منطقه شكار ممنوع تالاب پته خور در قسمت شرق دشت اردبیل و در غرب كوههای باغرو (طالش) واقع گردیده است .مساحت محدوده مطالعاتی جهت معرفی به عنوان منطقه شكار ممنوع در حدود ۵۶۰۰ هكتار می باشد و عمق تالاب در عمیق ترین نقطه بیش از ۲ متر است.
حوزه آبریز محدوده مطالعاتی
محدوده مورد مطالعه بخشی از حوزه آبریز رودخانه قره سو می باشد كه از كوههای باغرو سرچشمه گرفته است. سرشاخه های آن پس از عبور از روستاهای كله سر، درماندرق، پته خور، گللو و اولاغان در نهایت به تالاب پته خور هدایت می گردد. سرریز تالاب مجددا پس از دریافت سرشاخه های دیگر از جمله خانقاه چایی، نمین چایی در نزدیكی روستای نوجه ده به هم دیگر متصل شده و از محدوده مطالعاتی خارج می گردد.
كاربری اراضی
محدوده مطالعاتی در دشت رسوبی اردبیل با شیب كمتر از ۵ درصد بوده است . خاك آن نسبتا عمیق و بیشتر اراضی واقع در محدوده جزء اراضی مرتعی ملی می باشد. با توجه به جنس خاك و شور بودن آن پوشش گیاهی غالب آنها گیاهان شورپسند و مقاوم به شوری می باشد.
آب و هوای منطقه
نوع اقلیم منطقه با توجه به آمار باران سنجی شهرستان نمین و ایستگاه هواشناسی سینوپتیك اردبیل به روش دمارتن نیمه خشك محسوب گردیده است . كه متوسط بارش سالانه ۲۷۸.۵ میلیمتر و متوسط حداكثر دمای روزانه ۲۱.۸ درجه سانتیگراد در مرداد ماه و حداقل متوسط ۵.۳- در بهمن ماه اندازه گیری شده است. متوسط تعداد روزهای یخبندان در سال نیز ۱۲۳ روز می باشد.
زیستگاه تالاب پته خور
این تالاب در واقع شامل سه آببندان طبیعی است كه حاصل زهكشی رودخانه قره سو می باشد. و در بهار سال های پر آبی و پر بارش ، با نفوذ رودخانه قره سو به آببندان طبیعی فوق كه در اصطلاح محلی گوبی نامیده می شود. به همدیگر متصل شده و تالاب واحدی را تحت نام پته خور تشكیل می دهند. بعنوان محلی دنج جهت استراحت و زمستانگذرانی پرندگان مهاجر كه عمدتا از شمال و شمال غربی (سیبری و شمال اروپا) به منطقه مهاجرت می كنند به حساب می آید.
اهمیت تالاب پته خور
۱- به عنوان زیستگاه بسیاری از گونه های حیات وحش گیاهی و جانوری به خصوص پرندگان مهاجر محسوب می شوند.
۲- آبزیان به ویژه ماهیان بومی منطقه جهت تكثیر و تكمیل چرخه زندگیشان وابستگی زیادی به تالاب دارند.
۳- بقا و ادامه حیات بسیاری از گونه های كمیاب و در معرض خطر انقراض پرندگان آبزی نظیر درنای سیبری به تالاب وابسته است.
۴- بعنوان كنترل كننده سیلاب در منطقه بوده و از جاری شدن سیل جلوگیری می كند.
۵- نگهداری مواد مغذی گیاهی از جمله فسفر و ازت، در تالاب و از این جهت ذخیره كننده مواد غذایی محسوب می شود.
۶- در تثبیت میكروكلیمای منطقه نقش اساسی دارد.
۷ – برداشت و صید آبزیان و پرندگان از ارزشهای اقتصادی تالاب می باشد.
۸- به عنوان منطقه گردشگری دارای ارزشهای اكوتوریستی در استان می باشد و برای منطقه درآمد زا می باشد.
۹- تالاب باعث حفظ تنوع زیستی در منطقه می گردد.
۱۰- می تواند به عنوان یك محیط طبیعی با گونه های گیاهی و جانوری متنوع جهت آموزش دانش آموزان و دانشجویان منطقه در نظر گرفته شود.
تالاب پته خور بعنوان سایت زیستگاهی درنای سیبری
درنای سیبری از نظر مقررات بین المللی تحت حفاظت بوده و مشمول ضمیمه ۱ CITIES و از نظر مقررات IUCN جزء گونه های به شدت در معرض انقراض می باشد. این پرنده در مسیر مهاجرت ، توفقگاه های استراحتی كوتاه مدت دارد. كه بر حسب مورد ،ممكن است در ایران ، لوندویل در شهرستان آستارا یا تالاب پته خور در استان اردبیل باشد. در ردیابی ماهواره ای مهاجرت درنای سیبری در ماه مارس ۱۹۹۶ میلادی كه توسط كارشناس اعزامی سازمان بین المللی حمایت از درنای سیبری و با همكاری سازمان حفاظت محیط زیست انجام شده. برای اولین بار درنای سیبری در ۸ مارس سال ۱۹۹۶ در تالاب پته خور مشاهده شده است . این تالاب بنا به اظهار كارشناس مركز تحقیقات درنای سیبری ، مناسبترین زیستگاه جهت استراحت موقت این گونه به شمار میرود.
