روستای توریستی ده چشمه فارسان،یكی از روستاهای توریشتی و هدف گردشگری این شهرستان است كه در استان چهارمحال و بختیاری واقع شده است . روستای ده چشمه به لحاظ داشتن آب و هوایی خنك و چشمه های جوشان و همچنین وجود منطقه گردشگری پیرغار، كتیبه مشروطیت و تونل مربوط به دوره اشكانیان دارای اهمیت و اعتبار خاص در گردشگری استو طبیعت زیبا، مناظر دلفریب، باغات سرسبز و انبوه، تفرجگاه مصفای پیر غار و دیگر آثار تاریخی، روستای ده چشمه را به یكی از جذاب ترین روستاهای استان چهارمحال و بختیاری تبدیل كرده است.
روستای ده چشمه از روستاهای تاریخی استان چهارمحال و بختیاری است و قدمت طولانی دارد. از مهم ترین آثار تاریخی این روستا می توان به كتیبه سنگی و تاریخی پیر غار، سنگ قبله، شیرسنگی و قلعه خان اشاره كرد. كتیبه ها و سنگ نوشته های به جا مانده در این روستا به دورة قاجار مربوط است. در این ده، چشمه پر آبی وجود دارد كه باعث سرسبزی این دهكده توریستی گردیده است. آب این چشمه منبع مهم آب آشامیدنی شهر فارسان است. آب این منطقه یكی از سر چشمه های رود كارون می باشد و دارای بیش از ده چشمه بزرگ و چندین چشمه فصلی می باشد از جاهای دیدنی ان می توان از چالغوز و چالنمه و بردنكان نام برد. همچنین قابل یادآوری است كه فعالیت ها و سابقه درخشان در پژوهش، گردآوری و تولید نمایش های عروسكی و همچنین حضورمستمردر دوره های مختلف جشنواره عروسكی مبارك ایران، مركز جهانی یونیما را برآن داشت تا با گشایش دفتر این مركز در یكی از روستاهای هدف گردشگری استان چهارمحال و بختیاری، این روستا را درفهرست مراكز جهانی خود قرار دهد.
روستای ده چشمه از توابع، بخش مركزی شهرستان فارسان استان چهارمحال و بختیاری است كه با مختصات جغرافیایی ۵۰ درجه و ۳۳ دقیقه طول شرقی و ۳۲ درجه و ۱۳ دقیقه عرض شمالی، در ۳ كیلومتری جنوب غربی شهر فارسان قرار دارد. این روستا از غرب و جنوب به كوه لاخرسان محدود می شود. ارتفاع روستای ده چشمه از سطح دریا ۲۰۰۰ متر است و اقلیمی معتدل و خشك دارد. آب و هوای این روستا، در بهار و تابستان ملایم و مطبوع و در زمستان سرد است. خشكه رود در شرق روستا جریان دارد.
فرهنگ و زبان مردم روستای ده چشمه
مردم روستای ده چشمه با گویش بختیاری سخن می گویند. مردم این روستا همانند سایر ایرانیان اعیاد بزرگ ملی و مذهبی را به جشن و سرور پرداخته و در ایام سوگواری ائمه (ع) به ویژه در روزهای تاسوعا و عاشورا به ذكر مصیبت و عزاداری می پردازند. از مهم ترین مراسم و جشن هایی كه در این روستا برگزار می شود، می توان به مراسم عروسی و تحویل سال نو اشاره كرد. اجرای مراسم عروسی مراحل جالب توجه و جذابی در این منطقه دارد.
اقتصاد و محصولات روستای ده چشمه
اقتصاد این روستا بر فعالیت های زراعی، باغداری و دامداری استوار شده است. گروهی از مردم این روستا، به فعالیت های خدماتی، تولید صنایع دستی و پرورش زنبور عسل اشتغال دارند. گندم، جو، یونجه و شبدر از مهم ترین محصولات زراعی روستای ده چشمه می باشد. شیر، ماست، كره محلی، روغن حیوانی و دوغ از فرآورده های مرغوب لبنی این روستا است، كه در بین گردشگران این روستا خواهان بسیاری دارد. هلو و سیب درختی روستای ده چشمه زبانزد خاص و عام است. از دیگر محصولات روستا، می توان به انگور، بادام و گردو اشاره كرد.
سوغات و صنایع دستی
زنان روستایی در كنار فعالیت های زراعی و دامداری به تولید و بافت انواع صنایع دستی و هنری اشتغال دارند. انواع قالی و قالیچه در طرح های بومی و با رنگ های شاد از دست بافت های زنان روستای ده چشمه است، كه در بازارهای اطراف به فروش می رسد. مهم ترین سوغات این روستا عسل و فرآورده های لبنی مانند ماست، دوغ، كشك، كره محلی، پنیر محلی، خشكبار و میوه جات است.
غذای محلی
زنان روستایی اغلب با فرآورده های روستایی انواع غذاهای محلی را تهیه می كنند. رایج ترین غذاهای روستای ده چشمه عبارتند از: گونه، آش شنگ و موچه، آش دوغ و كاكولی.
جاهای دیدنی اطراف روستا
كتیبه های پیرغار بر روی تخته سنگی در كوهپایه ای از رشته كوه زاگرس قرار دارد كه در ارتفاعات همجوار پیرامون روستا واقع شده و هنوز به طور كامل شناسایی نشده است. ده چشمه جوشان از این غار آهكی جاری می شود. آبشار پیر غار كه از كوه مشرف بر غار و درست در سمت راست آن قرار دارد فصلی است و در فصل بهار بسیار زیباست. بر روی قسمتی از تپة سنگی پیرغار، سه سنگ نبشته به زبان فارسی حك شده كه شرح لشكركشی سردار اسعد بختیاری به تهران و نقش طوایف بختیاری در انقلاب مشروطیت ایران است. در ایام مختلف سال خاصه در فصول سرد، این ناحیه گردشگران و طبیعت دوستان بسیاری را به سوی خود جذب می كند. قلعه خان، سنگ نبشه و شیرسنگی از دیگر دیدنی های تاریخی این روستا هستند.
نحوه دسترسی به روستای ده چشمه
روستای ده چشمه از طریق شهرهای فارسان، سورشجان، كیار، اردل و شهركرد، با جاده آسفالت قابل دسترسی می باشد.
