آیا دریاه عجیب ترین آداب و رسوم شب یلدا در نقاط مختلف جهان اطلاعاتی دارید ؟ یكی از جالبترین روایاتی كه در مورد شب یلدا وجود دارد این است كه تا قبل از شمارش سالهای كبیسه توسط مورخان شب یلدا كه برابر با ۲۱ دسامبر بودمصادف با تولد حضرت مسیح بوده است كه بر اثر اشتباه عجیب مورخان از قرن چهارم این تاریخ به ۲۵ دسامبر تغییر كردو امروزه ۲۵ دسامبر توسط مسیحیان جشن گرفته می شود. ایرانیان باستان آخرین روز ماه پاییز را شب تولد ایزد مهر یا میترا می‌دانستند و آن را جشن می‌گرفتند. رسمی كه هنوز هم در نزد ایرانیان پا برجاست.
شاید برای‌تان جالب باشد كه بدانید به دلیل این تقارن شب یلدا كه به عبارتی شب تولد مسیح هم هست. هنوز در برخی كشورهای اروپایی، آفریقایی و آسیایی جشن گرفته می‌شود. تحقیق در مورد شب یلدا نشان می‌دهد كه مردمان تمدن مایا اعتقاد داشتند. دنیا در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲ به پایان خواهد رسید كه البته نرسید. و همین امر نشان می‌دهد كه آخرین روز ماه پاییز در تمدن‌های باستان چقدر اهمیت داشته است. مراسم عجیب و غریب در دنیا در این روز گرفته می شود كه ما در اینجا به برخی از آنها اشاره می كنیم . با ما همراه باشید .
شب یلدا در ایران
تا حدودی با مراسم یلدا در ایران آشنا هستیم از خرید آجیل و شیرینی و تنقلات مختلف گرفته تا پختن غذاهای مخصوص مهمانی شب یلدا مثل سبزی پلو با ماهی و مرغ. كوكو سبزی، انواع آش و در مجموع غذاهایی كه یك جز آنها را سبزیجات مختلف تشكیل می‌دهند. و البته سنت خوردن هندوانه و انار و انواع شب چره و درست كردن دسرهای مخصوص شب یلدا. خوردن اغلب این خوراكی‌ها هر كدام نماد و سمبل یك باور قدیمی است و ایرانیان از دوران باستان تا به امروز هر كدام از آنها را به نیت خاصی میل می‌كنند.
خواندن شعرهای حافظ، شاهنامه‌خوانی، شعرهای محلی هر منطقه كه اغلب كتابت شده‌اند یا سینه به سینه از حافظه نسلی به نسل دیگر رسیده‌اند. یكی دیگر از رسوم دلنشین شب یلدای ایرانیان است. در برخی مناطق مثل مازندران و تبریز و تهران و قزوین در آداب و رسوم شب یلدا انواع بازی و سرگرمی و گفتن قصه و متل در شب‌نشینی‌های شب یلدا هم رایج است. و بعضی هم عادت دارند در شب یلدا به كوچك‌ترها عیدی بدهند. در آداب و رسوم شب یلدا همدان كرسی برپا كردن یك سنت مهم است و شب یلدا تازه عروس هم در اغلب شهرهای ایران هنوز هم پابرجاست. در این رسم قدیمی خانواده داماد یا عروس برای تازه‌عروس‌ها انواع خوراكی و آجیل شب یلدا را هدیه می‌برند.
شب یلدا در اسكاتلند
در اسكاتلند هم شب یلدا كه برابر با آخرین روز ماه آذر و فصل پاییز است را جشن می گیرند .این جشن در اسكاتلند به عنوان یكی از جشن‌های زمستانی برگزار می‌شود و به نوعی شب چهارشنبه سوری خودمان است. این رسم كه به آن «هاگمانی» می‌گویند از نیمه شب آغاز می‌شود و با روشن كردن آتش، خوردن انواع شیرینی، دسر و میوه‌های مختلف ادامه پیدا می‌كند. اتفاقا یك رسم جالب اسكاتلندی‌ها در شب یلدا هم این است كه یك نفر به شكل و شمایل حاجی فیروز صورتش را سیاه می‌كند. با كاسه‌ای در دست به در خانه همسایه‌ها می‌رود تا هدیه‌هایی مثل نان و نمك، شكلات و میوه بگیرد.
شب یلدا در جامائیكا و آمریكا
یكی از عجیب‌ترین آداب و رسوم شب یلدا در كشورهای دیگر در باهاماس، جامائیكا و آمریكا و البته غرب آفریقا برگزار می‌شود. در حقیقت این كشورها با جشن گرفتن آخرین روز پاییز به استقبال زمستان می‌روند. برگزاری كارناوال‌های خیابانی با پخش موسیقی‌های سنتی و پوشاندن سر و صورت با ماسك‌های مختلف از كله شیر گرفته تا اسب و گاو و نمادهایی مثل شیطان و فرشته از جمله رسم و رسوم یلدا در كشورهایی مثل جامائیكا، ایالات كارولینا و ویرجینیا آمریكا و كشورهای غرب آفریقاست.
شب یلدا در روسیه
از جمله آداب و رسوم شب یلدا در كشورهای دیگر می‌توان به رسم روس‌ها اشاره كرد. آخرین روز پاییز در روسیه با آذین‌بندی خیابان‌ها همراه است. كلوچه، انواع شیرینی و غذای سنتی كه شامل نان و پنیر و عسل است خوراك این شب است و نیایش و دعا بخشی دیگر از رسم شب یلدا در روسیه است.
عجیب‌ترین آداب شب یلدا ؛ دست و پای خورشید را ببندیم
تا حالا دست و پای خورشید را با طناب بسته‌اید؟ به نظر می‌رسد این رسم از جمله عجیب‌ترین آداب و رسوم شب یلدا در كشورهای دیگر باشد. بعد از شب یلدا و فرا رسیدن زمستان روزها كوتاه‌تر و شب‌ها طولانی‌تر می‌شوند. به همین خاطر در كشورهای آمریكای جنوبی مثل اكوادور و بولیوی رسم جالبی در این شب دارند. قبل از غروب آفتاب با سر و صدا و ساز و دهل به ارتفاعات می‌روند و در آیینی نمادینی تظاهر می‌كنند كه دارند دست و پای خورشید را با طناب می‌بندند كه غروب نكند. در قرن‌های گذشته این رسم در اسپانیا هم برقرار بوده است و مردم برای بستن خورشید با طناب به ارتفاعات ماچوپیچو می‌رفتند، شهری باستانی كه لقب شهر گمشده قوم «اینكاها» لقب گرفته، دیوارهایی سنگی دارد و در منطقه مقدسش معبدی به نام «معبد خورشید» هم دارد كه اتاقی شامل سه پنجره است.
آداب شب یلدا در پاكستان
آداب و رسوم شب یلدا در كشورهای دیگر شاید اندكی عجیب به نظر برسد اما پاكستانی‌ها به عنوان قومی كه روزگاری داد و ستد فرهنگی نزدیك‌تری با ایرانیان باستان داشتند به عنوان یكی از مالكان معنوی شب یلدا با با آداب ویژه خودشان برگزار می‌كنند. عجیب‌ترین آداب و رسوم پاكستانی‌ها در شب یلدا این است كه در حالت ایستاده غسل كنند و در همان زمان تكه‌ای نان هم در دست داشته باشند. این آیین در تمام روز ادامه دارد و سرانجام هنگام غروب پایان می‌پذیرد. بعد از آن حمام طولانی روشن كردن آتش، جشن و پایكوبی و خوردن آبگوشتی كه با شكمبه بز درست شده حسابی می‌چسبد.
آداب شب یلدا در افغانستان
عجیب نیست اگر آداب و رسوم شب یلدا در كشورهای دیگر به خصوص كشورهای همسایه هم مثل ایران با شب‌نشینی و شعرخوانی همراه باشد. یكی از این كشورها كه شب یلدا را با این سنت‌ها برگزار می‌كند افغانستان است. اهالی ولایت بلخ در افغانستان برای برگزاری شب یلدا بسیار مقید هستند و این شب را با شب‌نشینی و خواندن شعر و قصه و خوردن تنقلات برگزار می‌كنند.
آداب شب یلدا در ژاپن
به قول معروف ژاپنی‌ها سرشان درد می‌كند برای برگزاری آیین‌های سنتی. شب یلدا یكی از آیین‌های مهم برای ژاپنی‌ها برای خداحافظی با پاییز و رفتن به استقبال فصل زمستان است. در حقیقت یكی دیگر از عجیب‌ترین آداب و رسوم شب یلدا در كشورهای دیگر را ژاپنی‌ها برگزار می‌كنند. ژاپنی‌ها هم در این روز مثل پاكستانی‌ها یك دوش طولانی می‌گیرند. اما نه با آب معمولی بلكه با آب مركبات. ژاپنی‌ها معتقدند دوش گرفتن با آب مركبات در آخرین روز پاییز باعث می‌شود كه هم انرژی‌های منفی را از خودشان دور كنند. و هم در طول زمستان سرما نخورند. در دوران باستان ژاپنی‌ها در وان آب مركبات حمام می‌كردند اما حالا دیگر این رسم با انداختن چند عدد لیمو و پرتقال در یك وان پر از آب برگزار می‌شود.
آداب شب یلدا در كره
كره‌ای‌ها هم به برگزاری مراسم سنتی و آیینی علاقه ویژه‌ای دارند. مراسم شب یلدا در كشور كره با ریختن یك آب مقدس در چهار گوشه اطراف خانه برای دور كردن ارواح خبیثه و هیولای زمستان كه به دنبال غذایی برای روزهای سرد سال به خانه روستاییان سرك می‌كشد آغاز می‌شود. البته این یك افسانه قدیمی شرقی است اما هنوز هم برخی از كره‌ای‌ها به صورت نمادین این كار را انجام می‌دهند. تا خیالشان از بابت در امان ماندن از شر هیولای زمستان راحت باشد. خوردن یك غذای سنتی متشكل از لوبیا قرمز و برنج سفید در شب یلدا یك رسم دیگر آخرین روز پاییز در این كشور است.
در مجموع اهالی شرق آسیا به آخرین روز پاییز و آغاز زمستان به چشم یك آیین مهم و حیاتی نگاه می‌كنند و به آن «دونگ ژی» می‌گویند. آنها شب نشینی در این شب طولانی را امری واجب می‌دانند. در كشورهایی مثل فیلیپین و ویتنام خوردن غذاهایی مثل كوفته برنجی و تانگ یوان رسم است. در مجموع این شب نشینی در شرق آسیا از غروب آخرین روز پاییز شروع می‌شود. و تا پاسی از شب ادامه دارد چرا كه اعتقاد دارند بودن اعضای فامیل در این شب كنار هم همبستگی و پیوندهای خانوادگی را مستحكم‌تر می‌كند.
