زنجان یكی از بهترین شهرهایی است كه در فصل بهار دیدن جاهای دیدنی زنجان و جاذبه های گردشگری آن همراه آب و هوای عالی و خنك به آدمی لذتی دو چندان می دهد . زنجان، یكی از شهرهای شمال غربی ایران است و جاهای نسبتا زیادی برای دیدن دارد. بهتر بگوییم، چه دلتان بخواهد بزنید به دل طبیعت، چه دلتان بخواهد بروید جاهای تاریخی و چه دلتان بخواهد در بازاری طولانی و رنگارنگ راه بروید، همگی در زنجان گرده هم آمده.
بازار زنجان، راه رفتن در طولانی‌ترین بازار ایران
بازار زنجان طولانی‌ترین بازار ایران است و این به آن معناست كه آنقدر سراها و تیمچه های مختلف دارد كه گاهی می‌بینید چند ساعت در آن چرخیده‌اید و بازهم وقت نشده همه جایش را ببینید. بازار زنجان، مثل بازارهای دیگر نبض تپنده شهر است. این بازار كه در دوره آغا محمدخان قاجار ساختش شروع شده و در زمان فتحعلی شاه به پایان رسیده، راسته‌های مختلفی دارد. از راسته زرگرها، كفاش‌ها،بزازها و سراج‌ها گرفته تا میادین، كاروانسرها، تیمچه‌ها، گرمابه و مسجد. هر چیزی كه دنبالش هستید را میتوانید در این بازار با قیمت مناسب پیدا كنید. چاقو، ظروف ملیله‌كاری، چاروق، سبزی های كوهی، شیرینی های محلی و هرچیزی كه یك بازار تمام و كمال دارد، در این بازار هم پیدا می‌شود.
آدرس: راسته اصلی بازار زنجان از خیابان سعدی شروع شده و پس از قطع آن توسط خیابان فردوسی ، در خیابان اصغریه به پایان می‌رسد.
رختشوی خانه زنجان، بازسازی گذشته‌ها
یكی از بناهای كم نظیر زنجان، رختشوی خانه زنجان است. این بنا كه در سال ۱۳۰۷ ساخته شده سرپناهی بود برای زمستان‌ها و زنانی كه رخت هایشان را بیرون از خانه می شستند. رخت شوی خانه زنجان كه حالا به موزه مردم شناسی این شهر تبدیل شده و بازسازی رخت شوی خانه در زمان های دور است، دو قسمت حیاط و مدیریت داشته و فضایی برای شستن رخت و لباس.
آدرس: بنای رختشویخانه زنجان در محله قدیمی عباسقلی خان شهر زنجان، در خیابان سعدی روبروی خیابان ۷ تیر
گنبد سلطانیه، از قشنگترین جاهای دیدنی زنجان
دیدنی ترین بنای زنجان به عقیده بسیاری گنبد سلطانیه است. این گنبد كه به عنوان بزرگترین گنبد خشتی دنیا شناخته می‌شود، یكی از شاهكارهای مربوط به دوره ایلخانان است. گنبدی عظیم و پرهیبت كه با كاشی كاری‌های فیروه‌ای و لاجوردی‌اش از دور خودنمایی می‌كند. گنبد سلطانیه در فاصله سال‌های ۷۰۲ تا ۷۱۴ به سفارش اولجایتو پادشاه مغول، معروف به سلطان محمد خدابنده ساخته شده و مقبره خود او نیز هست. گنبد عظیم این بنا از گنبدهای دوپوشش بسیار قشنگ دنیا به شمار می‌رود. معروف است كه در ساخت گنبد بزرگ شهر فلورانس از گنبد سلطانیه الگوبرداری شده. همچنین این گنبد، بعد از گنبدهای سانتاماریا دلفیوره فلورانس و ایاصوفیه استانبول، سومین گنبد بزرگ دنیاست.
آدرس: سلطانیه در ۴۳ كیلومتری زنجان و در سمت راست جاده زنجان به تهران واقع است.
دود كش جن، گرندكانیون در زنجان
یكی دیگر از نقاط بسیار دیدنی زنجان كه اسم عجیب و غریبی به نام دودكش جن یا تخت دیو دارد، منطقه‌ای است بسیار شبیه به قسمتی از گرندكانیون آمریكا. دلیل نامگذاری این منطقه به دودكش جن مشخص نیست و برخی آن را به باورهای مردم این منطقه نسبت می‌دهند. اما این پدیده در زمین شناسی اسم دیگری دارد و به آن هودو می‌گویند. هودو در اصل نوعی سنگ به شكل قارچ است كه در نتیجه فرسایش شكل گرفته و شبیه مناره بلند و نازكی است كه سنگ دیگری روی آن آمده. تورهای گردشگری به این منطقه از پرطرفدارترین هاست.
آدرس: دود كش جن در ۹۶ كیلومتری زنجان و در نزدیكی شهر ماهنشان قرار گرفته.
مجموعه تفریحی ائل داغی، همه چیز باهم
اگر در سفر به زنجان یكروز را خواستید در نقطه‌ای خوش آب و هوا سر كنید، جایی كه امكانات تفریحی زیادی مثل دریاچه مصنوعی و قایق‌های پدالی دارد و در زیر آلاچیق‌هایش میتوان نشست، بروید مجموعه تفریحی ائل داغی. هم میتوان غذا را از خانه برد و روی چمن‌های این منطقه نشست و خورد و هم میتوان خود را مهمان یكی از رستوران‌هایش كرد. آش، یكی از پرطرفدارترین عصرانه های اینجاست. همچنین غروب های این منطقه بسیار دیدنی است. مجموعه تفریحی و كوهستانی ائل داغی زنجان یا مجموعه تفریحی گاوازنگ زنجان در شمالی ترین نقطه شهر قرار گرفته.
خانه ذوالفقاری
خانه ذوالفقاری مربوط به دوره قاجار است و در خیابان طالقانی شهر زنجان واقع شده است. عمارت ذوالفقاری در یكی از محلات قدیمی شهر زنجان موسوم به محله دالان آلتی در ضلع شمالی سبزه میدان و مسجد جامع قرار دارد. این خانه به سبك بناهای اواخر دورهٔ قاجار ساخته شده است. سبك ساختمانی آن از بناهای گوتیك اروپایی الهام گرفته شده است.
معبد داش كسن یا اژدها
معبد داش كسن بنایی صخره‌ای است كه در حاشیه روستای ویر در حدود ۱۵ كیلومتری جنوب شرقی شهر تاریخی سلطانیه (زنجان) واقع شده است. این معبد با طرح اژدها یادگاری از دوره ایلخانیان است. این بنا به دو نقش برجسته اژدها و چند محراب اسلامی در دو سمت آن و به قرینه یكدیگر مزین است. نمونه‌های مشابه نقش‌های اژدهای آن در جای دیگری از ایران دیده نمی‌شود.
حسینیه اعظم زنجان
حسینیه اعظم زنجان از اماكن مذهبی شیعیان است كه در جنوب شهر زنجان واقع شده است. قدمت این مكان به حدود یك قرن پیش می‌رسد این حسینیه توسط دو نفر به نام‌های حاج میرزا محمد نقی و حاج میرزا بابایی وقف گردید.
آرامگاه ملاحسن كاشی عمارتی در نزدیكی گنبد سلطانیه، توسط شاه طهماسب اول به افتخار ملاحسن كاشی عارف قرن ۱۴میلادی بنا شده‌است. تكمیل معماری داخلی بنا توسط فتحعلی‌شاه قاجار در دوران قاجار و قرن نوزدهم میلادی انجام گرفته است.
قلعه بهستان
قلعه بهستان یا كهن دژ در شهرستان ماهنشان در استان زنجان و در كنار رود خانه قزل اوزن واقع است. به اعتقاد برخی باستان‌شناسان قدمت این دژ به دوره ماد‌ها بر می‌گردد.
غار كتله خور
كتله‌خور غاری خشكی آبی است كه در شهرستان خدابنده قرار دارد. نخستین بار در بهار سال ۱۳۳۱ خورشیدی گروهی از سر‌شناس‌ترین كوهنوردان ایران اقدام به بازدید غار كتله خور كردند. بنابه اظهارات یك گروه كوهنوردی از دانشگاه بوعلی همدان شكل‌گیری این غار به دوران ژوراسیك (بیش از ۱۲۰ میلیون سال قبل) باز می‌گردد.
مسجد و مدرسه جامع زنجان
مسجد و مدرسه جامع زنجان معروف به مسجد سید در قرن سیزدهم هجری قمری (سال ۱۲۴۲) در دوره قاجاریه توسط یكی از پسران فتحعلی شاه قاجار به نام عبدالله میرزا دارا ساخته شد. این مسجد در قلب بافت قدیمی شهر قرار دارد.
مردان نمكی
مردان نمكی نامی است كه به شش مومیایی كشف‌شده در زمستان سال ۱۳۷۲ (۱۹۹۳ میلادی) در معدن نمك چهرآباد استان زنجان داده شده است. در میان آن‌ها جسد یك زن و یك پسر نوجوان نیز وجود دارد. تعدادی از مردان نمكی بر اثر ادامه كار معدن، به‌شدت آسیب دیده‌اند.
از میان مردان نمكی یافت شده، سه مرد نمكی مربوط به زمان هخامنشیان (حدود ۴۰۰ پیش از میلاد) و دو مرد نمكی دیگر نیز مربوط به اواخر دوران ساسانی (حدود ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلادی) هستند.
پل میر بهاء الدین
پل میر بهاء الدین كه با نام‌های پل كهنه و پل اژدهاتو نیز شهرت دارد، در محور جنوبی حومه شهر زنجان در مسیر استان‌های زنجان به كردستان ساخته شده است. پل میر بهاء الدین از نظر قدمت متعلق به اواسط دوره قاجار و زمان حكومت ناصرالدین شاه قاجار است.
