آشپزی و شیرینی پزی در اصل بر اساس تجربه است . وقتی از مادرها و مادر بزرگهای خود در مورد مقدار موادی كه در آشپزی استفاده می كنند می پرسیم می گویند چشمی انجام می دهند . اما امروزه همه سعی دارند كه از اندازه گیری دقیق برای بهتر شدن غذا یا شیرینی خود استفاده كنند .پس برای این‌كه با شك و تردید شیرینی نپزید و آشپزی نكنید بهتر است هم پیمانه‌های آشپزی و شیرینی‌پزی را تهیه كنید و هم ترازوی آشپزخانه تهیه كنید. اگر این پیمانه‌ها را ندارید یك جدول آموزش اندازه‌گیری پیمانه‌ها داشته باشید. به این ترتیب می‌دانید هر پیمانه شیرینی‌پزی و آشپزی چقدر است و چكار باید بكنید. دراین مطلب جدول اندازه گیری مواد در شیرینی پزی و آشپزی را آورده ایم تا با دانستن آنها راحتتر آشپزی كنید .
جدول اندازه‌گیری پیمانه‌ها و قاشق‌های مواد خشك
نكته: طبق این جدول پیمانه‌ها را به قاشق و میلی‌لیتر تبدیل كنید
۱ قاشق غذاخوری برابر است با ۳ قاشق چایخوری یا ۱۵ میلی‌لیتر
۱/۸ پیمانه برابر است با ۲ قاشق غذاخوری یا ۳۰ میلی‌لیتر
¼ پیمانه برابر است با ۴ قاشق غذاخوری یا ۵۰ میلی‌لیتر
۱/۳ پیمانه برابر است با ۵ و ۱/۳ قاشق غذاخوری یا ۷۵ میلی‌لیتر
½ پیمانه برابر است با ۸ قاشق غذاخوری یا ۱۲۵ میلی‌لیتر
۲/۳ پیمانه برابر است با ۱۰ و ۲/۳ قاشق غذاخوری یا ۱۵۰ میلی‌لیتر
¾ پیمانه برابر است با ۱۲ قاشق غذاخوری یا ۱۷۵ میلی‌لیتر
۱ پیمانه برابر است با ۱۶ قاشق غذاخوری یا ۲۵۰ میلی‌لیتر
جدول اندازه‌گیری پیمانه‌های مواد به میلی‌لیتر
۱ پیمانه برابر است با ۲۵۰ میلی‌لیتر
¾ پیمانه برابر است با ۲۰۰ میلی‌لیتر
۱/۳ پیمانه برابر است با ۱۰۰ میلی‌لیتر
½ پیمانه برابر است با ۱۲۵ میلی‌لیتر
۱ و ¼ پیمانه برابر است با ۳۰۰ میلی‌لیتر
۱ و ½ پیمانه برابر است با ۴۰۰ میلی‌لیتر
۲ پیمانه برابر است با ۵۰۰ میلی‌لیتر
۲ و ¼ پیمانه برابر است با ۶۰۰ میلی‌لیتر
۲ و ¾ پیمانه برابر است با ۷۰۰ میلی‌لیتر
۳ پیمانه برابر است با ۷۵۰ میلی‌لیتر
قاشق های اندازه گیری
قاشق‌های اندازه‌گیری كه برای شیرینی‌پزی مورد استفاده قرارمی‌گیرند و در بازار به صورت ۴ تایی وجود دارند به این صورت است:
۱- بزرگترین قاشق tbspهمان قاشق سوپخوری ویا غذاخوری است
۲- tsp- قاشق چایخوری.
۳- ۱/۲ قاشق چایخوری
۴- ۱/۴ قاشق چایخوری
اگر در آشپزخانه ترازو و پیمانه مخصوص ندارید برای اندازه‌گیری مواد خشك به روش زیر عمل كنید:
یك لیوان فرانسوی دسته‌دار آرد معادل ۱۵۰ گرم است.
یك لیوان فرانسوی دسته‌دار شكر معادل ۲۳۰ گرم است.
یك لیوان فرانسوی دسته‌دار كشمش معادل ۱۸۰ گرم است.
یك لیوان فرانسوی دسته‌دار پودر قند معادل ۱۶۰ گرم است.
یك لیوان فرانسوی دسته‌دار پودر نارگیل معادل ۹۰ گرم است.
یك لیوان فرانسوی دسته‌دار روغن مایع معادل ۲۲۰ گرم است.
یك لیوان فرانسوی دسته‌دار ماست معادل ۲۰۰ گرم است.
یك لیوان فرانسوی دسته‌دار برنج خشك ۲۰۰ گرم است.
یك قاشق غذاخوری آرد معادل ۱۰ گرم است.
یك قاشق غذاخوری شكر معادل ۱۲ گرم است.
یك قاشق غذاخوری پودر قند معادل ۱۰ گرم است.
یك قاشق غذاخوری نشاسته ذرت معادل ۷ گرم است.
۱ پیمانه آرد معادل ۱۵۰ گرم است.
۱ پیمانه شكر معادل ۲۰۰ گرم است.
۱ پیمانه روغن معادل ۲۰۰ گرم است.
۱ پیمانه شیر معادل ۲۵۰ گرم است.
۱ قاشق غذاخوری روغن معادل ۲۰ گرم است.
۱ قاشق غذاخوری ماست معادل ۲۵ گرم است.
۱ قاشق غذاخوری آرد معادل ۲۰ گرم است.
۱ قاشق غذاخوری پودر كاكائو معادل ۱۰ گرم است.
۱ قاشق غذاخوری خامه معادل ۲۵ گرم است.
۱ قاشق غذاخوری عسل معادل ۳۰ گرم است.
۱ قاشق غذاخوری خمیر مایه معادل ۱۰ گرم است.
۱ قاشق غذاخوری كره معادل ۲۰ گرم است.
۱ قاشق غذاخوری پودر گردو، نارگیل و پسته معادل ۲۰ گرم است.
پارچ مدرج
برای اندازه گیری راحت تر مایعات در حجم بالا از پارچ مدرج استفاده كنید . بر روی پارچ مدرج كه در دو نوع شیشه ای یا پلاستیكی وجود دارد ، درجه بندی به میلی لیتر وجود دارد . برای اندازه گیری مواد جامد از پارچ مدرج استفاده نكنید و برای مایعات خیلی كم از همون پیمانه های جامدات استفاده كنید.برای اندازه گیری مایعات با پارچ مدرج، پارچ را روی سطح صاف گذاشته و سپس مایع مورد نظر خود را تا درجه گفته شده درون آن بریزید . مایع باید تا بالای خط نشان درجه پر شود.
اندازه گیری مواد پودری با پیمانه
برای اندازه گیری مواد پودری مانند انواع آرد، انواع نشاسته، سبوس، شكر سفید، پودر قند، پودر كاكائو، قهوه….. اینگونه عمل نمایید :
ابتدا مواد را هم بزنید تا مواد از حالت فشرده خارج شود زیرا پیمانه زدن این مواد به صورت فشرده سبب می شود اندازه گیری ها دقیق نباشد و حجم بیشتری از مواد در پیمانه قرار گیرد.پیمانه را انتخاب كرده و با قاشق پیمانه را پر كنید و هیچگاه پیمانه را داخل ظرف مواد فرو نكنید چرا كه اینگونه مواد فشرده تر و بیشتر از حد نیاز در پیمانه قرار می گیرد.با یك چاقو یا پالت روی پیمانه را صاف نمایید و مواد اندازه گیری شده را در داخل ظرف بریزید.
نحوه اندازه گیری مواد مرطوب با پیمانه
مواد مرطوب مانند ماست ، خامه ، عسل ، كره، شكر قهوه ای، كره بادوم زمینی، نوتلا و ….. را باید به صورت فشرده اندازه گیری نمود بدین صورت كه پس از انتخاب پیمانه مورد نظر با قاشق پیمانه رو پُر كرده و روی مواد را با پشت قاشق یا لیسك فشار دهید . برای اندازه گیری ماست و خامه با پیمانه روی سطح كار آرام ضربه بزنید تا حباب های داخل این مواد از بین برود.
اندازه گیری مایعات با پیمانه
اگر می خواهید برای اندازه گیری مایعات مانند شیر، آب، روغن مایع… از پیمانه استفاده كنید، پیمانه را تا سر پر كرده و داخل ظرف بریزید. این كار ممكن است مشكل باشد، بنابراین بهتر است از پارچ مدرج استفاده شود.
قاشق های اندازه گیری
چنانچه در نمناك گفته ایم برخی از مواد را نمی توان با پیمانه های اندازه گیری اندازه گرفت و باید برای اندازه گیری این مواد مثل نمك، بیكینگ پودر، جوش شیرین …. كه در مقیاس كم مورد استفاده قرار می گیرند ، از قاشق های اندازه گیری استفاده نمود. حجم قاشق های اندازه گیری با قاشق هایی كه با آنها غذا میل می كنید تفاوت دارد .قاشق های اندازه گیری سِت های چهار تایی تا شش تایی موجود هستند و جنس استیل یا پلاستیكی دارند .در ست شش تایی به بزرگترین قاشق ، “یك قاشق غذاخوری” ، به دومین قاشق “یك دوم قاشق غذاخوری ، به “سومین قاشق “یك قاشق چایخوری” ، به چهارمین قاشق “یك دوم قاشق چایخوری” می گویند.
روی قاشق های غذاخوری واژه Tablespoon یا بصورت مخفف tbs یا tbsp و روی قاشق های چایخوری واژه teaspoon یا به صورت مخفف (tsp) نوشته شده است.اگر در دستور تهیه برخی غذاها “سه چهارم قاشق چایخوری” نوشته شده است ، كه برای این منظورباید سه بار قاشق یك چهارم چایخوری رو پر كنید.برای اندازه گیری مواد خشك با این قاشق ها ، با قاشق مواد را هم بزنید و سپس قاشق را در ظرف فرو كرده، پُر كنید و داخل ظرف بریزید . برای اندازه گیری مایعات قاشق مورد نظر را انتخاب و پُر كنید.
نكته مهم برای اندازه‌گیری مواد مرطوب و فشرده مثل خامه و شكلات مایع
برای اندازه‌گیری موادی مثل كره و شكر (البته منظور شكر قهوه‌ای است كه حالت و بافت مرطوب دارد)، انواع كره آجیل و مغزها مثل كره پسته یا بادام زمینی، نوتلا و شكلات آب كرده و موادی از این دست بهتر است مواد را با قاشق در پیمانه مورد نظرتان بریزید. سپس سطح روی مواد را با قاشق یا لیسك فشار دهید تا فشرده شوند و پیمانه كاملا پر شود. برای موادی مثل خامه و ماست پیمانه را پر كنید و چند بار به آرامی روی سطح كار بزنید تا حباب‌ها از بین بروند و پیمانه دقیقا در اندازه مورد نظرتان پر شود. اگر حباب از بین رفت و سطح پیمانه پایین رفت مقداری دیگر از مواد را اضافه كنید تا به اندازه مورد نظرتان برسید.
