ریپورتاژ آگهی
كاروانسرای معبودی

كاروانسرای معبودی

شهر تاریخی زنجان خاستگاه كاروانسراهای زیادی است یكی از این كاروانسراها ، كاروانسرای معبودی در بازار بزرگ زنجان است كه در قسمت بازارپایین قرار گرفته است.
  • 1401/01/08
  • استان : زنجان
  • شهر : زنجان
  • دسته : كاروانسراهای ایران
آدرس : بازار بزرگ زنجان قسمت بازارپایین
تلفن : 66059000-021

شهر تاریخی زنجان خاستگاه كاروانسراهای زیادی است یكی از این كاروانسراها ، كاروانسرای معبودی در بازار بزرگ زنجان است كه در قسمت بازارپایین قرار گرفته است. در این پست به معرفی كاروانسرای معبودی پرداخته ایم.این كاروانسرا در انتهای جنوبی بازار پایین و جنوب سرای تخریب شده ناصری بازار پایین واقع شده است.كاروانسرای بكندی دارای ۴۹ متر طول و ۳۸ متر عرض دارد.این كاروانسرا با پلان چهار ایوانی ساخته شده است و درب اصلی آن در شرق و در خیابان فرعی شرقی آن واقع شده است. همچنین در بخش شرقی آن چایخانه ای ایجاد شده است. این كاروانسرا داری ۲۲ حجره است كه ۸ حجره آن برای مهمانان بوده. از بقیه به عنوان انبار و محل نگهداری احشام مورد بهره برداری می شده است.این كاروانسرا از مصالح خشت و آجر و چوب و ساخته شده است.سردر تعدادی از حجره ها قوسی شكل با تزیینات آجری محدودی است.

كاروانسرای معبودی-AGmsxxOYJk

معماری كاروانسرای معبودی

سر درب ورودی این كاروانسرا در دو طبقه ساخته شده است. ورودی آن با قوس زیبایی كه حجره های آن دارای پوشش مسطح با تیرهای چوبی پوشانده شده است.دو طرف نمای ورودی این بنا با نیم ستونهای تزیینی آجری با تزیین كله شیری تزیین شده است.كه شبیه نیم ستونهای تزیینی سایر سراهای بازار زنجان است.در دو طرف این دالان وروری سه حجره در طبقه اول و سه اتاق در طبقه بالای هر طرف دالان ایجاد شده است. پنجره های اتاق – های پایین كه رو به حیاط مركزی هستند با قوس های هلالی آجری ایجاد شده است.دیگر پنجره ها چوبی بدون قوس بصورت مسطح ایجاد شده اند.امروزه اتاق های پایینی دست راست دالان محل سرایدار كاروانسرا می باشد.و دارای اندود گچی می باشد. اتاق های دست چپ امروزه برای نگهداری گوسفندان مورد استفاده قرار می گیرد.دالان و ورودی غربی كه بسیار ساده است و در هر طرف این دالان ورودی ۲ حجره با پوشش مسطح و درب چوبی ایجاد شده است این دالان فاقد پوشش است و به خیابان عسگریه منتهی می شود.

موارد استفاده از حجره ها و حیاط در گذشته

در هر ضلع حیاط حجره هایی بصورت قرینه برای نگهداری حیوانات (گوسفند و مرغ ) كه روستاییان برای فروش به بازار پایین می آوردند مورد استفاده قرار می گرفت.این حجره ها فاقد رواق بوده و مستقیم به صحن دسترسی داشتند. پوشش آنها از چوب چنار بوده و همگی با أجر ساخته شده اند. بطوریكه در بخش شمالی و جنوبی حیاط ۱۶ حجره هر طرف هشت حجره بصورت قرینه در دو طرف ایوان كوچكی ایجاد شده است.