عمارت كوتی بوشهر ( كنسولگری انگلیس )

عمارت كوتی بوشهر ( كنسولگری انگلیس ) مربوط به دوره ساسانیان است و در بوشهر، محله قدیمی كوتی، خیابان ساحلی، روبروی خلیج فارس واقع شده است . این اثر در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۳۹۹۵ به‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. عمارت كوتی یا كنسولگری انگلیس یكی از آثار به جا مانده خارجی در جنوب ایران است. این عمارت در بافت قدیم بوشهر و جنوب غربی شهر در محله كوتی واقع شده است. به دلیل وجود این بنا در محل، محله به همین نام معروف است

محله كوتی

محله كوتی از محله های دیرینه و بزرگ بوشهر است كه بخش زیادی از آن در كنار ساحل قرار دارد. برای جلوگیری از ورود دزدان دریایی كه در این منطقه وجود داشتند، معماری محله به صورت دفاعی طراحی شده بود. ساختار شهر به گونه ایست كه عبور و مرور در آن سرزمین قلعه ها را در ذهن مجسم می كند. محله كوتی از آنچنان اهمیتی برخوردار بود كه مراكز تجاری، فرهنگی و نمادهای زندگی مدرن آن عصر در آنجا احداث شده بود.

معماری بنا

عمارت كوتی دارای سه حیاط شرقی، شمال شرقی و غربی است. هر یك از حیاط ها شامل اتاق های یك یا دو طبقه بوده كه هركدام كاربرد خاصی داشته اند. معماری زیر بنای اتاق های حیاط غربی كه دو طبقه همكف و اول دارند به صورت “U” شكل ساخته شده است. بین ستون های طارم هایی كه در شمال، جنوب و شرق اتاق ها قرار دارد، آفتابگردان های چوبی تخت قرار دارد. دفتركار كارمندان كنسولگری انگلیس در اتاق های حیاط غربی قرار داشت. كف اتاق هایی كه در طبقه همكف حیاط غربی بودند با ساروج و طبقه اول با گچ پوشانده شده است. همچنین سقف اتاق ها با تیرهای چندل پوشش دهی شده است. از دیوارهای باربر یا حمال كه جنس چوبی و قطوری دارند برای اتصال تیرهای چوبی بین دو سقف برخی از اتاق ها كه طول زیادی داشتند استفاده شده است.

تزیینات بنا

در اتاق های حیاط غربی تزئینات هنری و نیكویی استفاده شده از جمله : شیشه های رنگی در گنجه ها و پنجره ها، گچبری های هنرمندانه به شكل گل، بوته و ساقه های گردان در كناره های اتاق ضلع شمالی همچنین گچبری های ستون ها كه به سبك اروپایی صورت گرفته است. حیاط شرقی كه پشت حیاط غربی واقع شده و از مسحت بیشتری برخوردار است، اتاق ها به صورت یك طبقه ساخته شده و از حیاط آن برای پاركینگ كالاسكه و ماشین استفاده می شده است. در پی رفتن انگلیسی ها از بوشهر به دلیل ملی شدن صنعت نفت، ساختمان این عمارت در اختیار اداره امور دارایی و اقتصاد و پس از آن اداره كشاورزی قرار گرفت. در زمان جنگ ایران و عراق نیز از این ساختمان برای اسكان مهاجران عراقی استفاده میشد.

ثبت ملی

عمارت كوتی در ۵ تیرماه ۱۳۸۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید اما متاسفانه به دلیل اینكه این اتفاق بسیار دیر افتاد، آسیب های زیادی به آن وارد شد.