طبیعت ایران همچون تابلوی زیبای آفرینش است در هر نقطه از این سرزمین كه بنگری ردی از زیبایی طبیعت می بینی البته اگر انسانها بگذارند . در كشورهای دیگر از كوچكترین چیزها به عنوان جاذبه گردشگری استفاده می شود و در حفظ و مراقبت از آن تلاش بسیاری می شود حال در ایران خیلی راحت تخریب می شود و به جای آن ویلاسازی می شود . علاوه بر كوهها و آبشارها ، باغ ها و بستانها ، دشت های گل و كویرها در ایران تنگه ها و دره های زیبای بسیاری داریم كه هر كدام زیبایی وصف ناشدنی دارند . در این مطلب می خواهیم دره ها و سنگ تراشه های طبیعی ایران را یكجا معرفی كنیم تا شما اگر قصد سفر به این نقاط را داشتید با دیدن این تصاویر به وجد بیایید و برای سفرتان برنامه ریزی كنید . برای دیدن جاذبه های طبیعی نیازی نیست به خارج از كشور بروید در ایران بمانید و با ما همراه باشید .
تنگه شیرز لرستان
تنگه شیرز در محل اتصال استان های كرمانشاه، لرستان و ایلام به یكدیگر واقع شده و در فاصله ۵۵ كیلومتری شهر كوهدشت قرار دارد.دیواره های این تنگه ارتفاعی بالغ بر ۱۵۰ تا ۲۰۰ متر داشته و طول دره به بیش از ۵ كیلومتر می رسد.نقش های ایجاد شده به واسطه فرسایش بر روی دیواره های دره شیرز، چشم انداز زیبایی را خلق كرده و همچنین رودخانه ای كه در میان آن جاری است، تابلویی زیبا از بهشت گمشده ای بر روی زمین را به تصویر می كشد.وجود عواملی نظیر آبشارهای كوچك و بزرگ، چشمه های فراوان و صخره هایی با اشكال گوناگون، به زیبایی این دره افزوده و آن را به یكی از بهترین جاذبه های طبیعی استان لرستان بدل ساخته است.
در دره شیرز علاوه بر چشم انداز های بی نظیر، غاری با نام غار خدا وجود داشته كه طولی برابر با ۱۵۰ متر دارد.همچنین مناره سنگی با ارتفاع ۸۰ متر و قطری برابر با ۱۰ متر، یكی دیگر از جاذبه های این دره بشمار می آید.بهترین زمان برای سفر به این دره فصل بهار و تابستان است.برای رسیدن به دره شیرز می توان از مسیر جاده اولادقبا استفاده كرد.بهترین زمان برای سفر به تنگه شیرز لرستان، فصل بهار و تابستان است.
آدرس: در فاصله ۵۵ كیلومتری شهر كوهدشت
تنگه هایقر فیروزآباد
در نزدیكی روستای رودبال و در فاصله ۳۵ كیلومتری شهرستان فیروزآباد استان فارس، تنگه ای زیبا به نام تنگه هایقر وجود دارد.این تنگه كه به نام گرند كانیون ایران نیز مشهور است، چیزی حدود ۸ كیلومتر طول داشته و رودخانه ای بانام قره آقاج از میان آن عبور می كند.تنگه هایقر كه امروزه یكی از اصلی ترین جاذبه های گردشگری استان فارس بشمار می آید، روزگاری محل جنگل میان اقوام قشقایی با متجاوزان انگلیسی بود.دلیران قشقایی هنگامی كه توانستند سربازان انگلیسی را در این دره از پای درآورند، فریاد هایقر به معنی مردن سر دادند تا دیگر همرزم های خود را نیز از این پیروزی آگاه كنند.
به همین دلیل از آن تاریخ به بعد، این دره با نام هایقر شناخته می شود.منظره زیبای ایجاد شده با اشكال گوناگون سنگ ها كه حاصل میلیون ها سال فرسایش خاك بوده، در كنار آواز پرندگان و صدای جاری شدن آب، چشم انداز زیبایی را خلق كرده كه چشم هر بیننده ای را مبهوت خود می كند.این دره به قدری زیباست كه اگر به آن سفر كنید شاید تصمیم بگیرید كه تمام مدت سفر خود به استان فارس را در دره هایقر سپری كنید.
آدرس: در فاصله ۳۵ كیلومتری شهرستان فیروزآباد استان فارس

كال جنی طبس
در طبس و در فاصله ۳۵ كیلومتری از این شهر، دره ای مخوف وجود دارد كه به دلیل وجود صداهایی عجیب آن در هنگام شب، به كال جنی معروف شده و می تواند هر بیننده و شنونده ای را در جای خود میخ كوب كند.این دره یكی از منحصر بهفردترین درههای ایران بوده كه سرزمین عجیبی از صخرههاست و دخمههایی در دل دیوارهها و اشكال عجیب و نامتجانسی را در خود گنجانده است.اهالی این منطقه این دره را خانه جن و ارواح میدانند و داستانهایی از ربوده شدن دختران جوان توسط اجنه در این دره برای شما تعریف خواهند كرد.این دره ۱۶ كیلومتر طول داشته كه با دیواره های بلند پرشیب، با اشكالی عجیب و شگفت آور احاطه شده است.آبشارهای كوچك، حوضچه هایی با عمق ۱.۵ متر و تونل ها و حفره هایی به نام گبر كه محل سكنی و چله نشینی زرتشتیان و یكتا پرستان بوده، از جمله دیدنی های این دره ی زیبا به شمار می روند.
بهترین زمان سفر به این دره كه یكی از پدیده ی طبیعی منحصر به فرد ثبت شده در فهرست آثار ملی ایران بوده، فصل پاییز و زمستان است.برای رسیدن به این دره زیبا و رمزآلود باید به طبس سفر كرده و از مسیر جاده طبس به بشرویه، به سمت آن حركت كنید.
بهترین زمان سفر به كال جنی طبس ، فصل پاییز و زمستان است.
آدرس : در فاصله ۳۵ كیلومتری از شهر طبس

تنگه چاهكوه قشم
در بخش شرقی جزیره قشم، تگه ای با عمق ۱۰۰ متر وجود دارد كه با نام تنگه چاهكوه شناخته می شود.این تنگه در گذشته محل ذخیره آب بوده و از این رو با نام تنگه آب مقدس نیز شناخته می شود.فصول پاییز، زمستان و اوایل بهار، بهترین زمان سفر به تنگه چاهكوه می باشد.در تنگه چاهكوه اشكالی شگفت انگیز همچون شیارها و خطوط فرسایش موازی و عمیق و انواع حفره های نیمه كروی و بیضوی خودنمایی می كنند.وجود چهار چاه كه برای ذخیره آب و هدایت آن برای استفاده ساكنان روستاها كاربرد داشته از دیگر زیبایی های این تنگه به شمار می رود.فصول پاییز، زمستان و اوایل بهار، بهترین زمان سفر به تنگه چاهكوه می باشد. همچنین برای رسیدن به این پدیده طبیعی باید از جزیره قشم راهی روستای چاهی شرقی شد.

تنگه چیتابه
تنگه چیتابه كهگیلویه و بویراحمد یكی از مناطق دیدنی و زیبای این استان زیبا می باشد. این منطقه دارای آب و هوایی معتدل و دلنشین و ازجمله مناطقی است كه تحت عنوان هدف گردشگری شناخته شده است . منطقه چیتابه از یك طرف در دامنه كوه های پوشیده از جنگل های انبوه و مراتع سرسبز است و از سوی دیگر مشرف به رودخانه كبگیان با جلوه بسیار زیبا و دیدنی قرار دارد.تنگ چیتابه در جوار روستای پراشكفت در مختصات جغرافیایی ۳۰.۷۰۷۴۷۴ درجه شمالی و ۵۱.۲۷۴۰۴۳ درجه شرقی روی نقشه واقع شده است. برای رسیدن به تنگه چیتابه، باید به شهر چیتاب واقع در استان كهگیلویه و بویر احمد در ۳۸ كیلومتری شهر یاسوج بروید. پس از آن هم باید نیم ساعت راه خاكی (۱۰-۱۵ كیلومتری) را با ماشین طی كنید تا به محل این تنگه بسیار زیبا برسید.

دره چاكرود رودسر
برای دیدن دره چاكرود رودسر كه به بهشت ماجراجویان معروف است باید ابتدا به رودسر برویم بعد از آن به روستای طیولا رفته و پس از طی كردن مسیری زیبا به ابتدای دره چاكرود خواهیم رسید، جایی كه كم كم دیواره های آن شروع به تنگ تر شدن می كنند و حتی گاهی مانع رسیدن نور خورشید به اعماق دره می شوند. دره چاكرود از جنوب (حوالی روستای پرمكوه) آغاز شده و به سمت شمال (روستاهای بالا طیولا و پایین طیولا) می رسد و به گفته برخی منابع در نهایت آب آن به دریای كاسپین ریخته می شود.
آدرس: استان گیلان، شهرستان رودسر، شهر رحیم آباد، روستای بالا طیولا

تنگ بوچیر
تنگه بوچیر پارسیان از مناطق دیدنی این شهرستان است كه در استان هرمزگان واقع شده است . این تنگه دارای آبشار و چشمه ای می باشد كه به نام آبشار و چشمه بوچیر شهرت دارد . وجود دره های باریك و پر آب با عمق ۵۰ متر، قندیل های زیبا، آب سرد و چشم اندازهای طبیعی، بكر بودن زیبایی این منطقه را دوچندان نموده است.دسترسی به تنگ بوچیر از طریق شهرستان پارسیان (گاوبندی)، روستای بوچیر و سپس جاده خاكی به طول ۵ كیلومتر تا ورودی تنگ امكانپذیر است و بعد به دهانه تنگ میرسید كه حدود ۸۰۰ متر ابتدایی آب نسبتا عمیق است و برای عبور از آن باید شنا كرد، در ادامه به دهانه تنگ میرسید كه تا انتهایش حدود هزارمتر راه دارید. در بعضی از نقاط تنگ، فقط امكان عبور یك نفر وجود دارد. این منطقه تا مركز شهر یك ساعت فاصله دارد.

تنگه شو تاریكو
تنگه شو تاریكو هرمزگان در جنوب ایران در شهرستان پارسیان حوای روستای چك چك واقع شده است .شهر پارسیان در فاصله ۴۰۴ كیلومتری از مركز استان یعنی بندرعباس و در فاصله ۲۲۰ كیلومتری از شهر معروف بندرلنگه قرار گرفته است.كوه های شوتاریكو همانند اغلب كوه های جنوبی كشور از ظاهری جالب و متفاوت برخوردارند. كوه هایی به رنگ روشن كه ظاهری خشن و پر از فرورفتگی های متعدد دارند كه نشان از فرسایش شدید این ارتفاعات دارد. ارتفاعاتی كه ظاهر خشن شان در همان ابتدای مسیر شاید كمی ترسناك هم به نظر برسد. در میان ارتفاعات دره ای ناهموار و سنگلاخی قرار دارد كه اغلب یك رودخانه فصلی در آن جریان دارد گاهی اما به سبب كاهش بارندگی ها و گرمای هوا اثری از رودخانه نیست. دره نوردی اما به سبب ظاهر زیبا و شكوهمند كوه هایی كه دو طرف دره را فراگرفته اند بسیار دلنشین است. جهت گذر از این دره ناهموار باید از روی صخره های متعددی در میان دره و از پیچ و خم های مختلفی عبور كنید. در همان ابتدای امر به خاطر داشته باشید كه پیمودن این دره حتما نیازمند حضور یك راهنمای آشنا به مسیر است چراكه راه طولانی و طبیعت این منطقه نیز ناشناخته است.
صخره های پیچ در پیچ و صیقلی، كوه های به هم چسبیده، بركه های آب سبز و فیروزه ای، رستنی های كنجكاو سرزنده، غارهای كوچك و بزرگ و صدای آوای پرندگان پرشور، تنگ شوتاریكو را به بهشتی در دل این صخره های مریخی تبدیل كرده است كه حتما باید سری به آن بزنید. بهترین فصل بازدید از این تنگ استثنایی هم با توجه به آب و هوای گرم و شرجی جنوب كشور اواخر زمستان و یا اوایل فصل بهار است اما اگر طاقت گرما را دارید در هر فصلی می توانید شاهد زیبایی های تنگ باشید و البته با رسیدن به تنگ خنكای این تنگ زیبا خستگی راه را از تنتان به در خواهد كرد.

تنگه میشینه مرگ
روستای لزور یكی از روستاهای مازندران است كه در مناطق ییلاقی قرار دارد. هنگامی كه از این نهرهای آب بگذرید به مزارع می رسید و پس یك پیاده روی كوتاه به تنگه ای خواهید رسید. در اینجا به یك گذرگاه خواهید رسید كه پر از سنگ های كوچك و بزرگ است. مسیر رسیدن به تنگه میشینه مرگ بسیار دشوار است و توصیه می كنیم كه حتما در حین عبور از مسیرهای سخت احتیاط كنید. البته به جان خریدن گذر از این راه سخت ارزشش را دارد، چراكه تماشای مناظر طبیعی و گل های نعنا و پونه خالی از لطف نخواهد بود.برای دسترسی به مسیر این تنگه باید از ۱۰ كیلومتری فیروز كوه وارد یك سه راهی كه در قسمت چپ جاده وجود دارد بروید و سپس به سمت ضلع شمالی حركت كنید. در این قسمت یك پمپ بنزین با نام نمرود در آن جا قرار گرفته است و یك تابلوی خوشامد گویی هم وجود دارد. اگر این مسیر را ۲ كیلومتر ادامه تهید به روستای لزور خواهید رسید.

دره منشورهای بازالتی بدولی ( دره مارها )
دره بازالتی ایلانلار درهسی در ۲۵ كیلومتری شهرستان ماكو و در مسیر روستای آواجیق قرار دارد. این دره به دره مارها نیز شناخته میشود و در ۳ كیلومتری روستای بدولی شهرستان ماكو و به موازات جاده آواجیق امتداد دارد. طول دره در حدود ۳ كیلومتر است و جهت آن شرقی غربی است كه در انتهای غربی دره به مزارع روستای بدولی منتهی میگردد. رودخانه زنگمار در كف دره از ارتفاعات كوه آرارات در تركیه سرچشمه میگیرد و پس از عبور از میان دره و روستاهای مختلف در مسیر خود، نهایتا به سد بارون میریزد.
منشورهای بازالتی منطقه آزاد ماكو در ۲۵ كیلومتر ماكو در كنار جاده ماكو به چالدران قرار گرفته است.

تنگ بنو لمزان
در ۹۰ كیلومتری شرق شهرستان بستك روستای بسیار زیبایی قرار دارد كه در خود بهشتی پنهان كرده است تنگ بنو لمزان ، در ۵ كیلومتری شهر لمزان از توابع بندرلنگه در استان هرمزگان است.منطقه خلیجفارس، شهر لمزان از توابع بندرلنگه است كه در مسیر دژگان بستك قرارگرفته و فاصلهی حدود ۱۸۰ كیلومتری با بندرعباس و ۱۳۰ كیلومتری با بندرلنگه دارد.تنگ بنو لمزان ابتدا مسیری ۳۰ دقیقهای پیادهروی دارد و پسازآن مسیر آبی با حدود بیش از ۱۲ آبگیر را طی میكند. روستای لمزان در دوران گذشته از توابع شهر بستك بودهاست، أما اكنون از توابع بخش مركزی شهرستان بندرلنگهاست ودر دهستان مهران بندر لنگه واقع شدهاست.

تنگه شگفت انگیز كافرین در ایلام
تنگه كافرین در شمال شهر بدره در جاده ایلام به بدره قرار دارد، رودخانه ای در این تنگه قرار گرفته كه پس از عبور از آن در شمال تنگه به رودخانه سیمره می ریزد. آثاری از معماری صخره ای دوران پیش از تاریخ در تنگه كافرین (كافری) به چشم می خورد كه نشان از قدمت و اهمیت تنگه دارد. جنگل های وسیع بلوط و گونه های جانوری مانند سنجاب ایران از دیگر جاذبه های تنگه كافرین است.
طول تنگه در حدود ۲ كیلومتر و ارتفاع آن از سطح دریا ۷۰۰ متر است. در یك كیلومتری ورودی تنگه بركه آب زمزم قرار گرفته است، همچنین زیارتگاه جابر در این منطقه از دیگر نقاط گردشگری در منطقه به حساب می آید. تنگه كافرین امروزه به یك مكان كاملا توریستی تبدیل شده و از اقصی نقاط استان به این منطقه سفر می كنند، بسیاری از جوانان در این منطقه قایق هایی برای مسافران و گردشگران تهیه كرده اند كه لذت تفریح در كافرین را دوچندان كرده است.

تنگ ظلمات
تنگ ظلمات در جنوب شرقی پارك ملی كویر واقع در غرب كویر مركزی ایران در استان اصفهان قرار دارد. این مكان در اثر فرسایش آبی و بادی تشكیل شده است. تنگه جهتی شمالی جنوبی دارد و طول آن در حدود ۲ كیلومتر است. این تنگه در انتهای مسیری كه از ارتفاعات پارك ملی كویر سرچشمه میگیرد تشكیل شده است.
در قسمت شمالی ارتفاع دیواره ها كوتاه تر و با حركت به سمت جنوب ارتفاع آنها افزایش می یابد، به نحوی كه در بعضی از نقاط تا حدود ۳۰ متر نیز قابل مشاهده است. اثرات جریان های سیلابی بر دیواره ها قابل مشاهده است. این منطقه در یكی از زون های حساس پارك ملی كویر واقع شده است از این رو بازدید از آن نیازمند كسب مجوز از سازمان حفاظت محیط زیست و اداره پارك ملی كویر است. كوه دم در شرق این تنگه و در مجاورت باتلاق های ریگ جن قرار دارد.

تنگ دم اسب
تنگ دم اسب در فاصله ۴۰ كیلومتری جنوب شیراز در منطقه كوهمره سرخی روستای كره بس واقع شده است.تنگ دم اسب و آبشار زیبای آن به دلیل مسیر پرهیجان و زیبایی كه دارد، یكی از جذاب ترین جاذبه های گردشگری استان فارس محسوب می شود.
نام تنگ دم اسب از آبشاری شبیه به دم اسب گرفته شده و در واقع این آبشار ادامه رودخانه دم اسب است كه از بلندای صخره های مرتفع به پایین سرازیر می شود و ظاهری شبیه به دم اسب دارد.معمولا آب و هوای منطقه نزدیك آبشار در فصل با طراوت بهار و فصل سرسبز و خوش رنگ تابستان، بسیار مطبوع و دلپذیر است.به همین دلیل ماجراجویان و گردشگران علاقه مند و دوستداران طبیعت، این دو فصل سال را برای لذت بردن از طبیعت بكر و سبز تنگ دم اسب انتخاب می كنند.برخلاف بهار و تابستان زیبا و دیدنی تنگ دم اسب، پائیز و زمستان آن به شدت سرد است و برای گشت و گذار گردشگران مناسب نیست.

دره دوزویل
دره دوزویل لالی دراستان خوزستان وقع است. طول دره این گسل در حدود ۳۲ كیلومتر است كه در كنار جاده ارتباطی لالی به شهركرد قرار گرفته است. در این دره رودخانه سور در منطقه دیدنی و تفریحی چم سورجریان دارد كه پس ز عبور از تنگ تالوك و ایجاد دریاچه ای پهن در این تنگ به سد شهیون میریزد. گفتنی است محمد رضا حاجی پور كارگردان و فیلمساز شهرستان لالی اخیرا مستندی به نام دوزویل تهیه كرده كه از زوایای گوناگون این دره عمیق را به تصویر كشانده است .

تنگ دار
از همان ابتدا میتوانید پا در آب خنك رودخانه تنگ دار بگذارید. خلاف جهت آب را كه بالا میروید مناظر زیبایی در جلویتان ظاهر میشود. صخرههای پوشیده از خزه و پرسیاوشان منظره بینظیری را برایتان ساخته است. عمق آب در هر قدمتان متغیر است. هنگامیكه آب تا زانوی شما است، بازهم باید مراقب باشید، زیرا ممكن است در قدم بعدی تا گردنتان در آب فرو برود. راهتان را كه ادامه میدهید، به حوضچههایی میرسید كه میتوانید از روی صخرهها در آن شیرجه بزنید و گرمای شهر را با خنكی آب عوض كنید.
آدرس :مازندران – نوشهر خروچی چالوس به نوشهر، روستای كشكسرا

دره گرماگلو
دره گرما گلو در استان قزوین واقع است. این دره در مسیر دسترسی به قلعه الموت قرار گرفته است و پل فلزی از روی آن عبور میكند. دره گرماگلو در ارتفاع ۱۷۷۰ متری از سطح دریا واقع است و جهتی شمال شرقی- جنوب غربی دارد. دره از ۲ بخش با عرض بسیار كم و بخشی با عرض وسیع در وسط این دو بخش تشكیل شده است. طول دره در حدود ۶۰۰ متر است. در كف دره رودخانه ای جاری است. آب شرب مردم روستا از چشمه های اطراف تامین شده و رودخانههای فصلی از كوههای هودكان و شاتان سرچشمه می گیرد از دره های زیبای اغوزبن، خرازرو و دومكی می گذرد و از گرماگلو به طرف مزارع گزادشت سرازیر می شود. دسترسی به درون دره از طریق پایین دست روستای گازرخان و از طریق مسیر رودخانه امكانپذیر است.

تنگ رغز
تنگ رغز داراب نام تنگه یا درهای است در بخش فسارود، در ۲۵ كیلومتری شمال غربی شهر داراب در منطقه ای بنام حسن آباد، در جنوب شرقی استان فارس كه از شمال به شهرستانهای نیریز و استهبان، از غرب به شهرستان فسا، از جنوب به شهرستان لار و زرین دشت و از شرق به استان هرمزگان محدود می شود.رغز به معنای راه بكر و لغزنده است. دره رغز به طول تقریبی ۴ كیلومتر در امتداد شمال به جنوب از سرچشمه رغز تا دره جنوب ، ۶۴ آبشار و یكصدحوضچه طبیعی را در خود جای داده است كه تنها ۱۴ آبشار و آبگیر دره جنوبی مورد توجه عموم مردم و كوهنوردان بوده است و با رسیدن به آخرین آبشار دره جنوبی به ارتفاع ۳۵ متر دره جنوبی به بن بست می رسد. منطقه سرچشمه رغز نیز كه از مسیر دیگری پیمایش میگردد، جنگلی زیباست كه محل آغاز آب رغز است.در حد واسط منطقه سرچشمه و دره جنوبی رغز ده ها آبشار و آبگیرهای زیبا و طبیعت بكر تنها با استفاده از وسایل فنی امكان پیمایش می یابد. از منطقه سرچشمه نیز بدون وسایل فنی امكان بازدید از چندین حوضچه و آبشار مسیر است و نهایتاً با رسیدن به آبشار بلندی به طول ۲۳ متر كوهپیمایان متوقف می شوند.
آدرس: ۲۵كیلومتری شمال غرب داراب، فسارود، حسن آباد
