گورستان شغاب بوشهر، قبرستانی تاریخی واقع در بخش مركزی شهرستان بندر بوشهر یكی از آثارهای تاریخی و از نقاط دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران است.گورستان شغاب در جنوب شهر بوشهر قرار دارد و اخیرا توسط اداره میراث فرهنگی كشف شده‌است. در این قبرستان اسكلت اموات در داخل خمره‌های بزرگ و كوچك نخودی رنگ مدفون شده‌اند. كه روی برخی از خمره‌ها نوشته‌ای نیز نقش بسته‌است. اشیاء كشف شده دیگر این قبرستان كه در خمره‌های بزرگ و كوچك قیراندود قرار گرفته‌اند. مشتمل بر تابوت‌های سنگی مكعب شكل و مهره‌های عتیق تزیینی است. این قبرستان به عیلامی‌ها تعلق دارد.
قدمت گورستان
محوطه‌ی «شغاب» در بوشهر به اواخر دوره‌ی اشكانی و دوره‌ی ساسانی تعلق دارد و یك گورستان نیز در آنجا كشف شده است. در این گورستان براساس دین زرتشت، اجساد را داخل صخره‌های سنگی، خمره، تابوت‌های سنگی یا سفالی قرار می‌دادند تا از آلوده شدن خاك جلوگیری شود. پس از گذشت زمان و با متلاشی شدن اجساد، استخوان‌ها را همراه با آنچه همراه اجساد دفن شده بود. داخل استودانی می‌گذاشتند تا به این ترتیب، فضا برای دفن دیگر مردگان باز شود و گورستان بزرگ‌تر نشود.این محوطه، اطلاعات بسیار ارزنده‌ای را می‌تواند از دین زرتشت در اختیار قرار دهد . حدود سال ۱۳۷۷ كه در این محل كاوش باستان‌شناسی انجام شده است و از سال ۱۳۷۷ در فهرست آثار ملی ثبت گردیده است.
پس از انجام مطالعات و كشف گورستان در محوطه‌ی «شغاب» بوشهر، بحث حفاظت از آن مطرح شد. در این راستا مستندسازی كاملی انجام شد و اگر در آینده دوباره در این محل كاری پژوهشی انجام شود، از آنجا كه قبرهای كشف‌شده زیر زمین هستند، می‌توان این كار را انجام داد.
خمره‌های گورستان شغاب
در این قبرستان اسكلت اموات در داخل خمره‌های بزرگ و كوچك نخودی رنگ مدفون شده‌اند كه روی برخی از خمره‌ها نوشته‌ای نیز نقش بسته است. در دین زرتشت، جسدها را درون خمره یا تابوت‌هایی از جنس سنگ و سفال قرار می‌دادند . خمره‌ها یا تابوت‌ها را داخل صخره‌های سنگی می‌گذاشتند تا طبق اعتقاد آن‌ها، خاك آلوده نشود. پس از گذشت زمان و با متلاشی شدن اجساد، استخوان‌ها را همراه با آنچه همراه اجساد دفن شده بود. داخل استودانی می‌گذاشتند تا به این ترتیب، فضا برای دفن دیگر مردگان باز شود و گورستان بزرگ‌تر نشود.
دیگر اشیا كشف شده از قبرستان شغال شامل مواردی می‌شود كه در خمره‌های بزرگ و كوچك قیراندود قرار گرفته بودند. این اشیا مشتمل بر مهره‌های عتیقه تزیینی هستند.
واژه شغاب
سیدعلی‌اصغر میرفتاح در مقاله‌ای با عنوان «گورستان شغاب» كه در شماره‌ی ۲۵ مجله‌ی «اثر» منتشر شد، درباره‌ی وجه تسمیه‌ی شغاب توضیح داد: با دیدن كلمه‌ی «شغاب» ابتدا تصور می‌شود كه این واژه به معنی پاره‌پاره شدن آب در جایی باشد. به این صورت كه كلمه‌ی شغاب را به‌صورت دو جزء «شغ» و «آب» بررسی كنیم، شبیه بناب یا ماندوآب. البته با در نظر گرفتن موقعیت جغرافیایی شهرستان بوشهر و نبود جریان آب دائمی كه به مكان گورستان شغاب كشیده شود، به این اصل می‌رسیم كه این واژه باید معنی دیگری به‌جز استنباط سطحی «شغ ـ آب» داشته باشد.
ارتباط كلمه‌ی شغاب با «شغا» به معنی جعبه‌ی تیردان و تیركش شاید آن چیزی باشد كه بتواند مورد توجه قرار گیرد، زیرا با اشكانی دانستن گورستان شغاب، این نام با بهترین خصلت جنگاوران پارتی كه همانا تیراندازی آن‌ها بود، پیوند پیدا می‌كند. در این صورت، این كلمه قدمت خود را در شناسنامه‌ی تاریخی‌اش كه به پیش از میلاد می‌رسد، خواهد یافت.
نحوه دسترسی
آدرس : ۳ كیلومتری جنوب شهر بوشهر – كنار پارك شغاب
