شیرینی قرابیه از مهم‌ترین و مشهورترین و لذیذترین نمادهای خوراكی شهر تبریز از گذشته تا امروز بوده است؛ یك شیرینی خشك اصیل، با قدمتی دیرینه و زیرمجموعه كوكی‌های اصیل آذربایجانی كه طعم بی‌نظیری دارد و در فرهنگ لغت نیز واژه kurabiye را معادل نوعی شیرینی كوكی مانند كه در تركیه، یونان و خاورمیانه تهیه می‌شود تعریف كرده‌اند.
كوكی‌ها، نوعی شیرینی خشك بیسكوییت مانند هستند و یكی از پرمصرف‌ترین شیرینی‌ها در جهان به شمار می‌روند كه البته خاستگاه آن به كشور ما برمی‌گردد؛ كشور ایران بیشترین تنوع و قدمت را در كوكی‌های جهان دارد، كوكی‌ها از قرن هفتم در ایران هم‌زمان با كشف و شروع مصرف شكر رایج شده‌اند.
در هر گوشه از كشور ایران انواع مختلفی از این كوكی‌های خوشمزه تهیه می‌شود و یكی از ویژه‌ترین انواع این كوكی‌ها شیرینی «قرابیه تبریز» است كه اصلیت آن به شهر تبریز برمی‌گردد.
شهر تبریز یكی از اصیل‌ترین شهرهای ایران است كه شیرینی‌های مخصوص خود را دارد و از جمله آن می‌توان به قرابیه، اریس، نوقا و راحت‌الحلقوم اشاره كرد.
قرابیه، برجسته‌ترین نماد تبریز
قرابیه یك لایه متوسط از شیرینی است و ظاهر آن گرد و ضخامت و اندازه آن تقریباً به كلوچه شباهت داشته و در دو اندازه ریز و معمولی تهیه می‌شود،
البته قرابیه فقط منحصر به كشور ایران نیست و در كشورهای همسایه مثل تركیه و آذربایجان نیز انواع مختلف آن تهیه می‌شود، اما با قرابیه تبریز فرق دارد.
رئیس اتحادیه قنادان تبریز در رابطه با این شیرینی به ایسنا می‌گوید: بادام، شكر، سفیده تخم مرغ و پسته خورد شده از مواد تهیه‌ی قرابیه هستند.
ناصر كریمی ادامه می‌دهد: اصلی‌ترین و سنتی‌ترین این شیرینی، قرابیه بادام است، اما قرابیه‌های نارگیلی، گردویی و پسته‌ای نیز تولید شده و دوستداران مخصوص خود را دارند.
طرز تهیه قرابیه تبریز
او در رابطه با طرز تهیه آن می‌گوید: بادام را می‌خیسانیم و پنج الی شش ساعت باید همانگونه بماند، سپس آب آن را می‌كشیم و بادام نرمی تهیه می‌شود، سفیده تخم مرغ را به همراه شكر مخلوط كرده و به آسیاب می‌دهیم تا با دستگاه مخصوص دو بار آسیاب شود، سپس وارد میكسر كرده و كم كم سفیده تخم مرغ را به آن اضافه می‌كنیم كه یك ساعت بعد به حالت كفمالی شده در می‌آید و بعد حل شدن آن، پسته را می‌ریزیم و با نمك روی كاغذها می‌چسبانیم، البته داخل مخزن نیز پسته می‌ریزیم تا تماماً روی آن پسته‌ای شود، سپس داخل فر می‌گذاریم و ۲۵ دقیقه بعد آماده می‌شود.
كریمی یادآور می‌شود: در زمان‌های قدیم استادان بزرگ تبریزی شیرینی قرابیه را تولید كردند و بالای صد سال است كه این شیرینی با زحمات افراد قدیمی به ثمر رسیده است.
او ادامه می‌دهد: مردم ضمن پسندیدن شیرینی قرابیه، در تمامی اعیاد، عروسی‌ها و مناسبت‌های خود از این شیرینی استفاده می‌كنند، البته اغلب میهمانان شهر ما نیز این شیرینی را به عنوان سوغات خریداری می‌كنند كه نوع بادامی آن علاقه‌مندان بیشتری دارد.
قرابیه تبریز ثبت ملی می‌شود
او در خصوص به ثبت رساندن این شیرینی می‌گوید: با مسئولین گردشگری صحبت كرده و فیلم‌هایی نیز از طرز تهیه‌ی آن از قنادی‌های شهر آماده كرده و نظرات مشتری در مورد این شیرینی را نیز جویا شدیم، با اداره میراث فرهنگی نیز هماهنگ كرده‌ایم تا به زوی این شیرینی را به ثبت ملی برسانیم.
رئیس اتحادیه قنادان تبریز متذكر می‌شود: ۵۲ سال است كه اتحادیه قنادان تبریز تشكیل شده است و در طول این چند سال اخیر نیز چندین بار برای ثبت ملی این شیرینی تلاش كردند، اما به دلیل طولانی بودن پروسه به ثبت رساندن آن، قسمتی از راه را رفته و كار را نیمه گذاشتند؛ ما با جدیت این مسئله را شروع كرده‌ایم و قطعا این شیرینی را به ثبت ملی خواهیم رساند، البته صرفاً این شیرینی نیست بلكه شیرینی‌های دیگری نیز هستند كه بعد از قرابیه، آنها را هم به ثبت خواهیم رساند.
او بیان می‌كند: قرابیه سنتی ما بسیار معروف است، اگر اندكی هم درنگ می‌شد، تهران به دنبال آن بود كه آن را به نام خود به ثبت برساند، با رئیس اتحادیه قنادان تهران نیز گفت‌وگو كردیم كه می‌گفتند به دلیل اقدام نكردن تبریزی‌ها، به دنبال ثبت كردن آن به نام تهران بودند، اما با دیدن تلاش ما، نسبت به ثبت آن توسط آذربایجان‌شرقی رغبت نشان دادند.
او می‌گوید: در جشنواره‌های بسیاری شركت كردیم و در نمایشگاه‌های بسیار معروف مانند نمایشگاه‌های بین‌المللی این شیرینی را معرفی كردیم و امیدواریم تا بتوانیم در جشنواره‌های پیش رو به این موضوع بیشتر بپردازیم.
كریمی در ارتباط با صادر كردن آن خاطرنشان می‌كند: تاكنون به صورت انبوه این شیرینی را صادر نكردیم، اما همه از كشورهای گوناگون كه به كشور ما می‌آمده و این شیرینی را خریداری كرده و با خود می‌برند، البته تاحدودی به عراق و باكو صادر كرده‌ایم.
سازمان میراث‌فرهنگی و گردشگری استان نظر مثبتی نسبت به این موضوع دارد
او با بیان اینكه در تلاش هستند تا بعد از به ثبت رساندن قرابیه، شرایطی را فراهم كنیم تا در بسته‌بندی، ماندگاری این شیرینی افزایش یابد، اظهار می‌كند: این شیرینی به نام اتحادیه و آذربایجان شرقی ثبت ملی خواهد شد، تاكنون در حال گذراندن پروسه‌های اداری خود بوده و با اداره میراث فرهنگی نیز صحبت كردیم و نظرات آنها مثبت است كه حداكثر تا پایان امسال به ثبت می‌رسد.
گرانی‌ها یكی عوامل مهم تغییر در مواد اولیه قرابیه
او تاكید می‌كند: با توجه به گرانی‌های اخیر، در مواد اولیه‌ی قرابیه دستكاری می‌شود، در حالیكه بادام قرابیه فرق دارد و حتما باید بادام آذرشهر و روغنی باشد، البته استادكار آن نیز مهم است و در قنادی‌های بزرگ شهر با مواد اولیه درست و حسابی پخت می‌شود، اما در نظر داریم تا در قنادی‌های كوچك نیز طرز تهیه‌ی آن را درست كنیم.
رئیس اتحادیه قنادان بیان می‌كند: تا زمانی كه به ثبت نرسد، هر اتفاقی امكان پذیر است؛ حتی در شهرستانها به نام تبریز قرابیه‌ای را پخت می‌كنند كه زمین تا آسمان با نوع اصلی آن فرق دارد و نام ما را خدشه‌دار می‌كنند، اگر به ثبت برسد، تمام تلاش خود را خواهیم كرد كه بعد از شهر ما در جای دیگری پخت نشود و اگر هم پخت شد، تحت نظارت ما باشد.
میزان خرید تمامی شیرینی‌ها كاهش یافته است
او می‌گوید: میزان خرید تمامی شیرینی‌ها كاهش یافته است چرا كه بودجه و قدرت خرید مردم به نسبت قبل كاهش یافته، اما در میان شیرینی‌های استان، لوز زعفرانی، باقلوا بادامی، نوقا، اریس و راحت الحلقوم نیز بسیار پرفروش بوده و علاقه‌مندان مخصوص خود را دارند، ولی پادشاه شیرینی‌های تبریز قرابیه است.
او در پایان اضافه می‌كند: تمام سعی خود را می‌كنیم تا اجازه دهند، با قیمت مناسب این شیرینی را به فروش برسانیم؛ مسئولین نباید روی قیمت تأكید كنند چرا كه در این صورت با كاهش قیمت آن، كیفیت شیرینی پایین می‌آید.