آیین «گُل‌غلتان» نوزاد یا به لهجه محلی «گُل‌غلتك» كه از سنن فراموش‌شده شهرستان خفر است، به همت اداره میراث فرهنگی، شورا و دهیاری روستای كَراده این شهرستان، برای ثبت ملی مستندنگاری شد و آذرماه جاری با شماره ۲۴۰۱ در فهرست آثار معنوی ملی ایران به ثبت رسید تا غبار فراموشی از آن رخت بربندد.
عضو شورای اسلامی روستای كَراده در شهرستان خفر یكشنبه در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا گفت: مراسم گُل‌غلتان همزمان با آغاز رویش گل نرگس در خفر برگزار می‌شود و به این صورت است كه نوزادان زیر یك‌سال را به نرگس‌زارها می‌برند و با ذكر صلوات و خواندن ابیاتی، گل نرگس را برای اجرای مراسم گل غلتان نوزاد جمع می‌كنند.
محمدرضا قادری افزود: بعد از جمع‌آوری گل‌های چیده شده، گل‌ها از ساقه جدا می‌شود و داخل چادر یا پارچه‌ای به رنگ روشن و معمولاً سفید، می‌ریزند. سپس نوزاد را كه از روز قبل به حمام برده‌اند تا برای این مراسم پاكیزه و تمیز باشد، در وسط پارچه می‌گذارند.
وی ابراز كرد: بعد از اینكه نوزاد را با لباس در میان گل‌های روی پارچه قرار گرفت، زنان فامیل و به‌ویژه زنان مسن به‌ویژه مادربزرگ‌ها چهار طرف پارچه را اعضای خانواده می‌گیرند و با صلوات، لالایی و شعرخوانی نوزاد را در میان نرگس‌ها می‌غلتانند و با هلهله روی سر نوزاد گل نرگس می‌ریزند.
عضو شورای اسلامی روستای كراده با بیان اینكه برخی نیز بدون پارچه، روی سر نوزاد در نرگس‌زار گل‌های نرگس می‌ریزند، تصریح كرد: در انتهای مراسم گل‌غلتان، بسته به وسع پدر و مادر نوزاد، از مهمانان با چای، شیرینی و شربت پذیرایی می‌شود. گل‌غلتان در كراده برای نوزدان یك ماهه تا یك‌ساله با حضور اعضای خانواده و زنان فامیل به صورت خصوصی برگزار می‌شود.
وی با اشاره به اینكه این اولین اثر ثبت ملی در حوزه آیین‌ها و سنن شهرستان خفر است، افزود: این رسم در خفر قدمتی صدساله دارد و تفاوت آن با مراسم‌های گل‌غلتان مشابه در سطح كشور، استفاده از «گل نرگس»، كه بومی این منطقه است، به جای گل محمدی است.
قادری درباره علت برگزاری این مراسم گفت: گل نرگس علاوه بر خوشبویی و اعتقاد به اینكه باعث خوشبویی تن نوزاد می‌شود، در نزدم مردم این روستا دارای طبیعت گرم دانسته می‌شود كه برای جلوگیری از سرماخوردگی كودكانی كه در فصل سرما به دنیا می‌آیند، انجام می‌شود.
وی با اشاره به تأثیر باورهای مذهبی در شكل‌گیری این سنت بیان كرد: همچنین باور به اینكه «نرگس» نام مادر حضرت امام زمان(عج) است و با توجه به اینكه این گل در ابتدای سرما و سیاهی زمستان می‌روید، مردم منطقه معتقدند این كار در شكل‌گیری ایمان و اعتقاد معنوی كودك مؤثر است.
به گفته وی این آیین در ۱۷ آذر ماه امسال برای اولین بار در جشنواره سالانه گل نرگس خفر به صورت نمادین و سنتی برگزار می‌شود.
پیچاندن نوزادان در پارچه سفید و غلتاندن در گلبرگ مانند غسل تعمید در ادیان دیگر است، اما این رسم به افسانه‌ای قدیمی ایرانی به نام «گل خندان» برمی‌گردد كه انسان‌های پاك و مقدس تولد یك نوزاد را نوید می‌دادند.
بیشترین مزارع گل نرگس شهرستان خفر در روستای كراده با وسعتی بیش از ۱۰۰ هكتار قرار دارد. این میزان با در نظر گرفتن مزارع تركیبی و پراكنده به ۲۵۰ هكتار نیز می‌رسد.
خفر از شهرستان‌های استان فارس است كه در ۱۰۹ كیلومتری شیراز واقع شده است. خفر با حدود ۳۵۰ هكتار نرگس‌زار، بزرگترین نرگس‌زار فارس و با تولید بیش از ۱۵۰ میلیون شاخه گل، یكی از قطب‌های تولید گل نرگس كشور است.
بنا بر اعلام اداره كل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری فارس، جشنواره گل نرگس شهرستان خفر از ۱۷ تا ۲۱ آذرماه ۱۴۰۰ در روستای تاریخی كَراده، از توابع بخش مركزی این شهرستان برگزار می‌شود.
