روستای قوزلو ، بهشت گمشده ماهنشان ، روستای پلكانی می باشد كه یكی از جاذبههای زیبای گردشگری زنجان است كه علیرغم جاذبههای گردشگری ناشناخته مانده است.شهرستان ماهنشان در ۱۱۳ كیلومتری شمالغرب شهر زنجان قرار دارد و شاید نامش كمتر به گوش مسافران این استان خورده باشد. میگویند ماهنشان قدمتی چهار هزارساله دارد. ماهنشان، با طبیعت بكر و زیبایش در حاشیه رودخانه قزلاوزن، دورههای تاریخی متعددی را تجربه كرده است و وجود قلعهها و بناهای تاریخی، ماهنشان را به عنوان منطقه غنی گردشگری معرفی میكند. ماهنشان گوهری ارزشمند در گردشگری استان زنجان است كه جن و پری در یك قاب به تصویر كشیده شده تا در كنار كوههای رنگارنگ، تابلوی بینظیر از اوج خلقت را به تصویر بكشد.
شاید گردشگران یا حتی خود زنجانیها، ماهنشان را تنها با نام كوههای رنگی یا همان آلا داغلار بشناسند اما هستند آثار تاریخی و مكانهای گردشگری كه در اوج گمنامی، مكانی امن برای فرار از زندگی ماشینی باشد؛ اماكنی مانند روستای تاریخی یاستیقلعه، ییلاق قارقالان، دربند قاطرچی، دودكش جن و منطقه حفاظت شده ماهنشان كه هر یك بهشتی گمشده را در دل خود جای داده است.
بیش از ۱۸۰ اثر تاریخی گردشگری در شهرستان ماهنشان وجود دارد كه بخشی از این آثار تاریخی مربوط به دوران عصر «مفرغ» با قدمت پنجهزار ساله است كه چند اثر ثبتی در فهرست آثار ملی كشور در روستای انگوران واقع بوده كه مربوط به دوره اسلام و دوره تاریخی برفر، آهن، هخامنشی، سلوكی و اشكانی است.
یكی از آثار تاریخی و زیبای ماهنشان روستای قوزلو است. روستایی پلكانی و بسیار زیبا كه در بین گردشگران به ماسوله زنجان شهره است. روستایی با مردمان باصفا و مهماندوست كه علیرغم برخورداری از ظرفیتهای اكوتوریسم و تاریخی مردم آن با محرومیتهای زیادی دست و پنجه نرم میكنند اما شاید مدیریت همین ظرفیتها مرحمی بر زخمهای زندگی مردم این دیار شود.
هر چند جاذبههای قوزلو برای بسیاری از مردمان این دیار ناآشنا است اما طبیعت قوزلو طبیعت بكر و زیبایی است و كسانی كه دوستدار طبیعت و اهل گردش هستند، میطلبد كه یك روز را در كنار رودی كه از این روستا رد میشود، در دل طبیعت و با نگاهی به روستای پلكانی به صفا و آرامش بگذرانند.
این روستای زیبا به دلیل ییلاقی بودن و برخورداری از آب و هوای مناسب گیاهان گوناگون دارویی و غیره را در دل كوهها و دشتهای خود جای داده است. این روستا یكی از روستاهایی از نوع پلكانی است كه در شهرستان ماهنشان بوده و به علت معرفی نكردن جزو روستاهای پلكانی ناشناخته در ایران مانده است. قوزلو در ۳۷ كیلومتری شهر دندی با ۶۵ خانواده و ۲۲۰ نفر جمعیت است كه شش شهید را تقدیم انقلاب اسلامی كرده است. اكثر مردم این روستاها كشاورز و دامدار هستند و امرار معاش خود را از طریق كشاورزی و دامپروری میگذرانند.
ماسوله زنجان یك از مناطق ییلاقی و دارای آب و هوای معتدل و مناسب بوده و از بالاترین پتانسیل گردشگری برخوردار است اما گمنامی این روستا به واسطه معرفی نشدن، موجب شده است تا فعالیتهای متمركز برای ارتقای شرایط این روستا در امر گردشگری بسیار كمرنگ و كماثر باشد. به طوری كه این روستا به جز میزبانی گردشگری نامتمركز حتی جز موارد نادر، مورد بازدید جدی مسئولان قرار نگرفته، هر چند اخیراً چند خانه مجوز اقامتگاه بومگردی را دریافت كرده اما این امر به تنهایی برای معرفی ماسوله زنجان كافی نیست.
رئیس اداره میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی شهرستان ماهنشان در رابطه با بافت تاریخی این روستا، میگوید: بافت روستای قوزلو در راستای حفاظت و نگهداری از معماری بومی و بافت تاریخی روستاهای استان، ساماندهی و احیا میشود.
عابدین صفایی با بیان اینكه روستای قوزلو از زیباترین روستاهای پلكانی كشور به شمار میرود كه دارای بافت تاریخی ارزشمند و چشماندازی زیبا با تركیبی از معماری بومی و سنتی در كنار عناصر طبیعی است، میافزاید: خانهها در این روستا در شیب تند روستا واقع شده و نمای پلكانی زیبایی را ایجاد كرده است. ضمن اینكه تداوم سنت و حفظ اصالتها هنوز در اسلوب ساخت خانههای این روستا به چشم میخورد و احیای بافت تاریخی و استحكامبخشی خانههای در معرض تخریب روستای قوزلو و كفسازی كوچهها با حفظ الگوهای سنتی معماری در كنار ظرفیتهای تاریخی – فرهنگی موجود توسط بنیاد مسكن انجام میشود.
این مسئول با یادآوری اینكه روستای پلكانی قوزلو كه در شهرستان ماهنشان زنجان قرار دارد، یكی از جاذبههای زیبای گردشگری این استان است، خاطرنشان میكند: ساماندهی روستای قوزلو میتواند در افزایش میزان جذب گردشگر و توسعه گردشگری روستایی در استان نقش مؤثری داشته باشد.