قلعه سورك شهركرد را نصیرخان ملقب به سردار جنگ حدود ۹۰ سال پیش یعنی در اواخر دوره قاجار با معماری جالب و درونگرا بنا كرده است. این قلعه در ۴۰ كیلومتری جنوب شرقی شهركرد و در روستای سورك از توابع بخش كیار قرار دارد. بنای قلعه شامل ساختمان اصلی با دو طبقه زیرزمین و همكف، ابنیه جانبی شمال وجنوب آن، ورودی و هشتی در جبهه جنوب‌غربی و حمام كوچك در جبهه شمال‌شرقی است و مصالح آن از خشت و نمای آن از آجر است. این اثر در تاریخ ۲۲ تیر ۱۳۷۶با شماره ثبت ۱۸۹۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
معماری بنا
قلعه سورك در قسمتی از روستای سورك كه مسكونی نیست، قرار دارد. به این مفهوم كه ساختمان قلعه به‌صورت منفرد و جدا از قسمت مسكونی روستا ساخته شده است. فاصله ساختمان قلعه از آخرین بخش مسكونی روستا در حدود دویست و پنجاه متر است. قلعه سورك درمحوطه‌ای به مساحت پانزده هكتار قرار دارد. ساختمان قلعه سورك دو طبقه است. زیربنای قلعه در حدود شش هزار متر است. ساختمان اصلی قلعه شامل یك طبقه زیرزمین و یك طبقه شاه‌نشین است.
حوض حجاری شده ترنج شكل، ستون‌های حجاری‌شده، درب‌های چوبی و گچبریهایی با نقوش گیاهی تزئینات این بنا را تشكیل می‌دهند.
زیرزمین
زیرزمین بنا در ارتفاع یك متری از سطح زمین دارای یك راه‌ر‌و و اتاق‌های كناری است كه محل سكونت خدمه، انبار و ذخیره آذوقه ساكنین قلعه بوده و با مصالح خشت و ملاط گل ساخته شده است.
بنای شاه نشین
بنای شاه‌نشین از طریق دو پلكان سنگی شمالی و جنوبی قابل دسترسی است و شامل ایوانی طویل و ستون‌دار (چهارده ستون) و چند اتاق بزرگ و مرتفع می‌شود كه تنها تزیین موجود در این اتاق‌ها سربخاری‌های گچبری شده است. سقف بنا تیرپوش و نمای آن با ورقه‌ای فلزی قاب‌بندی شده‌اند. ستون‌های به كار رفته در ایوان ساده و از ته ساقه و سرستون تشكیل شده
حمام
حمام اختصاصی قلعه در ضلع جنوبی و متصل به بنای اصلی قرار دارد، این حمام دارای رخت‌كنی است با چهار ستون سنگی، میاندری كوچك، گرمخانه و خزینه است. گرمخانه با نمایی از كاشی‌های اسلیمی و ابر و باد تشكیل شده كه دارای نمایی سنگی همچون قلعه چالشتر است. این قلعه دارای معماری جالب و درونگرا است. به این مفهوم كه درون ساختمان بیشتر از بیرون آن مورد توجه معماران و سازندگان قلعه بوده است. طی سال‌های گذشته باغات سیب و انگور اطراف بنا از بین رفته و تنها ساختمان اصلی، حمام و ویرانه‌های ساخت و سازهای جنب ورودی شرقی به جای مانده است.
آنچه امروز از بنای قلعه باقی مانده، دو طبقه اصلی ساختمان، محوطه قلعه، حوض، ورودی ، بناهای جانبی و حمام خصوصی است. قلعه سورك یك اثر منحصربه‌فرد است. این قلعه با ظاهری كاملا ساده طراحی و ساخته شده است. سادگی و در عین حال ظرافت خاص بنا سبب جذابیت خاص این بنا می‌شود. شواهد نشان‌دهنده آن است كه ساخت و ساز این بنا به‌ویژه در خصوص تزئینات و نماسازی كامل نشده كه این خود به دلایلی ازجمله تحولات سیاسی و عدم مركزیت بنا به‌عنوان محل استقرار دائمی بانی بنا نصیرخان ارتباط می‌یابد. تصویر زیر ساختمان جنبی قلعه است.
اطراف بنا از چهار جهت به زمین‌های كشاورزی محدود شده و مصالح به كار رفته در ساختمان از خشت است. برای تزیینات بیرون ساختمان و نما از آجر استفاده شده است. در قلعه سورك گچبریهایی با نقش‌های گیاهی برای تزیین سربخاری‌های ساختمان به كار برده شده است.
حیاط قلعه شامل درختان بسیار زیادی است. روبروی ساختمان قلعه، حوضی حجاری شده است. معماری حوض به شكل ترنج است. ستون‌های قلعه نیز دارای حجاری‌اند. درب‌های قلعه از جنس چوب هستند. حوض حجاری‌شده ترنج‌شكل، ستون‌های حجاری‌شده، درب‌های چوبی و گچبریهایی با نقوش گیاهی تزئینات این بنا را تشكیل می‌دهند.
نصیرخان سردار جنگ
قلعه سورك متعلق به نصیرخان سردار جنگ است. نصیرخان ملقب به سردار جنگ (زاده ۱۲۳۴ – درگذشت ۱۳۱۰) نظامی و سیاست‌مدار دوران قاجار بود. وی پسر سوم امامقلی خان حاجی ایلخانی و برادر كوچك‌تر امیر مفخم بختیاری است. نصیرخان از سرداران ارشد قشون محمدعلی شاه بود، كه به جمع مشروطه‌خواهان پیوست. پدر، برادران، عموزادگان و خود او، سال‌ها ایلخان بختیاری بوده‌اند. نصیرخان در مناصب مختلفی چون حكمرانی اصفهان، كرمان، یزد و همچنین وكالت مجلس شورای ملی حضور داشت. در سال ۱۲۹۷ نصیرخان از سوی وثوق الدوله نخست وزیر، مأمور سركوب یاغیان رضا جوزانی و جعفرقلی چرمینی در منطقه چهارمحال و اطراف اصفهان شد و به همین مناسبت به حكومت اصفهان رسید.
وی تا آغاز انتخابات در دوره چهارم مجلس شورای ملی، كه خود استعفاء كرد، در حكومت اصفهان باقی ماند. نصیرخان در اواخر سال ۱۳۰۳ به بیماری مبتلا شد. پس از مدتی، از بختیاری به اصفهان رفت و در بیمارستان مرسلین انگلیسی بستری شد. در اصفهان، مداوای پزشكان معالج وی، پیشرفتی حاصل نكرد و با پیشنهاد پزشكان بیمارستان، روانه آلمان شد. نصیرخان، ۷ سال پایانی زندگی را در كشور آلمان سپری كرد و سرانجام در سال ۱۳۱۰ خورشیدی، در شهر برلن آلمان درگذشت. پیكرش را به نجف اشرف منتقل نموده و در آنجا، به خاك سپردند.
این بنا توسط اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان چهارمحال و بختیاری در حال مرمت است. قلعه سورك با سبك معماری زیبا و جالب هر ساله میزبان گردشگران داخلی و خارجی بی‌شماری است كه برای بازدید از این اثر تاریخی به استان چهارمحال و بختیاری سفر می كنند.
