دریاچه مهارلو ( عجیب ترین دریاچه ایران ) در حدود ۱۸ كیلومتری جنوب شرقی شیراز در ارتفاع ۱۵۶۰ متری از سطح دریا قرار دارد. به واسطه همجواری با كلانشهر شیراز، یكی از مناطق گردشگری و تفرجگاهی محسوب می‌شود. این دریاچه به وسیله سه رودخانه خشك، حمزه و سروستان و همچنین روان‌آب‌های كوه‌های مجاور تغذیه می‌شود. این دریاچه ۲۸ كیلومتر طول، ۱۰ الی ۱۵ كیلومتر عرض دارد و به طور كلی مساحت آن ۲۵۷ كیلومتر مربع می‌باشد و به دریای آزاد راه ندارد. از آنجا كه میزان تبخیر در دریاچه مهارلو بالاست، بخشی از بستر آن را لایه‌ای از نمك می‌پوشاند و فقط در بخش‌های شمالی و مركزی آن با عمق بسیار كم و شوری زیاد، آب وجود دارد.
یكی از پدیده‌های جالب این دریاچه وجود پدیده كشند قرمز می‌باشد. كشندهای قرمز نوعی از جلبك‌ها می‌باشند كه نسبت به شوری مقاوم بوده و زمانی كه شوری آب بالا می‌رود، این جلبك‌ها رشد بیشتری می‌یابند. تكثیر بیش از حد این موجودات سبب می‌شود كه تراكم جلبك‌ها در سطح آب بالا رفته و به صورت لایه‌ای قرار گیرند كه مانع از تبادل هوا با آب و در نهایت كاهش اكسیژن می‌شود. در این شرایط برخی از این موجودات سمّی را تولید می‌كنند كه برای آبزیان یك خطر بالقوه به شمار می‌رود و از این رو حیات آبزیان و جانوران مجاور دریاچه را به خطر می‌اندازد. مهم‌ترین جانورانی كه در مجاورت این دریاچه زندگی می‌كنند، فلامینگو، مرغابی، تنجه، اردك سرسبز، آبچلیك، چوكا و آنقوت می‌باشند.
علت صورتی بودن دریاچه
در دریاچه مهارلو به‌دلیل شوری آب و نور فراوان، نوعی جلبك سبز بی‌خطر تك سلولی به نام دونالیلا سالینا رشد می‌كند. این جلبك خوراك میگوی آب شور یا آرتمیا یك سانتی‌متری است كه در آب‌های شور مثل مهارلو زندگی می‌كند. جلبك سالینا با افزایش دما و غلظت نمك، نوعی ماده بتاكارتن ایجاد می‌كند كه موجب تغییر رنگ آب دریاچه می‌شود؛ بتاكارتن خطر اكولوژیك و زیست‌بوم برای این دریاچه ندارد.
اهمیت صنعتی
دریاچه مهارلو گنجی طبیعی و خدادادی است كه از نظر تجاری و صنعتی از اهمیت بالایی برخودار است. این دریاچه از مهم‌ترین منابع تأمین كننده نمك خوراكی و صنعتی استان فارس است. همچنین در این دریاچه نوعی جلبك به نام دونالیلا سالینا رشد می‌كنند كه در صنعت غذایی، تولید دارو و لوازم آرایشی به‌عنوان رنگ‌دانه قابل استفاده است.
جلبك دونالیلا سالینا همچنین غذای نوعی میگو به نام آرتمیا است. آرتمیا موجودی است كه در آب‌های شور زندگی می‌كند و در آب دریاچه مهارلو نیز این موجود یافت می‌شود. پرندگانی چون فلامنیگو از آرتمیا تغذیه می‌كنند. آرتمیا در صنعت پرورش ماهی اهمیت بالایی دارد و در پرورش ماهی‌های خاویاری، زینتی و میگو از آن استفاده می‌كنند و در صادرات نیز سود سرشاری از آن به دست می‌آید.از دریاچه مهارلو برای تهیه نمك صنایع استان فارس استفاده می‌شود.
تهدیدات زیست محیطی منطقه
دریاچه مهارلو مانند بسیاری از تالاب‌ها و دریاچه‌های ایران با تهدیدات زیست‌محیطی متعددی از جمله خشكسالی مواجه است. این دریاچه در متعادل ساختن آب‌وهوای شهر شیراز موثر است و در زمستان از سرمای شدید و در تابستان به‌دلیل رطوبت حاصل از این دریاچه، از گرمای شدید جلوگیری می‌كند؛ اما در دهه‌های اخیر، این دریاچه به‌دلیل بارش كم و خشكسالی به كانون ریزگردها تبدیل شده و موجب آلودگی هوای منطقه می‌شود.
كم‌آبی و خشكسالی دریاچه مهارلو بر كشاورزی نیز تأثیرگذار است؛ به‌گونه‌ای كه اگر دریاچه مهارلو به‌طور كامل خشك شود، با وزش باد، نمك‌های بستر دریاچه برخاسته و خاك‌های اطراف دریاچه جابه‌جا شده و باعث ایجاد مشكلاتی برای كشاورزان و در نهایت شور شدن زمین‌های كشاورزی می‌شود.
تهدید دیگری كه گریبان دریاچه مهارلو است، آلودگی این دریاچه با آلاینده‌ها و فلزات سنگینی مانند سرب است كه از طریق آب رودخانه‌ها و فاضلاب وارد آب مهارلو می‌شوند. تبخیر آب دریاچه مهارلو در فصل تابستان زیاد است و این موجب افزایش آلاینده‌ها و بیشتر شدن آن‌ها از حد مجاز می‌شود. برداشت‌های بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی و حفر چاه‌های غیرمجاز نیز بر اكوسیستم این دریاچه اثر گذاشته و موجب كاهش جمعیت و تنوع پرندگان مهاجر شده است.
بهترین زمان بازدید
چنانچه تصمیم گرفتید به دیدن دریاچه صورتی ایران بروید، پیشنهاد می‌دهیم از پاییز تا اواسط اردیبهشت ماه به این دریاچه سفر كنید. در این فصول دریاچه پرآب است و آب‌وهوای دلپذیرتر و خنك‌تری دارد.
نحوه دسترسی
برای رفتن به دریاچه مهارلو باید به استان فارس و شهر شیراز سفر كنید. سپس جاده شیراز به فسا را در پیش بگیرید و بعد از طی حدود ۶۰ كیلومتر از مسیر، به روستای مهارلو برسید.
آدرس: استان فارس، حدود ۱۸ كیلومتری جنوب شرقی شیراز
