طرز تهیه سس زنجبیل و رب زنجبیل

زنجبیل یكی از طعم دهنده های قوی و پر خاصیت برای غذاهاست كه برای نان و شیرینی هم كاربرد دارد . سس ها و چاشنی های زیادی با استفاده از زنجبیل ساخته می شود و در بازار موجود است اما ما در این مطلب طرز تهیه سس زنجیل و رب زنجیل را آورده ایم تا با درست كردن آن در منزل طعم دو چندان خوشمزه ای را به غذاهایتان بدهید . این سس به خاطر خواص زیاد زنجبیل ، بسیار سالم و خوشمزه است. در انتهای مطلب هم از خواص ، فواید و مضرات زنجبیل گفته ایم تا با مطالعه آن بیشتربا این ریشه ی پرخاصیت آشنا شوید .

سس زنجبیل خانگی

مواد لازم

زنجبیل: ۱ قاشق غذاخوری به شكل رنده شده
سركه سفید: ۱/۲ لیوان دسته‌دار فرانسوی
عسل: ۱/۳ لیوان دسته‌دار فرانسوی
روغن گیاهی: ۱/۲ لیوان دسته‌دار فرانسوی
فلفل سیاه: ۱/۸ قاشق چای‌خوری
نمك: به میزان لازم

طرز تهیه

تهیه سس زنجبیلی بسیار ساده است. بد نیست بدانید طرز تهیه سس زنجبیل با انبه هم بسیار مشهور است. اما برای تهیه سس زنجبیل ساده باید از زنجبیل تازه استفاده كنید و همه مواد را تركیب كنید. بنابراین ابتدا، شیشه‌ای را با آب جوشیده تمیز و خشك كنید. سپس زنجبیل تازه را رنده كنید و به اندازه ۱ قاشق غذاخوری، در شیشه بریزید. تمام مواد گفته شده را نیز به شیشه اضافه كنید. در شیشه را ببندید و شیشه را محكم تكان دهید تا مواد تركیب شوند. سس شما آماده است.
از سس زنجبیل می‌توانید در سالادهای سبزیجات و غذاهای مختلف استفاده كنید. زنجبیل طبع گرمی دارد و مزه تند و شیرین ملایمی دارد. مهم‌تر از همه، خواص بسیار زیادی دارد كه باعث می‌شود آن را در رژیم غذایی‌تان بگنجانید. طرز تهیه سس سیر و زنجبیل هم بسیار مرسوم و كاربردی است.

طرز تهیه خمیر زنجبیل یا رب زنجبیل

رب زنجبیل یا خمیر زنجبیل مثل رب گوجه فرنگی و رب انار نیز چاشنی فوق‌العاده‌ای برای غذاست و ماندگاری طولانی در یخچال دارد. مواد لازم برای طرز تهیه خمیر زنجبیل یا رب زنجبیل از دستور قبلی كمتر است ولی در این دستور، به غذاساز احتیاج دارید.
مواد لازم

زنجبیل: ۶۵۰ گرم (بهتر است تازه باشد)
روغن گیاهی: ۲ قاشق غذا خوری
نمك: به مقدار كم
طرز تهیه

در مرحله اول، برآمدگی‌ها و قسمت‌های ناهموار زنجبیل را با چاقو جدا كنید. سپس زنجبیل‌ها را به مدت ۵ دقیقه در آب گرم قرار دهید تا خیس بخورد و بعد سعی كنید پوست نازك زنجبیل را با قاشق بگیرید.
در مرحله دوم طرز تهیه خمیر زنجبیل، زنجبیل‌ها را خرد كنید. سپس قطعات زنجبیل را در غذاساز بریزید و روغن گیاهی و نمك را به آن اضافه كنید. روغن گیاهی می‌تواند روغن خوراكی مایع یا روغن نارگیل باشد.
قطعات زنجبیل باید در غذاساز بماند؛ تا زمانی كه تبدیل به خمیری یكدست و خوش فرم شود و در واقع پوره زنجبیل به دست بیاید. البته بهتر است هر ۱ دقیقه یكبار، غذاساز را خاموش كرده و با لیسك آن را تمیز كنید.
بعد از آماده شدن پوره زنجبیل در مرحله آخر طرز تهیه خمیر زنجبیل، خمیر آماده شده را در شیشه‌ای تمیز بریزید. خمیر شما آماده است؛ فقط برای نگهداری آن، بهتر است آن را در یخچال قرار دهید. اگر می‌خواهید مدت طولانی‌تری از آن استفاده كنید، بهتر است آن را در فریزر بگذارید.
اگر برای مدت خیلی طولانی می‌خواهید از ین خمیر خوشمزه استفاده كنید، بهتر است بعد از یك‌دست شدن خمیر یا رب زنجبیل، آن را چند دقیقه در تابه تفت دهید و بعد در شیشه بریزید. سپس شیشه‌ها را چند دقیقه در آب جوش قرار داده تا ماندگاری بیشتری داشته باشد.

فواید و مضرات استفاده از زنجبیل

زنجبیل نوعی ادویه از ریشه گیاهان Zingiber officinale است . عموما در آشپزی در بسیاری از غذاهای آسیایی، دارو های گیاهی و خاورمیانه به كار می رود زنجبیل از شاخه كوركومین است این روش عموما برای درمان مشكلات روده و معده مفید و غذایی عالی برای افرادی كه رژیم بدون لكتین دارند محسوب می شود ، زنجبیل هم چنین ممكن است به عنوان مسكن و به عنوان درمانی برای اختلالات سلامتی مورد استفاده قرار گیرد و زنجبیل اثرات ضد میكروبی، آنتی اكسیدانی و ضد التهابی دارد.

تركیبات موجود در زنجبیل :
تركیبات فعال در زنجبیل عبارتند از gingerol، shogaol، paradol، zingerone، zerumbone، – dehydro، terpenoids و flavonoids [ R ]، تمام این تركیبات دارای فعالیت های آنتی اكسیدانی هستند در حالی كه برخی از آن ها دارای ضد تومور، ضد التهاب، ضد میكروب، مسكن درد و فعالیت های حفاظتی كبد هستند.

فواید زنجبیل برای سلامتی

زنجبیل یك ضد التهاب است
یك جز فعال در زنجبیل، می تواند با مهار مسیر NF – kB ، ژنهای التهابی را تنظیم كند.مانند NSAIDs ( آسپرین و ادویل )، زنجبیل فعالیت های آنزیم های كوكس را مسدود می كند و همچنین تولید مواد شیمیایی التهابی به نام لوكوترین و پروستاگلاندین، زنجبیل مانع انتشار التهاب سیتوكین از یاخته های بیگانه در مطالعات سلولی می شود زنجبیل سرم را در موضوعات انسانی كاهش می دهد.

زنجبیل، موثر در درمان درد
زنجبیل به طور موثر دردهای ذهنی را كاهش می دهد، ۲ گرم زنجبیل ممكن است به طور متوسط درد ماهیچه ای ناشی از ورزش های مقاومتی و دویدن طولانی را كاهش دهد ، به خصوص اگر حداقل ۵ روز طول بكشد، زنجبیل به اندازه دیكلوفناك ( داروی درد NSAID ) برای مدیریت درد و بدون توجه به ناراحتی گوارشی تاثیر دارد.

زنجبیل به دل درد قاعدگی كمك می كند
زنجبیل در كاهش شدت درد موثرتر از داروی بی اثر است . به علاوه، به نظر می رسد زنجبیل به اندازه مفنامیك اسید ( داروی درد NSAID ) موثر باشد.

زنجبیل به آرتروز كمك می كند
برخی تحقیقات نشان می دهند زنجبیل تاثیر آرتروز را بهبود می بخشد در حالی كه مطالعات دیگر نشان می دهند زنجبیل تنها در طول اولین درمان موثر است بنابراین تحقیقات بیشتری برای تعیین واقعیت لازم است.

زنجبیل به آسم و آلرژی كمك می كند
Zerumbone، یك جز فعال در زنجبیل، واكنش Th1 را افزایش می دهد و به واكنش حساسیت Th2 به پروتیین سفیده تخم مرغ ( آلبومین ) در موش ها كمك می كند، زنجبیل با خنثی كردن Th2واكنش ایمنی در موش ها به آسم كمك می كند.

زنجبیل باعث كاهش انقباض ماهیچه های تنفسی با كاهش استیل كولین می شود.

زنجبیل به اگزما به كمك می كند
شوگاول ، یك تركیب یافت شده در زنجبیل،است كه حساسیت پوست ( اگزما ) در موش ها را از طریق مانع سیتوكین با فعال كردن مسیرNrf2 درمان می كند .

زنجبیل روده را بهبود می بخشد
زنجبیل پروستاگلادین را در پوشش شكم بالا می برد (هنگامی كهNSAID كاهش می یابد ) در بیماران مبتلا به آرتروز كه مدت ها از مشكلات شكمی رنج می برند ازNSAID مطالعات حیوانی تایید می كند زنجبیل پوشش شكمی را با جلوگیری از رشد هلیكوباكترپیلوری از طریق كاهش ترشح اسید معده كاهش می دهد.

زنجبیل به درمان استفراغ و حالت تهوع كمك می كند
زنجبیل از فعالیت بیش از حد اعصاب جلوگیری و با ممانعت از عملكرد سروتونین در بخش گوارشی، حالت تهوع ، استفراغ ایجاد می كند و زنجبیل مسكنی غیر دارویی موثر برای بیماری صبحگاهی در دوران بارداری است. زنجبیل به حالت تهوع و استفراغ ناشی از عوارض جانبی شیمی درمانی كمك می كند.

زنجبیل دل درد را كاهش می دهد
زنجبیل جریان شكمی (انقباضات دودی ) را تحریك می كند. با این حال، اثرات دقیق زنجبیل بسته به گونه های مختلف پستانداران متفاوت است، زنجبیل به سرعت معده را به درون روده كوچك در افراد سالم خالی می كند تا بتواند در مورد پرخوری یا سو هاضمه كمك كند.

یك آزمایش تصادفی، نشان می دهد زنجبیل می تواند به علائم گوارشی افرادی كمك كند كه اغلب دچار معده عصبی ( سوهاضمه ) هستند.

زنجبیل تاثیری بر حركات كیسه صفرا ندارد
زنجبیل می تواند انتقال روده را در موش های دارای سندروم روده تحریك پذیر تنظیم كند
زنجبیل از كبد محافظت می كند
زنجبیل، همراه با اسید لیپویك – ، به كاهش تغییرات ساختاری مربوط به سن در موش های پیر كمك می كند .
زنجبیل می تواند به دلیل مسمومیت كبد به بیماران سل كمك كند.
زنجبیل از كلیه و كبد در برابر سم كادمیوم در خرگوش سمی با كادمیم محافظت می كند.
زنجبیل از سم آلومینیوم در موش های صحرایی محافظت می كند.
“زنجبیل به بیماری بدون الكلی وكبد چرب كمك می كند”
۱۲ هفته مصرف دو گرم زنجبیل روزانه به طور قابل توجهی چندین آنزیم كبد، سیتوكین التهابی و شاخص مقاومت انسولین را در مقایسه با داروهای دیگر كاهش می دهد.

روغن زنجبیل از كبد در برابر بیماری كبد چرب غیر الكلی و بیماری های متابولیك مرتبط با رژیم چربی بالا در موش های چاق محافظت می كند، درمان با زنجبیل به كاهش فروكتوز و چربی های اشباع شده كبد و تری گلیسرید بالا در موش های صحرایی با عمل كردن از طریق سنسور كربوهیدرات عمل می كند.

زنجبیل به مقابله با استرس كمك می كند
زنجبیل حاوی بسیاری از آنتی اكسیدان قوی است، ۶- شاگول Nrf2 را فعال در نتیجه در برابر استرس اكسیداتیو محافظت می كند و همچنین زنجبیل آنتی اكسیدانی موثر به عنوان بخشی از درمان ضد سل است.

زنجبیل تاثیر ضد سرطانی دارد :
چندین تركیب فعال در زنجبیل در برابر نشانه های سرطان بسیار قوی هستند و زنجبیل می تواند مرگ سلول های سرطانی را با استفاده از آپوپتوز تحریك كند، زنجبیل ترپنوییدها می تواند در سلول های سرطانی مخاط رحم از طریق فعال سازی آپتوپتوز القا شود.

Zerumbone، یك جز در زنجبیل، می تواند منجر به آپوپتوز سلول های سرطانی پانكراس از طریق مسیر سیگنال p53 بشود.

زنجبیل می تواند سلول های سرطانی را با تشعشع حساس كند”
زنجبیل می تواند مانع رشد سلول سرطانی شود.
زنجبیل می تواند مانع رشد سلول های سرطانی كبد ( هپاتاما) و استخوان (استئوساركوما ) شود.
زنجبیل رگ های خونی جدید را كه امكان رشد سلول های سرطانی را فراهم می كند ، متوقف می كند.
“زنجبیل مانع انتقال سلول سرطانی می شود ”
زنجبیل از متاستاز ( مهاجرت سلولی ) سلول های سرطانی سینه جلوگیری می كند.
سلول های سرطانی توانایی رشد رگ های خونی جدیدی به نام رگ زایی را دارند. زنجبیل مانع از رگ زایی در سرطان پوست می شود.

Zerumbone از رگ زایی با مسدود كردنNF-κB در معده، پانكراس، تخمدان و سرطان روده طبق مطالعات مبتنی بر سلول جلوگیری می كند.

زنجبیل از دی ان ای محافظت می كند
روغن اسانس زنجبیل برای كاهش آسیب دی ان ای از سم قارچ به نام آفلاتاكسین پیدا شده است، زنجبیل می تواند به محافظت از دی ان ای اسپرم در برابر استرس اكسیداتیو كمك و نشان می دهد می تواند به بهبود باروری در مردان كمك كند.

زنجبیل و خطرات قلبی و عروقی:
زنجبیل كلسترول و تری گلیسرید را بهبود می بخشد

زنجبیل CRPخون،نشانه های قند خون و كلسترول، تری گلیسرید را در انسان ها بهبود می بخشد و زنجبیل می تواند با تغییر سیستم عصبی از طریق تحریك گیرنده های موسكارین و مسدود كردن كانال های كلسیم ، فشار خون را كاهش دهد.

“زنجبیل ممكن است از سخت شدن شریان ها جلوگیری كند”

زنجبیل می تواند سلول هایی كه رگ های خونی را پوشش می دهند از استرس اكسیداتیو محافظت كند، كه نشان می دهد می تواند به جلوگیری از سفت شدن شریان ها كمك كند.

زنجبیل سطح قند خون را بهبود می بخشد
زنجبیل گلوكز خون وHbA1c را در انسان ها كاهش می دهد.

زنجبیل می تواند چاقی را درمان كند
زنجبیل می تواند موش را در یك رژیم غذایی با چربی بالا حفظ كرده و با فعال كردن مسیر PPARδ، ظرفیت تحمل ورزش را افزایش دهد.

زنجبیل یك ضد میكروب است
زنجبیل یك ضد ویروس، ضد میكروب و ضد قارچ موثر است. با این حال، اكثر مطالعات مبتنی بر سلول انجام شده است. مطالعات بالینی اضافی ممكن است برای تایید ایمنی و موثر زنجبیل برای درمان بیماری های عفونی لازم باشد.

زنجبیل تازه مانع عفونت های سرماخوردگی می شود
زنجبیل تازه ، اما خشك نشده، می تواند از ورود به سلول های انسان در مطالعه ای مبتنی بر سلول جلوگیری كند و “زنجبیل باكتری های بد را می كشد”.

عصاره متانول زنجبیل اثرات ضد باكتریایی دارد، عصاره متانول زنجبیل مانع رشد ۱۹ نوع هلیكوباكترپیلوری می شود.

زنجبیل یك ضد قارچ موثر است:
زنجبیل یك ضد قارچ موثر در غلظت كم تر از ۱ میلی گرم در میلی لیتر است و همچنین زنجبیل مانع رشد كاندیدا آلبیكانس می شود.

نحوه و مقدار استفاده از زنجبیل :

۱ كپسول ( ۱.۲ گرم ) زنجبیل عموما به عنوان كمك گوارشی موثر است.

مصرف ۲گرم از زنجبیل روزانه تاثیر ضد التهابی دارد.

چای زنجبیل یا عصاره آب زنجبیل می تواند به علائم سرماخوردگی و گوارش كمك كند.

آب زنجبیل ( تازه ) تنها شكل موثر زنجبیل است تا قبل ازاینكه علایم، ویروس های سرماخوردگی بدتر شود.

مصرف بالای، زنجبیل ممكن است باعث برگشت اسید و دل درد شود. در حالی كه مصرف زنجبیل معمولا تا ۱۰ گرم مشكلی ندارد.

خطرات و مضرات زنجبیل

ممكن است به زنجبیل حساس باشید و واكنش به آن نشان دهید زنجبیل به نظر می رسد كه اثرات جانبی چندانی نداشته باشد، اما ممكن است رفلاكس اسید در برخی افراد را بدتر كند. زنجبیل ممكن است بر لخته های خونی تاثیر بگذارد، بنابراین نباید در همان زمان داروهای كم خون مصرف شود اثرات مكمل طولانی مدت زنجبیل هنوز مشخص نشده است.

درمان بیماری ها با زنجبیل
برای درمان تهوع، گاز معده یا سوء هاضمه روزانه ۲ تا ۴ گرم ریشه تازه یا ۱/۵ تا ۳ میلی لیتر تنتور آن را مصرف كنید.
برای جلوگیری از استفراغ، هر ۴ ساعت یك گرم پودر زنجبیل (نصف قاشق چای خوری) یا معادل آن یا روزانه سه بار دو عدد كپسول زنجبیل(یك گرم) برای مصرف توصیه می شود.
در درمان سرماخوردگی ،تب ناشی از آنفلونزا،گلودرد،گرفتگیهای ناشی از قاعدگی یا سردرد ،دو قاشق غذاخوری از دم كرده زنجبیل یا چندین ورق از ساقه ریشه دار تازه آنرا بخور دهید.
برای درمان درد ورم مفاصل از آب،عصاره یا چای زنجبیل تازه به میزان روزانه ۴ گرم مصرف كنید یا روغن آنرا روی مفصل دردناك بمالید یا ریشه تازه آنرا در ضماد داغ یا گازهای ضمادی قرار دهید و روی نقاط دارای درد بگذارید.
جینجرول، مهم ترین جزء تشكیل دهنده ی زنجبیل كه مسئول ایجاد طعم و مزه در این گیاه می باشد، از رشد سلول های سرطانی مخصوصا سرطان روده بزرگ در انسان جلوگیری می كند.
زنجبیل در دوره ی بارداری:
در خصوص مصرف زنجبیل در دوره ی بارداری اتفاق نظری بین محققان وجود ندارد. برخی از مطالعات نشان می دهند كه رابطه ای بین مصرف زنجبیل و سقط جنین وجود دارد. برخی دیگر معتقدند مصرف این ادویه باعث بروز مشكلات و عوارضی در این دوره می شود.

در خصوص مصرف زنجبیل در دوره ی بارداری اتفاق نظری بین محققان وجود ندارد. برخی از مطالعات نشان می دهند كه رابطه ای بین مصرف زنجبیل و سقط جنین وجود دارد. برخی دیگر معتقدند مصرف این ادویه باعث بروز مشكلات و عوارضی در این دوره الی كه بررسی های متعدد دیگر نشان می دهد كه مصرف زنجبیل در دوره ی بارداری نه تنها مشكلی به بار نمی آورد بلكه باعث تسكین حالت تهوع نیز می شود. به همین دلیل توصیه می كنیم كه شما قبل از مصرف مكمل یا خود زنجبیل با پزشكتان مشورت كنید.

موارد منع مصرف زنجبیل

در كودكان زیر دو سال نباید استفاده شود.
مصرف زیاد زنجبیل موجب سوزش سر دل می شود.
افرادی كه سنگ كلیه دارند، باید قبل از مصرف زنجبیل حتما با پزشك خود مشورت نمایند.
اگر داروهای رقیق كننده خون مانند وارفارین و آسپیرین مصرف می كنید، زنجبیل نخورید.
مصرف زیاد زنجبیل ممكن است با داروهای قلبی و دیابت تداخل نماید.
مصرف آن در دوران بارداری و شیردهی باید در حد متعادل باشد.
مصرف زیاد زنجبیل ممكن است باعث اختلالات سیستم عصبی مركزی گردد.