منطقه حفاظت شده نشر ( شراء ) منطقه ای با وسعت بالغ بر ۱۰۷۰۰هكتار كه در ۴۵ كیلومتری شرق همدان واقع شده است.این منطقه در شمال از محل تلاقی جاده آسفالته سیاه كمر و جاده شوسه آب هندو به بركت آباد در جهت شرق در امتداد جاده شوسه تا روستای قوزلیجه. در غرب از محل تلاقی جاده جیپ رو كریم آباد – قشلاق احمد ویس به سمت شمال در امتداد همین جاده تا روستای نشر. از آنجا در امتداد جاده آسفالته به سمت شمال غرب تا تقاطع جاده آسفالته سیاه كمر وجاده شوسه آب هندو- بركت آباد. در جنوب از جاده آسفالته منتهی به خردمند در امتداد جاده آسفالته تا محل تلاقی با جاده جیپ رو ابتدای روستای كریم آباد به قشلاق احمدویس. و در شرق از روستای قوزلیجه در ادامه مسیر جاده جیپ رو در جهت جنوب تا روستای مسلم آباد و از آنجا در امتداد جاده آسفالته تا روستای خردمند.
ویژگی و سیمای عمومی منطقه
منطقه حفاظت شده شراء با سیمای كوهستانی وتپه ماهوری ، به لحاظ طبیعت بكر. پوشش گیاهی مناسب و سیمای طبیعی آن از ایستگاههای اصلی قوچ و میش ارمنی استان همدان محسوب می گردد. بخش كوهستانی منطقه از دو قله اصلی و مجزا از یكدیگر به نام های قافلانته وقزل تشكیل شده است. قله قافلانته با ارتفاع تقریبی ۲۵۵۹ متر از سطح دریا بلندترین بخش این منطقه را تشكیل می دهد.
روستاهای اطراف منطقه
در پیرامون منطقه روستاهای قوزلیجه،آب هندو،حیران.مسلم آباد، نشر،بركت آباد، تاهون آباد وخردمند واقع شده است. از دیگر تعارضات منطقه عشایر مستقر در قسمتهایی از منطقه می باشد كه با كنترل و ارشاد وهمچنین جلوگیری از اسكان آنها در مناطق حساس این تعارضات تا حدودی كاهش یافته است.
آب و هوای منطقه
از نظر تقسیم بندی اقلیمی این حوزه در منطقه اقلیمی نیمه خشك سرد قرار گرفته. و متوسط بارندگی سالیانه آن بین ۳۵۰ تا ۴۵۰ میلی لیتر در سال می باشد . به طور متوسط، حجم بارش سالانه حدود ۸۵/۹ میلیون متر مكعب برآورد می گردد. میانگین درجه حرارت سالیانه آن ۱۴ درجه سانتی گراد می باشد. براساس گلبادهای ترسیم شده، چیرگی باد در منطقه ، جهت غربی می باشد وبه تفكیك فصول در طی سال گاه دچار تغییرات كوتاه مدت می شود.
پوشش گیاهی
با توجه به بررسی منابع موجود و بازدیدهای بعمل آمده در محدوده. تعداد ۱۷۲ گونه گیاهی متعلق به ۳۷ خانواده در تیپ های اراضی دشت های آبرفتی دامنه ای، فلات ها، آبرفت ها و واریزه های بادبزنی شكل و آبرفت های بادبزنی شناسایی شده است. در مجموع خارشتر ، شیرین بیان ، خارزره، درمنه ، جارو هند، ورك ،بومادران ، تلخه ،گون ، شیر تیزك، ختمی ، شقایق ، علف گوسفند ،گل گندم ،گوش بره ، كلاه میر حسن، گل چایی، جغجغه، ختمی، شیرتیزك، از عمده ترین گونه های گیاهی منطقه می باشد. در برخی از قسمت های منطقه نیز گونه های درختی دست كاشت مشاهده می گردد كه می توان به درختان گردو ،گیلاس ، زردآلو ، انگور ، سیب ،توت ،نارون ، زبان گنجشك ،بید و سرو خمره ای اشاره كرد.
گونه های جانوری
اطلاعات جمع آوری شده در خصوص فون جانوری منطقه مورد نظر نیز بیانگر این است كه پرندگان این زیستگاه چهره غالب جانوری منطقه را تشكیل می دهند. گونه های كوهزی همچون عقاب طلایی و كبك معمولی فراوانترین پرندگان منطقه اند. دسته سبك بالان نیز در بین تمامی گونه ها متنوع ترین دسته شناسایی شده اند. فون پرندگان در منطقه متاثر از دو دسته گونه های بومی و مهاجر است. كبك، تیهو ، سنگ چشم خاكستری، سبز قبا، دم جنبانك ابلق، دلیجه معمولی . هما، سارگپه، كركس، قرقی، طرلان، شاهین، بحری، بالابان، لاچین . حواصیل خاكستری، پرستومعمولی، سارو بلبل ازجمله پرندگان موجود در زیستگاه های منطقه می باشند.
پستانداران منطقه نیز عمدتاً گونه های سازگار با مناطق سرد كوهستانی اند گرگ، كفتار ، قوچ و میش شاخص ترین گونه های پستاندار منطقه اند . شغال، روباه، راسو، زرده پر، رودك، خرگوش ، خارپشت ایرانی، تشی. حفار و انواع موش ها ازجمله دیگر پستانداران مهم این منطقه به شمار می روند. خزندگان این زیستگاه نیز در دو گروه مارها و سوسمارها یا مارمولك ها قابل تقسیم اند، آگامای قفقازی و گرزه مار پر جمعیت ترین خزندگان منطقه و مارهای دشتی زی و آگاما و لاك پشت مهمیزدار، شاخص ترین خزندگان منطقه به حساب می آیند. و به علت نبود زیستگاههای آبی قابل توجه از فون جانوری دوزیستان و ماهی ها در منطقه دیده نمی شود با این حال گاهاً در آبگیرهای فصلی و بركه های حاشیه روستای مسلم آباد می توان از دوزیستان گونه های وزغ معمولی و قورباغه تالابی را مشاهده نمود.
جاذبه های اكوتوریسمی
از جاذبه های منطقه می توان به وحوش و بكر بودن منطقه اشاره نمود.
تعارضات مهم منطقه
انسان همواره به عنوان اصلی ترین عامل تخریب منابع و محیط اطراف خود می باشد. شخم نامناسب در جهت شیب در ارتفاعات و تپه ماهورها جهت كشت و كار بر روی زمین، چرای بی رویه دام در مراتع فقیر منطقه حتی در زمستان كه به دو صورت سبب فرسایش می گردد ( سخت شدن زمین از هر گونه پوشش و در نتیجه ایجاد رواناب)، سست شدن خاك شیب ها به علت رفت و آمد زیاد دام و درنتیجه رانش خاك روئی به عمق دره ها و ایجاد فرسایش و بوته كنی بوته های خشك جهت مصرف سوخت از عمده عوامل تخریب انسانی در این منطقه می باشد. از دیگر تعارضات منطقه حضور و عدم رعایت تعادل دام و مرتع عشایر و نیز واحد دانه بندی و آسفالت پزی مسلم آباد و برخی واحدهای مرغداری می باشد.
تجهیزات و امكانات
پاسگاه محیط بانی، تعداد ۷ نفر نیروی فعال ، یك دستگاه خودروی پیكاب، موتور سیكلت
نحوه دسترسی
راههای دسترسی منطقه حفاظت شده شراء در مجموع شامل جاده های اصلی آسفالت و نیز راههای فرعی شوسه است. برای ورود به این منطقه بعد از گذر از ۲۵ كیلومتری جاده اصلی همدان – ملایر بایستی از مسیر روستای سیاه كمر به سمت روستای آب هندو حركت نمود. جهت رسیدن به قسمت های شمالی منطقه نیز از تپه فرعی روستای آب هندو به سمت روستاهای مولوجه و قوزلیجه حركت نمود. راه دیگر ارتباط با منطقه مسیر روستاهای نشر و مسلم و آباد می باشد.
