ساختمان موزه آیینه و روشنایی یزد با زیر بنای ۸۳۷ متر مربع در باغی مصفا به وسعت ۸۱۷۴ متر مربع در خیابان كاشانی یزدی، مقابل پارك هفت تیر یزد واقع شده است.ساختمان این موزه كوشكی در میان باغ است. حیاط وسیع با استخری در وسط، اتاق های گچ بری و آینه كاری شده رو به استخر، راهروهای تو در تو و حوضخانه از جاذبه های چشم نواز این بنا می باشد كه در زمان پهلوی اول بنا شده است.
تاریخچه بنا
در واقع قصر آیینه یزد در سال ۱۳۲۰ توسط فردی به نام صراف زاده ساخته شد تا از آن به عنوان مهمانسرای خصوصی استفاده شود. صراف زاده، یك بازرگان و در آن دوران وكیل مجلس یود كه در آن دوران در صرافخانه ای كه متعلق به پدرش بود شروع به كار كرد و با كار آشنا شد. بعد از مدتی هم كه كامل كار صرافی را یاد گرفت، مستقل شد و كار خود را شروع كرد. و كه در بازار یزد كار می كرد، با اینه هنوز مدت زیادی از شروع كارش نگذشته بود اما خیلی زود به شهرت رسدید چون هم منصف بود و هم در مواقعی كه بدهكاران نمی توانستند پول خود را پرداخت كنند، همیشه انصاف را رعایت می كرد. علاوه بر این در كارهای خیر هم دستی داشت، همه ی این ها دست به دست هم داد تا شهرت و آوازه ی او در بازار یزد بپیچد.پس از انقلاب با فتوای محمد صدوقی مصادره و به بنیاد مستضعفان تحویل و سپس در سال ۱۳۷۷تبدیل به موزه گردید. هر از چند گاهی در موزه آثار نقاشی، عكاسی و… هنرمندان یزد در حوضخانه آن به نمایش گذاشته می‌شود
معماری بنا
سبك معماری تركیبی سنتی و اروپایی شامل: اتاق‌هایی رو به استخر یا نشیمن بهاری، اتاق خواب، قسمت شاه نشین، حوضخانه و سرویس است. تزئینات اتاق‌ها شامل گچبری و نقاشی روی دیوار و آیینه كاری است كه حوضخانه بنا بیشترین تزئینات را دارد. درها و پنجره‌ها چوبی و مشبك با شیشه‌های رنگی است و پنجره‌ها بوسیله لولای جدا شونده بصورت ساده و رنگی در می‌آید.
تزئینات زیبای آن شامل گچبری و آیینه كاری سقف ها، درهای مشبك و….است كه تماماً به دست معماران هنرمند ایرانی ساخته شده است.
در موزه آینه و روشنایی یزد چه می بینیم ؟
در این موزه، مجموعه ای از دست نوشته های قدیمی، كتاب، سكه، تمبر، اسلحه و چندین شی برنزی از لرستان نمایش داده شده است. همچین انواع مختلفی از آینه، انواع و اقسام چراغ ها، انواع كبریت ها و اسلحه نمایش داده شده است. از جذابترین بخش های موزه بخش وسایل روشنایی آن است كه در ان انواع چراغ های پیه سوز، چراغ های نصبی، چراغ های آویزی، چراغ های پایه دار، چراغ های دستی، انواع شمع سوزها مثل نصبی و دستی، انواع نفت سوزها، گاز سوزها و برق سوزها به نمایش گذاشته شده اند.
موزه شامل اشیاء زیر است: ۱) اشیاء روشنایی پی سوز شامل : نصبی، آویز، پایه دار، دستی ۲) شمع سوز شامل : نصبی، آویز، پایه دار، دستی ۳) نفت سوزها ۴) گاز سوزها ۵) برق سوزها ۶) مجموعه آیینه‌ها «تعداد اشیاء : ۱۲۴مورد» قدیمی‌ترین شی موجود در موزه پی سوزهای متعلق به دوران ساسانی است.
ونیز آثار وقفی مرحوم سید حسین حیدری (كلكسیونر یزدی) در این موزه به نمایش گذاشته شده است . در این موزه مجموعه‌های خطی، اسلحه، سكه، كتب، تمبر،قفل ،دهنه اسب (متعلق به هزاره دوم قبل از میلاد) و نمونه‌هایی از برنزهای لرستان و اشیای دیگر به نمایش گذاشته شده است.
از سال ۱۳۷۷ تاكنون انواع آینه، ابزار وسایل روشنایی شامل گونه های مختلف پیه سوز و چراغ های قدیمی، انواع كبریت، قلمدان و طپانچه در این موزه به نمایش گذاشته شده اند.
نحوه دسترسی
آدرس : یزد – خیابان كاشانی – روبروی پارك هفت تیر
ساعت كاری موزه : ۸- ۱۴ و ۱۵-۲۰
روز تعطیلی موزه : شنبه
