ درجه سلسیوس زیر صفرتا حداكثردما۱۴درجه سلسیوس متغیر می باشد.
پوشش گیاهی
پوشش گیاهی روستای خمیران به صورت طبیعی در مراتع ، بوته ای و در كنار بعضی از چشمه ها و جویبارهای فصلی به صورت درختچه ای نیز می باشد. تراكم این پوشش گیاهی در حد متوسط می باشد.
آب شناسی
در بررسی این روستا از بعد آب شناسی باید به دو فاكتور مهم یعنی اول كمیت و دوم كیفیت آب توجه كنیم و همچنین باید دوبخش مهم مصرف آب در روستا را نیز مورد توجه قرار داد كه عبارتند از: بخش كشاورزی و بخش خانگی
حیات جانوری
حیات وحش درمراتع روستای خمیران شامل گونه های جانوری نیمه بیابانی می باشد مانند:گرگ، روباه، شغال ،كالغ، گنجشك، هدهد، جغد، كركس، عقاب، پرستو، انواع مارهای بیابانی، به گفته بعضی از گوسفند داران به ندرت كفتار نیز دیده شده است.
آمار واطلاعات روستا:
جمعیت روستای خمیران ۶۶۳ نفر می باشد. كه ۲۰۰ خانوار را در خود جای داده است در این روستا ۳۴۱ نفر جمعیت آن شامل مردان و پسران می باشد و۳۲۳ نفرجمعیت آن را زنان و دختران شامل می شوند.
گویش:
گویش مردم هم اینك زبان فارسی است. هرچند كه زبان فارسی خود ادامه زبان های باستانی ایران است ولی مردم این روستا واژه های بسیاری از پهلوی در گویششان بكار می برند.
صنایع دستی
مردم این روستا در قدیم گلیم بافی،گلدوزی،ریسندگی و بافتنی هایی از پشم گوسفند مثل جوراب ،شال،ژاكتو…می بافتند.در حال حاضر قالیبافی در روستای خمیران مرسوم می باشد.
امكانات روستا
این روستا كانون قرآن و یك كتابخانه را دارا می باشد.و یك پارك كه ساخت پارك از سال ۱۳۹۲ آغاز شد و دستگاههای نرمشی و یك سری تاب و سرسره كوچك برای خردسالان در آن نصب گردیده است.
همچنین روستای خمیران از داشتن مجتمع های فرهنگی ،ورزشی محروم می باشد. در حال حاضر زمین ورزشی برای دهیاری خمیران درنظر گرفته شده ولی اعتبار لازم برای بهره برداری تأمین نشده است.
مسجد حضرت ابوالفضل(ع) _ هیئت حضرت ابوالفضل(ع) روستای خمیران باسابقه ۵۰ساله
در ضلع غربی روستای خمیران برج كبوتر خانه وجود دارد كه متاسفانه به علت بارندگی و فرسایش دیواره های آن در حال ازبین رفتن می باشد.
در مركز روستا و جنب مسجد،دو خانه قدیمی موجود است كه تا سال گذشته در آن سكونت داشتند و هم اكنون از خانه ها برای كارگاه قالیبافی استفاده می شود.
سد شهید محمد منتظری
سد شهید محمد منتظری هم اكنون از جاذبه های گردشگری و تفریحاتی استان اصفهان به شمار می رود.به منظور مهار آب برای استفاده كشاورزان منطقه تیران ، این سدخاكی در نزدیكی روستای خمیران احداث شده است.دریاچه تشكیل شده در پشت سد خاكی خمیران به منظور جذب گردشگر به تفریحات آبی اختصاص پیدا كرده است.خروجی آب این دریاچه به صورت كانال آبی در امتداد جاده به سمت تیران روانه می گردد تا در زمین های كشاورزی و باغات این ناحیه مورد استفاده قرار گیرد.ظرفیت آب سد خاكی شهید منتظری كه در ۱۴ كیلومتری غرب تیران واقع شده است ۶ میلیون متر مكعب است.طول تاج سد ۲۰۰ متر است كه دارای ارتفاعی در حدود ۳۰ متر میباشد.این سد در سال ۷۱ در روستای خمیران احداث ودر سال ۷۳ به بهره برداری رسید. بیشترین منبع تامین آب این سد چشمه آب مرغاب است.
هم چنین در ایام تعطیل گردشگران زیادی برای قایق سواری وآموزش غواصی و تفریح به همراه خانواده به این مكان می آیند.
خمیران به عنوان روستای گردشگری در تیران و كرون مطرح است كه اجرای طرح گردشگری با محوریت ورزش های آبی، طبیعت گردی، رستوران، كافی شاپ و برنامه های مفرح در آن پیش بینی شده است هم چنین یكی از ارگان های نظامی فعالیت های آموزش سربازان و نیروهای خود را در این منطقه در نظر داشته است.
