مراسم چاق‌چاقو یكی از آیین‌های عزاداری حسینی در چهارمحال و بختیاری است كه مردم شهرستان سامان آن را در عزاداری سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین(ع) انجام می دهند و در نیمه شب عاشورا برگزار می‌شود.در این مراسم كه با شعرها و آهنگ‌های ویژه همراه است، هر فرد ۲ تكه سنگ و یا چوب تخت را در دست گرفته و با نواختن نی، سنج، طبل و خواندن نوحه با آهنگی خاص آن‌ها را از نیمه شب تا اذان صبح روز عاشورا بر هم می‌كوبد.سامانی‌ها در این مراسم با سردادن شعار “یا علی” به عزاداران حسینی می‌پیوندند و با زیاد شدن تعداد افراد در هیات چاق‌چاقو عزاداری می‌كنند.
اعضای هیات چاق‌چاقو پس از سپری كردن مسافتی در دور تا دور شهر سامان برای اقامه نماز صبح به مسجد جامع این شهر می‌آیند.یادآوری جریان شب عاشورا و اقدام امام حسین (ع) در برداشتن بیعت از یاران برای آنان كه نمی‌خواهند در صحنه بمانند از فلسفه‌های آیین چاق‌چاقو در سامان است.
آیین چاق‌چاقو سامان ۲۲ آذرماه ۱۳۹۱ به‌شماره ۶۲۲ در فهرست آثار میراث‌معنوی (ناملموس) ایران ثبت ملی شد.برگزاری چاق‌چاقو برای تمام گروه‌های سنی اهمیت دارد.یكی از اهالی سامان در خصوص آیین چاق‌چاقو گفت: این مراسم در بین تمام گروه‌های سنی شامل نوجوانان، جوانان، میانسالان و بزرگسالان از اهمیت خاصی برخوردار است.محمد رضا اسعد سامانی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاكید كرد: برگزاری آیین چاق‌چاقو یادآور رشادت‌ها و جانفشانی‌های امام حسین (ع) و ۷۲ تن از یاران با وفایش در قیام كربلا است.
وی افزود: برگزاری این آیین همان زنده نگه‌داشتن فرهنگ عاشورا و شهادت و ترویج و انتقال آن به نسل‌های آینده است.اسعد سامانی به اعمال محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های جدید كرونایی در كشور، چهارمحال و بختیاری و شهرستان سامان اشاره و تصریح كرد: در سال‌جاری مراسم چاق‌چاقو برگزار نمی‌شود و امید است با مهار و ریشه‌كنی ویروس كرونا بتوان این آیین را در سال‌های بعد برگزار كرد.
چاق‌چاقو آیینی به‌جای مانده از نیاكان ما در عزاداری امام حسین (ع) است.یكی دیگر از اهالی سامان نیز گفت: مراسم چاق‌چاقو آیینی به‌جای مانده از نیاكان ما در عزاداری سید و سالار شهیدان امام حسین (ع) است.مهدی شیخ سامانی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاكید كرد: براساس اسناد تاریخی موجود، برگزاری آیین چاق‌چاقو افزون‌بر ۲۵۰ سال در سامان قدمت دارد.
وی یادآور شد: ثبت آیین چاق‌چاقو سامان در فهرست آثار میراث ناملموس ملی نشان‌دهنده اهمیت و منحصربه‌فرد بودن این مراسم در بین مردم كشور است.
شیخ‌سامانی تصریح كرد: مردم سامان برای برگزاری طبیعی آیین چاق‌چاقو از تكه‌های سنگ و چوب استفاده تا خاطرات مربوط به قیام كربلا را به‌صورت طبیعی بازآفرینی كنند.وی اظهار داشت: مردم سامان مراسم چاق‌چاقو را از بامداد عاشورا تا اذان صبح برگزار و سپس نماز صبح را در مسجد جامع تاریخی این شهر اقامه می‌كنند.مراسم چاق‌چاقو از بامداد تا اذان صبح عاشورا برگزار می‌شود
معاون میراث‌فرهنگی اداره‌كل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی چهارمحال و بختیاری نیز در این باره گفت: اهالی سامان هر ساله بعد از عزاداری روز تاسوعا، حدود ساعت یك تا ۲بامداد از مساجد و تكیه‌ها به كوچه‌ها و خیابان‌های شهر می‌آیند و مراسم چاق‌چاقو را تا اذان صبح برگزار می‌كنند.
كوروش بابائیان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاكید كرد: در این آیین شركت‌كنندگان به‌صورت ستونی و با فاصله متغیر چند متری در ۲ صف روبه‌روی یكدیگر می‌ایستند و پس از تشكیل صف‌ها، هم‌زمان با خواندن نوحه تركی قشقایی، ۲ تكه سنگ یا چوب را همدیگر می‌كوبند.
وی افزود: با توجه به شیوع ویروس كرونا و اعمال محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های جدید كرونایی، مراسم چاق‌چاقو سامان در سال‌جاری برگزار نخواهد شد.
به گزارش ایرنا، با توجه به وضعیت بحرانی كشور در زمینه شیوع ویروس كرونا، محدودیت‌های جدید كرونایی در جلسه روز شنبه ستاد ملی مقابله با ویروس كرونا وضع شد و بر این اساس تمامی اصناف، بانك‌ها و مشاغل دولتی به‌جز گروه‌های ضروری از روز دوشنبه ۲۵ مردادماه تا روز شنبه ۳۰ مردادماه جاری تعطیل است.
در این مدت برگزاری هرگونه مراسم، تعزیه، عزاداری و برنامه‌های مشابه مختلف براساس دستورالعمل ستاد ملی مقابله با ویروس كرونا ممنوع است و اجازه تجمع به‌خصوص در فضاهای سربسته و زیر سقف داده نمی‌شود.
از ابتدای شیوع كرونا تاكنون (۲۶ مردادماه) ۱۷۷ هزار و ۳۲۴ مورد تست پی. سی. آر. (PCR) تشخیص كرونا در چهارمحال و بختیاری انجام شده است.
سامان در ۱۶ كیلومتری مركز چهارمحال و بختیاری واقع شده است.
