كباب بناب

كباب بناب غذای سلطنتی دوران قاجار، امروزه به یك غذای سنتی در سراسر كشور تبدیل شده و بهترین برند كباب ایرانی محسوب می شود. این درحالی است كه هنوز این غذا به عنوان غذای بومی و سنتی مردم بناب به رسمیت شناخته نشده و به ثبت معنوی نرسیده است.”كباب بناب” غذایی است كه نه تنها امروزه به غذای محبوب مردمان ایران زمین تبدیل شده، بلكه نشانی از غذای سنتی و تاریخ و شهر مردم بناب دارد كه با دیدن هر باره این اسم در ذهن ها خاطره اش را یاد آور می شود.

درحالی كسی نشانی از این غذای محبوب كه تاریخ و نامش با مردم بناب گره خورده، نمی گیرد كه تصویر بناب یادآور همسایگی كباب پزی ها و قصابی ها در هر خیابان و كوچه بازاری است و فضای جالب و منحصر به فردی برای جذب گردشگر به این شهر می دهد

بناب، شهر كبابی های سنتی

با ورود به بناب آنچه در نگاه نخست بیش از هر چیز دیگری توجه هر تازه واردی را به خود جلب می كند، تكرار تصاویر مشابه از همسایگی كباب پزی ها و قصابی هایی است كه صف به صف همچون قطار از سر هر خیابان و كوچه بازاری كنار هم چیده شده اند.در شهر كمتر غذا خوری یا فست فود دیده می شود و هر چه هست كباب پزی است كه در آن جز كباب چیز دیگری سرو نمی شود.بناب، شهری با ۱۰۱ كبابی است و شاید تعداد فست فودهای این شهر به تعداد انگشتان دست هم نرسد!

كباب غذای ثابت مردمان بناب بوده و كباب پزی ها همواره شاهد رفت و آمد مشتریان همیشگی خود هستند و علی رغم افزایش روز افزون تعداد كباب پزی ها در این شهر، هیچگاه در خاطرات “كبابی ها” كسادی بازار ثبت نشده است.

تقاضای بالای مشتریان عامل افزایش روز افزون كباب پزی ها در بناب

علی رغم اینكه كباب بناب دیگر به سنت پیشینه خود طبخ نمی شود اما همچنان محبوبیت خود را در این شهر حفظ كرده و بناب هر روز شاهد افزایش تعداد كباب پزی ها بوده و كبابی ها بدون نگرانی از كمبود مشتری به فعالیت خود ادامه می دهند.مسئول امور صنفی كباب پزان بناب از افزایش روز افزون كباب پزی ها در این شهر خبر داده و علت این امر را در تقاضای بالای مشتریان و تمایل به صرف این غذای سنتی عنوان می كند كه علی رغم تعداد بالای كباب پزی در بناب تمام كبابی ها بدون دغدغه از كمبود مشتری فعالیت می كنند.

كباب یكی از غذاهای سنتی و قدیمی این شهر بوده كه از دیر باز در سنت و فرهنگ مردمان این خطه از ایران زمین جاودانه شده و كسبه در نیمه روز برای صرف نهار دكانهای خود را تعطیل كرده و به كباب پزی ها می روند.این غذای سنتی نه تنها مورد استقبال مردم این شهر بوده بلكه كارمندان و كارگرانی كه در سفرها و رفت و آمدهای كاری خود از بناب عبور می كنند نیز مشتریان ثابت كباب پزی های این شهر هستند و این چنین بازار كباب پزان در بناب همواره پر رونق است. یكی از مواردی كه به عینه در این شهر شاهد بودم این است كه می توانید به راحتی از قصابی گوشت مورد نظرتان را خرید كنید و با دادن به كبابی از كبابی صد در صد باب میلیتان نوش جان كنید .

كباب بناب  فرصتی برای جذب گردشگر به بناب

بناب، شهری است كه با ساماندهی مناسب كباب پزی ها و فراهم آوردن شرایط مناسب برای پذیرایی از گردشگران، می تواند در توسعه صنعت گردشگری و ترویج فرهنگ و سنت های این خطه از ایران زمین همت بگمارد.ایرانی های مقیم كشورهای خارجی كه برای تجدید خاطرات به بناب آمده و سفارش كباب سنتی می دهند، از مواردی است كه كباب پزان این شهر در تجربه های كاری خود به آنها اشاره می كنند.

پیشینه كباب بناب نه تنها ریشه در تاریخ مردمان این شهر داشته بلكه از سوی دیگر، قالب فرهنگی و بافت شهری بناب نیز با این غذای سنتی از دیرباز گره خورده كه ثبت معنوی آن نه تنها گامی در راستای معرفی فرهنگ و سنت این خطه از ایران زمین است بلكه می تواند با اندكی سرمایه گذاری و تبلیغات مناسب فرصت مناسبی برای جذب گردشگر فراهم كند.

جشنواره ملی كباب بناب

پس از ثبت كباب بناب در سال ۱۳۹۴ در فهرست میراث ناملموس ایران، اولین جشنواره ملی كباب بناب در این شهر در تابستان ۱۳۹۴ با هدف معرفی بیشتر این غذا به‌عنوان یك اثر معنوی ملی و نیز با هدف جذب گردشگر و معرفی این شهرستان به‌عنوان مقصد جدیدی برای گردشگران برگزار شد. فرزین حق پرست، مدیركل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی گفت:

وجود گوشت و مواد اولیه مرغوب به‌دلیل شرایط ویژه و بكر آب و هوایی شهرستان بناب، روش پخت سنتی و خاص این غذا و همچنین اشتغال تعداد قابل‌توجهی از مردم شهرستان در این كار، كباب بناب را از سایر كباب‌های پخته شده در كشور مستثنی كرده است.

جالب است بدانید در دومین دوره برگزاری این جشنواره در سال ۱۳۹۵، بیش از ۵۵ هزار نفر از این جشنواره استقبال كردند و ۲۵ هزار پرس غذا به فروش رفت. ۴۰ درصد شركت كنندگان در این جشنواره، غیر بومی و ۶۰ درصد بقیه، ساكنان بناب بودند. تنها در طی سه روز از جشنواره، بیش از ۳٫۵ تن گوشت در غرفه های موجود در محل برگزاری جشنواره مصرف شد. آخرین و پنجمین دوره جشنواره ملی كباب بناب نیز در تابستان ۱۳۹۸ برگزار شد.

طرزتهیه كباب بناب

مواد لازم برای چهار نفر (چهار سیخ ۶۰ سانتی‌متری)
۴۰۰ گرم فیله گوسفندی (درشت و یك بار چرخ‌كرده)
۶۰۰ گرم راسته گوساله (درشت و یك بار چرخ‌كرده)
۵۰ گرم كره
زعفران دم‌كرده به مقدار لازم
۴ عدد پیاز سفید متوسط پوست كنده و ریز خرد شده
نمك، فلفل قرمز و فلفل سیاه به مقدار لازم
جعفری ساطوری شده به مقدار لازم (اختیاری)
برنج یا نان، گوجه فرنگی كبابی، كره، ماست چكیده، پیاز خام و سبزی خوردن برای سرو

طرز تهیه

فیله گوسفندی و راسته گوساله یك بار چرخ شده را به‌همراه پیازهای ریز خرد شده در یك كاسه بریزید. توجه داشته باشید كه پیاز كباب بناب نباید خیلی ریز خرد یا رنده شود. فراموش نكنید كه پیاز باید طوری خرد شود كه آب آن خارج نشود و زیر دندان هم درشت به نظر نرسد. پیاز، گوشت و در صورت تمایل مقداری جعفری ساطوری شده را برای ۱۰ دقیقه ورز دهید تا كاملا منسجم شوند. با چاقو به گوشت و پیاز ضربه بزنید تا ساطوری شوند و آن‌قدر این كار را ادامه دهید تا چسبندگی گوشت زیاد شود و تمامی چربی‌ها ساطوری و خرد شوند. یك بار دیگر با چاقو روی گوشت بزنید.

یك قاشق چای‌خوری فلفل سیاه، یك قاشق چای‌خوری فلفل قرمز و یك قاشق چای‌خوری نمك را به مایه كباب بناب اضافه كنید و خوب با دست مخلوط كنید. سپس روی كاسه را با سلفون بپوشانید و مایه كباب بناب را برای یك تا دو ساعت در یخچال بگذارید تا استراحت كند.

مایه كباب بناب را پس از یك ساعت، از یخچال دربیاورید و آن را برای چند دقیقه دیگر ورز دهید.

سیخ زدن كباب بناب

دست‌هایتان را خیس كنید و یك چهارم یا ۲۵۰ گرم از گوشت را جدا كنید. مایه كباب را با دست لوله كنید و یك سیخ را به‌آرامی از آن عبور دهید. دستتان را دوباره خیس كنید و كباب را در سطح سیخ پخش كنید. پس از آماده‌شدن هر سیخ، ‌آن‌ها رو طوری روی سینی قرار دهید كه گوشت با سطح تماس نداشته باشد.منقل یا كباب‌پز خود را در بالاترین حرارت ممكن قرار دهید و سیخ‌های كباب را روی شعله آتش بگذارید. در این مرحله باید به سرعت و هر ۱۰ ثانیه یكبار كباب‌ها را بچرخانید تا حرارت را به خود بگیرند و گوشت خام از سیخ جدا نشود. توجه داشته باشید كه اگر حرارت یكدست نباشد یا شعله آن خیلی كم باشد، ممكن است كباب شما از روی سیخ بریزید. كباب را با بادبزن باد بزنید تا حرارت به‌طور یكدست به كباب برسد.

گوشت پس از دو دقیقه به رنگ كرم در می‌آید. در این مرحله، به‌آرامی و هر چند دقیقه یكبار سیخ‌ها را پشت و رو كنید تا گوشت از حالت خام بودن در بیاید و بپزد.

در حین كباب شدن گوشت، مقداری كره را در یك ظرف بریزید و برای چند ثانیه داخل مایكروویو قرار دهید تا آب شود؛ سپس در صورت تمایل، كمی زعفران دم‌كرده به آن اضافه كنید. این سس را با برس بر كباب‌های روی منقل بمالید تا خوش‌طعم و آبدار شوند.

كباب‌ها را با نان از سیخ جدا كنید و روی آن‌ها كمی سماق بپاشید. كباب بناب را با برنج یا نان، گوجه‌فرنگی كبابی، كره، ماست چكیده، پیاز خام و سبزی خوردن، به‌خصوص ریحان سرو كنید.