روستای سرمرغ سفلی خرم آباد ، روستایی واقع در دهستان رباط از توابع بخش مركزی شهرستان خرم‌آباد در استان لرستان می باشد. درواقع روستای سرمرغ در ۱۵ كیلومتری خرم آباد و در شمال غربی لرستان قرار دارد .این روستا با داشتن جنگل‌های بلوط و نهرهای جاری كه بوی پونه‌های روئیده در كنار نهرها آدمی را از خود بیخود می‌كند، به یكی از بكرترین و زیباترین روستاهای ایران تبدیل شده است . سردی هوای فصل زمستان اش علت هویدا شدن پرندگانی مانند كبك و تیهو است. در سمت چپ این روستا قله های سر به فلك كشیده و پر از برف سفید كوه مشاهده می شود و سمت راست كوه كمر سیاه كه محلی ها به آن مخمل كوه می گویند دیده می شود .جالب است بدانید در گردنه دوم دشت ابابیل واقع شده است ، همان یادگار پرستوهایی كه سنگ‌هایشان را سهواً در جنگ با ابرهه در آنجا برجای گذاشته‌اند.
روستای قلعه سنگی
این روستا از توابع بخش مركزی شهرستان خرم آباد است و در ۷كیلومتری شهر خرم آباد واقع شده است، بومیان منطقه قلعه سنگی را ” قَلا بَردی” میخوانند. برد در زبان لكی به معنای سنگ آمده است و علت نامگذاری روستا وجود قلعه ای از سنگ در منطقه بوده است اما به علت های مختلف در طی سالها ویران شده و اثری از آن باقی نمانده است چراكه این روستا ۲۰۰سال قدمت دارد. با این وجود روستای قلعه سنگی از معدود روستاهای استان است كه نه تنها در ایام نوروز بلكه اكثر قریب به اتفاق ایام پذیرای گردشگران داخلی و خارج از استان های همجوار است. علت گردشگرپذیر بودن روستا وجود جنگل های بلوط، پوشش گیاهی مناسب و آب و هوای مساعدش در نزدیكی سفید كوه می باشد. از دیگر جاذبه های طبیعی روستا وجود چشمه فصلی ” بهار آب ” ، ” باغ دایی ” ، ” دوروز ناو “، “غار اشكفت( كلدر)” و تپه ” پیرحسن علی” می باشد. شغل اهالی روستا دامداری، كشاورزی و باغداری است. كشاورزی منطقه از رونق دوران قدیمش كاسته شده و علتش واگذاری اراضی روستائیان دوستدار طبیعت به محیط زیست می باشد .
سرمرغ
دو راهی سرمرغ را به سفلی و علیا تقسیم می كنند با گذشتن از سر مرغ علیا روبرویتان دشت زیبای گهواره را نظاره گر خواهید بود كه در امتداد مسیر مهمان شكوفه های صورتی بادام كوهی خواهید بود. مسیر را كه ادامه دهید شاهد دشت های سرسبز با پوشش گیاهی منحصر به فرد، درختان گلابی و زالزالك وحشی، سیاه چادر های عشایر كوچ كننده و گله هایشان خواهید بود. یقینا این همه زیبایی آدمی را مجاب می كند تا از تنگه پیازه نیز دیدن كند، محلی كه برای اقامت شبانه بعد از خستگی چندساعته بسیار دلپذیر است.
شرایط اقلیمی
قرارگرفتن در دامنه سفید كوه، تنگ هرور، تنگ گهواره و وجود منطقه حفاظت شده كُلدَر سفر به سوی روستا را جذابتر می كند. شرایط آب و هوایی خنكی بر منطقه حاكم است و علتش نزدیكی به سفید كوه می باشد. كوهی كه پس از بارندگی و شكل گرفتن یك مه غلیظ و پراكنده شدنشان با باد بهاری صخره های باران شسته اش نمایان می شود و چشم را می نوازد.
آداب و رسوم مردم
آنچه نظر ما را به خود جلب می كند شاهنامه خوانی در روستا توسط شخصی است كه سواد خواندن و نوشتن اندكی دارد اما شاهنامه را خوب درك كرده است، همچنین كاسمسا(هدیه ای از غذا كه توسط همسایه ی به همسایه دیگر داده می شود) و پخته شدن نان محلی توسط زنانی كه دوشادوش مردان كار می كنند. بیشتر اهالی روستا به زبان لكی یا لری خرم آبادی صحبت می كنند. از رسوم قدیم اهالی روستای قلعه سنگی مهمان شدن اهالی روستا در روستای دیگر به نام پاپی خالدار در ایام نوروز بوده است.
نحوه دسترسی
زمانی كه قصد سفر كردید بهترین راه ها برای رسیدن به منطقه بكر و دلنشین سرمرغ روستای قلعه سنگی، به قرار زیر است:
۱- اگر از جنوب به لرستان سفر می كنید با رسیدن به میدان كی اب( كیو) شهرستان خرم آباد و حركت به سوی شمال لرستان یعنی شهرستان الشتر در ۷كیلومتری خرم آباد به روستای قلعه سنگی خواهید رسید.
۲- اگر از سمت شمال به لرستان سفر می كنید بهترین گزینه مسیر در ۵كیلومتری بروجرد به فرعی سمت راست وارد شوید( محور بیرانشهر- خرم آباد).
۳- اگر از غرب به لرستان سفر می كنید بهترین گزینه محور نورآباد- خرم آباد است
شاید این روزها صحبت از نپرداختن عوارض جهت بهره بردن از طبیعت كمی اغراق آمیز باشد اما واقعیت است، واقعیتی كه در روستای قلعه سنگی و استفاده از منطقه گردشگری آن هیچ گونه عوارضی حتی برای تردد اتومبیل دریافت نمی شود.
مراكز خرید و سوغات
می شود به لرستان سفر كرد جایی كه هركسی با هر ذائقه ای را جذب خود می كند اما از سوغاتش صرفنظر كرد؟! استانی در غرب كشور با مردمانی بی آلایش با سنت ها وعقایدی كه از قدیم زبان زد بوده اند. از سوغات اصلی استان كه صرفنظر كنیم در منطقه بكر سرمرغ از محصولات ناب طبیعی كشاورزی(انگور و آلو) و گوشت شتر مرغ كه محصول دامداری روستا است غافل شد؟! اما در مركز شهر خرم آباد مراكز اصلی خرید (الماس شهر، پاساژ اطلس، مركز خرید بزرگ صاحب الزمان، مجتمع تجاری لوتوس و…) را نیز به شما پیشنهاد می كنم.
