غار گلجیك زنجان ، در ۳۵ كیلومتری جنوب غربی شهرستان زنجان در روستای گُلجیك در ارتفاعات مشرف به روستای حاج اَرش واقع شده است. این غار عظیم به طور طبیعی از فرسایش سنگ‌های آهكی موجود در غار پدید آمده و با داشتن آب و هوای مناسب داخل آن، مأمن انسان دوران پیش از تاریخ بوده است. غار گلجیك در كوه «تكه قیه سی» یكی از كوه‌های سنگی و فنی به ارتفاع ۲ هزار و ۹۳۰ متر در جنوب غربی شهرستان زنجان و در نزدیكی روستاهای گلجیك و آق‌بلاغ واقع شده است. با اینكه این كوه مرتفع نیست ولی دیواره ها و صخره‌های متعددی برای سنگنوردی در آن به چشم می‌خورد. وجود پرتگاه‌های متعدد در طرفین این تیغه این كوه صعود را مشكل‌تر می‌سازد.
ابعاد آن ۱۰۰×۷۰۰ متر و ارتفاع تقریبی آن ۵۰ متر است. درون این غار آثاری از زندگی انسان‌های دوره «آشولین» تا «بردوستین» ۱۶ تا ۳۰ هزار سال قبل از میلاد كشف شده است. درون غار، ابزار، ادوات، تیغه‌های سنگی و استخوان حیوانات شكاری فراوان دیده شده است.
آنچه كه بیشتر از همه درخور بررسی، مطالعه و اهمیت است. آثار معماری موجود در داخل غار و محصور نمودن فضاهای زیستی و تعیین حریم‌ها و مطرح بودن مالكیت در آن می‌باشد. صخره‌های جنوبی غار از سنگ‌های مرمر سبز بسیار ارزنده تشكیل گردیده كه می‌تواند مورد بررسی و بهره‌برداری قرار گیرد.
فضای داخلی غار
محوطه داخل غار وسیع است و مساحتی در حدود ۷۰۰ در یك هزار متر را در بر می‌گیرد. آب و هوای داخل غار نیز در فصول سرد و گرم سال متعادل است. رطوبت پایین داخل غار و دمای مناسب این غار، غارنوردی در آن را بسیار دلچسب می‌كند. ارتفاع تقریبی غار گلجیك حدودا ۵۰ متر است و با داشتن آب و هوای مناسب، پناهگاه و مسكن انسان‌های دوران پیش از تاریخ بوده است. و آثار معماری درون غار است كه نشان از محصور نمودن فضاهای زیستی و تعیین حریم‌ها دارد و تعیین حدود مالكیت را در آن دوره و نشان دهنده یك مجتمع مسكونی بوده است.
در اكتشافات صورت گرفته در این غار تیغه‌های سنگی و ابزارهایی به دست آمده است كه متعلق به دوران پارینه سنگی است. علاوه بر این كشفیات غار مملو از استخوان حیوانات شكاری بوده و علاوه بر حیوانات آثاری از استخوان های انسان نیز در این غار بدست آمده است.
یكی از شگفتی‌های این غار تعیین مرزهایی است كه توسط ساكنین غار صورت گرفته است. و نشان از وجود حریم شخصی برای ساكنین غار بوده، بنابراین غار گلجیك در زمره غارهای مسكونی است. علاوه بر نقوش موجود بر دیواره غار، از دیگر جذابیت های گلجیك خفا‌ش‌هایی است كه در سقف آن ساكن شده‌اند و در دنیای پر سكوت و تاریك غار زندگی می‌كنند.
مناطق اطراف این غار نیز پر از مواد معدنی بسیار است كه نمودش را می‌توان در سنگ‌های سبز رنگ اطراف غار ببینید. منطقه گلجیك جزو مناطق باستانی است كه از لحاظ پوشش گیاهی و جانوری بسیار چشم نواز است. روستای گلجیك دارای مناظر طبیعی بسیار زیبایی می‌باشد. روبروی این غار كوهی وجود دارد كه دارای آثار باستانی بسیار قدیمی می‌باشد و اهالی محل آن را بلوتی می‌نامند. در داخل غار گلجیك تعدادی خفاش نیز زندگی می‌كنند.
