قلعه سام چرداول در روستای چم بور از توابع بخش هلیلان شهرستان شیروان و چرداول قرار دارد. این قلعه متعلق به زمان ساسانیان می‌باشد كه بر فراز یكی از كوه‌های پیرامون روستای چم بور بنا شده است. كوه مزبور نیز به نام سام معروف می‌باشد. این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شماره‌ی ثبت ۷۹۹۸ به‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. در ساخت این قلعه چون طرح و نقشه ای از پیش نداشته، طراح یا معمار برجها، اتاق ها و ورودی ها را با توجه به موقعیت طبیعی صخره ها احداث كرده است.
معماری بنا
معماری این قلعه جنبه نظامی و دفاعی داشته است زیرا قلعه در صعب‌العبورترین ارتفاعات كوه بنا شده است. و برجها، اتاق‌ها و ورودی‌ها با توجه به موقعیت طبیعی صخره‌ها احداث شده است. این قلعه دارای دو برج در شمال و شمال غربی می‌باشد كه ارتفاع هر یك از آن‌ها حدود ۱۲ متر است. مصالحی كه برای ساخت این قلعه مورد استفاده قرار گرفته شامل سنگ، ساروج، ملات، گچ و در برخی نقاط گِل می‌باشد. در قسمت جنوب غربی قلعه آثار چهار طاقی یا آتشكده‌ای دیده می‌شود كه در زمان تسلط اعراب به صورت مسجد درآمد.
به طور كلی معماری قلعه به سبك معماری دوره ساسانیان ساخته شده است. مصالح ساختمانی‌ای كه برای ساخت آن مورد استفاده قرار گرفته است عبارتند از: سنگ، گچ، ساروج، ملات، گچ و در بعضی جا‌ها نیز گل بكار رفته است.با سفر به این منطقه و راهی شدن به سمت قلعه سام در چرداول می‌بینید كه در قسمت جنوب غربی قلعه آثار چهار طاقی یا آتشكده‌ای دیده می‌شود كه در زمان تسلط اعراب به صورت مسجد درآمده است. در كنار چنار ۵۰۰ ساله همسایه قلعه سام بقایای ریشه درخت عود و یك چشمه نیز به چشم می‌خورد كه بیانگر آیین‌های كهن ایرانی است كه برخی معتقد هستند مردم در آیین‌های زرتشتی از آن شراب گرفته و می‌نوشیدند.
نحوه دسترسی
آدرس : ایلام، شهرستان شیروان چرداول، در نزدیكی روستا چم بور از توابع بخش هلیلان
