خورش اسپناساك ( اسفناج )

خورش اسپناساك ( اسفناج ) یكی از غذاهای شمال كشور بخصوص مازندران می باشد كه در فهرست غذاهای رستورانی مازندران هم به چشم می خورد . این غذا بسیار پر طرفدار است و از آنجا كه با سبزیجات پخته می شود بسیار پر خاصیت می باشد . در اصل شمالی ها به خورش اسفناج، خورش اسپناساك می گویند. اما این خورش، با خورش اسفناج متداولی كه تا حالا خورده اید، چند تفاوت عمده دارد. به خاطر همین تفاوت ها هم به خوردن و درست كردنش می ارزد. احتمالا بعد از درست كردن و چشیدنش هم مشتری دائم و پر و پا قرص این خورش مازنی می شوید.

خورش اسپناساك، سرشار از ویتامین های A, B, C, D و E است. همچنین این غذا از مواد معدنی مانند سدیم، پتاسیم، آهن، كلسیم، منیزیوم، فیبر، زینك و … تشكیل شده است. از طرفی این غذا به خاطر این كه حاوی مقدار زیادی پروتئین است، انرژی بدن را بالا می برد.

شمالی ها خورش اسپناساك را معمولا برای كودكانی كه در سن رشد هستند درست می كنند چون باعث تقویت بدن می شود. علاوه بر این، ورزشكاران هم خوردن خورشت اسپناساك را در برنامه غذایی خود جا می دهند. خانم های باردار هم به این غذا به عنوان یك گزینه عالی برای تقویت بنیه خود نگاه می كنند.

در كنار این ها نباید از خاطر برد كه فیبر موجود در خورش اسپناساك برای كسانی كه مشكل یبوست و دفع دارند، مفید است و عمل هضم را بسیار آسان می كند. از طرفی كسانی كه مشكل نرمی استخوان دارند، می توانند با خوردن این غذا، كمبود ویتامین D بدن خود را تا حدی جبران كنند. چون خورش اسپناساك، سبب تقویت و استحكام دندان ها و استخوان می شود. این ها تنها بخشی از خواص مفید خورش اسپناساك است.

خورش اسپناساك را معمولا به روش های مختلفی درست می كنند ولی پایه و اساس همه آن ها یكسان است. به هرحال دستتان باز است تا مواد دیگری هم در طرز تهیه خورش اسپناساك به كار ببرید. ما نكات و فوت و فن های كاربردی دستور پخت این غذا را به شما خواهیم گفت.

مواد لازم
اسفناج: ۱ كیلوگرم
جعفری، گشنیز، تره و نعناع: ۳۰۰ گرم (ساطوری شده)
گوشت گوسفندی: ۴۰۰ گرم
پیاز: ۲ عدد متوسط
سیر: ۴ حبه
هویج: ۱ عدد
نمك، فلفل و زردچوبه: به میزان لازم
روغن: به میزان لازم
تخم مرغ: ۲ عدد (در صورت دلخواه)
نخود: ۱۰۰ گرم (در صورت دلخواه)

طرز تهیه
قبل از هر چیز، اسفناج را به خوبی بشویید. حتما اسفناج ها را حداقل برای مدت ۲۰ دقیقه در آب نگه دارید تا گل و لای آن ها پاك شود. بعد از این كه اسفناج ها را آبكش كردید و آب خود را از دست داد، آن ها را خرد كنید.پیازها را خلالی باریك یا نگینی ریز خرد كنید. سیر را رنده یا له كنید. گوشت ها را در قطعات مكعبی ۲ سانتی‌ متری خرد كنید.
یك قابلمه مناسب را روی حرارت ملایم قرار دهید و در آن روغن بریزید. وقتی به دمای مناسب رسید، پیازها را اضافه كنید و تفت دهید. پیازها كه سبك و طلایی شدند، سیرها را اضافه كنید. سیر را حتما بعد از سرخ شدن پیاز اضافه كنید چون سیر خیلی زود می سوزد.
تكه های گوشت را اضافه كنید و تفت دهید. بعد از اینكه گوشت كمی سرخ شد و تغییر رنگ داد، به آن زردچوبه و فلفل بزنید. نمك را در آخرین مرحله پخت اسپناساك اضافه كنید.
بعد از اینكه ادویه ها تفت خوردند و طعم خام شان گرفته شد، سبزی های معطر را اضافه كنید. جعفری، گشنیز، تره و نعنا ساطوری و خرد شده را اضافه كنید و اجازه دهید كمی با گوشت سرخ شوند.
البته استفاده از برگ های تازه سیر می تواند جایگزین خوبی به جای حبه سیر باشد. نگران بوی سیر هم نباشید. اگر از برگ سیر در طرز تهیه خورش اسپناساك استفاده می كنید، آن را به همراه اسفناج و دیگر سبزیجات معطر، تفت دهید.
در این مرحله از طرز تهیه خورش اسپناساك، اسفناج را اضافه كنید. آن را هم كمی تفت دهید و حرارت را پایین بیاورید تا كمی سبزیجات و گوشت با آب خودشان بپزند. (اگر می خواهید نخود را اضافه كنید، بعد از اینكه آن را به مدت حداقل ۲ ساعت در آب خیسانده و آبكشی كردید، در این مرحله به گوشت و سبزیجات اضافه كنید). در این فاصله آب جوش بیاورید و بعد به مواد داخل قابلمه اضافه كنید. اجازه دهید گوشت ها به خوبی بپزند. احتمالا حدود ۱ تا ۱/۵ ساعت زمان نیاز دارید.

بعد از این كه گوشت ها به خوبی پختند، هویج را بشویید و نگینی خرد و به مواد اضافه كنید. به مواد داخل قابلمه نمك بزنید. می توانید برای خوش طعم تر شدن، به آن آبلیمو یا آب نارنج اضافه كنید.

تخم مرغ ها را در یك ظرف بشكنید و به خوبی به هم بزنید. در همین مرحله، تخم مرغ ها را اضافه كنید و به هم بزنید تا در كل خورش اسپناساك، مخلوط شوند. رب انار یا رب نارنج را هم می توانید به ‌آن اضافه كنید تا غذا، طعم ترش یا ملس بگیرد.
بعد از اینكه همه مواد پختند و آب آن كاملا غلیظ شد، حرارت را قطع كنید و خورش اسپناساك را در ظرف مناسب به همراه نان یا پلو سرو كنید.

فوت و فن های طرز تهیه اسپاناساك

اگر می خواهید در طرز تهیه خورش اسپناساك از گوشت قرمز استفاده كنید ولی وقت زیادی را هم صرف پخت گوشت نكنید، از گوشت چرخ كرده قلقلی شده استفاده كنید. استفاده از كوفته های قلقلی در غذاهای شمالی بسیار رایج و پر طرفدار است.

در این روش، حتما پیازها را رنده كنید و آب‌شان را بگیرید. سپس گوشت را با زردچوبه، نمك و فلفل مخلوط كنید و ورز دهید. استفاده از سیر هم آن را خوش طعم تر می كند. گوشت ها را به صورت قلقلی شده با كمی روغن سرخ كنید. سپس سبزیجات و اسفناج را اضافه كنید و تفت دهید. بقیه موارد را مانند بالا انجام دهید.
در طرز تهیه خورش اسپناساك با مرغ، گوشت را حذف و با مرغ جایگزین كنید. در این روش نیز زمان كمتری برای پخت نیاز خواهید داشت. گوشت غاز هم یكی دیگر از گزینه هایی است كه به جای گوشت قرمز می توانید استفاده كنید.
اگر اسپناساك گیاهی می خواهید، در طرز تهیه خورش اسپناساك، تخم مرغ را با انواع گوشت جایگزین كنید. معمولا تخم مرغ را زمانی در خورش اسپناساك به كار می برند كه گوشت را حذف می كنند.
اضافه كردن حبوباتی مانند نخود به خورش اسپناساك، كاملا به سلیقه خودتان بستگی دارد. می توانید آن را حذف یا با حبوبات دیگر جایگزین كنید.
در طرز تهیه خورش اسپناساك، از همین سبزی های معطر كه در بالا آورده شد، استفاده می شود. شما می توانید از سبزی های معطر دیگر هم استفاده كنید. ولی حواستان باشد همان طور كه از اسمش هم پیداست، طعم اسفناج در این غذا باید غالب باشد.
بهتر است اسفناج را بعد از سبزی های معطر به گوشت اضافه كنید. چون اسفناج خیلی زود آب می اندازد و مانع سرخ شدن سبزی های معطر دیگر می شود.
خورش اسپناساك را می توانید با نان یا برنج و به همراه ماست یا سالاد سرو كنید.