مسجد آقا علی اكبر خمینی شهر ، یكی از بناهای قدیمی در خمینی شهر می باشد . این مسجد كه در دوره قاجار ساخته شده با نام بانی خود آقا علی اكبر نامیده شده است. علی اكبر هنرمند و تاجر بزرگ عهد قاجار است. مسجد با چهار ایوان عظیم به سبك مساجد دوره قاجار بنا گردیده است و هنر گره چینی، مقرنس كاری و كاشیكاری معلی بر روی در و دیوار این مسجد جلوه خاصی به آن داده است. معروفترین امام جمعه مسجد كه مسجد محله بسته هم نامیده می شود مرحوم حاج شیخ مهدی اشرفی است كه واعظ توانایی بوده و مخاطبان زیادی را پای منبر خود در دهه های سی و چهل در محل و مناطق دیگر گرد می آورد.
«مسجد آقاعلی اكبر» واقع در محله گاردر سده، با فاصله ای بسیار كم در كنار نهر گاردر و در جهت مخالف مسجد جامع قرار گرفته است. این مسجد، نسبت به مسجد جامع گاردر، فضای بزرگتری دارد و عمارت گنبد خانه آن مرتفع تر و وسیع تر است. در ورودی بنا، سنگ كتیبه ای نصب شده كه تاریخ ساخت بنا و نام واقف و املاك وقف بر آنرا نشان می دهد. نام واقف “علی اكبر فرزند محمد ورنوسفادرانی ” است كه تمام بنای مسجد به انضمام چند باب مغازه و یك باب كارخانه و چند قطعه زمین وقف نموده است. اتمام ساخت مسجد، دوازدهم ماه رجب سال ۱۲۴۲هجری قمری است. بنابراین مسجد در اواخر سلطنت فتحعلی شاه قاجار ساخته شده و از اینرو یكی از قدیمی ترین مساجد این شهرستان است. دوره سلطنت طولانی فتحعلی شاه قاجار از سال ۱۲۱۲ تا۱۲۵۰ ادامه داشته است. مسجد به جز در ورودی در سه سمت دارای عمارت و فضای مسكونی می باشد و عمارت گنبد خانه آن در جبهه غربی قرار گرفته است. متاسفانه جبهه های دیگر و شبستان مسجد در سالهای اخیر به طور كلی تخریب و نوسازی شده است.
عمارت گنبد خانه در جبهه غربی بنا، چهار طاقی ای نسبتا بلند است كه بر روی پوسته بیرونی آن موتیف های تزئینی با تركیبی از آجر و كاشی وجود دارد. گره چینی های جناح بالایی ورودی، به نحوی بسیار زیبا با تك ستاره ای از كاشی آبی فیروزه ای به یكدیگر متصل شده است. در دو سوی راست و چپ ایوان گنبدخانه، تركیبهای تزئینی اسلیمی از كاشی هایی با رنگ فیروزه ای لاجوردی و خط دوری كادر سیاه به همراه آجرهای كرمی است كه به بنا شكوه و زیبایی خاصی بخشیده است. بر سردر فرو رفته داخل ایوان نیز پنجره مشبك گچی تعبیه شده است. صحن مسجد آقاعلی اكبر نسبت به مسجد جامع، بسیار بزرگتر است و شبستان كنونی، كه در همین سالهای اخیر ساخته شده، ارتفاع بیشتری نسبت به صحن دارد و ورودی مسجد به صورت مستقیم با دالان رواقی بلندی به صحن باز شده و در ابتدای دالان فضای هشتی وجود دارد. گنبد مسجد آقا علی اكبر، كاسه ای مدور است و همچنین با ارتفاع كم با بام پوش آجری بدون تزئین كه باعث شده مسجد از نمای بیرونی ساده و غیر مشخص دیده شود. بر دیوارهای جبهه جنوبی گنبد خانه نیز پنجره هایی به عنوان نور گیر تعبیه شده است. آنچه از این مسجد قدیمی قاجاری به صورت اصلی باقیمانده قسمت ورودی، هشتی و عمارت گنبد خانه و ضلع شرق آن است كه ورودی عمارت گنبد خانه یكی از ممتازترین ورودی های مساجد شهرستان است و اگر ساخته دست معماران خمینی شهری باشد می توان گفت كه در آن زمان سده (خمینی شهر) از استادكاران بر جسته برخوردار بوده است.
جاهای دیدنی اطراف مسجد
در كنارنهر (جوی) گاردر و چنارهای سر به فلك كشیده آن كه آب زاینده رود را از قدیم به شرق خمینی شهر و مناطقی مثل محمود آباد و دهنو و خوزوق و گز منتقل می كرده، در محله ای به همین نام در فاصله خیابان شریعتی شمالی تا بلوار شهید منتظری بناهای تاریخی مختلفی وجود دارد كه تعدادی از آنها مسجد هستند. مسجد آقا سامان، مسجدآقا علی اكبر، مسجد گاردر، حسینیه گاردر، حمام گاردر و مسجد گلوله یا مسجد المهدی از جمله آنها می باشد. یكی از ورودی های بازار ورنوسفادران از روبروی مسجد گاردر جنب حسینیه و از محل سه راه قنادیها شروع می شود كه در ابتدای آن كاروانسرایی بوده كه مخروبه شده است.
نحوه دسترسی به مسجد آقا علی اكبر
آدرس : خمینی شهر، خیابان امام شمالی، جوی گاردر میانی
