مسجد شیخ سعدون بوشهر یكی از مساجد قدیمی و تاریخی این شهر است كه از درمیان مساجد تاریخی این شهر از شهرت بیشتری برخوردار است .مسجدی كه در محله كوتی‌های بوشهر قرار دارد و به دستور شخصی به نام شیخ سعد در دوره قاجار ساخته شده است. این مسجد با وجود قدمت بیش از صد سال، هنوز هم برای اقامه نماز و برگزاری رسوم مختلف مورد استفاده مسلمانان قرار دارد و همه روزه درهایش را در فضایی ساده و صمیمی به روی آنها می‌گشاید. یكی از نكات جالب در مورد معماری این مسجد، نداشتن مناره و گنبد است كه دلیل این امر را باید در تاریخچه شهر بوشهر جستجو كرد. گفته می‌شود در زمان‌های قدیم، بوشهر همیشه در معرض هجوم دزدان دریایی قرار داشته و به همین دلیل برای اینكه هیچ دزدی نتواند جایی را نشان كند تا بعد از غارت در آنجا جمع شوند، هیچ مسجدی با مناره و گنبد ساخته نمی‌شده است.
سیر تاریخی و فرهنگی مسجد شیخ سعدون
بنای تاریخی و مذهبی مسجد شیخ سعدون از شهرت بسیاری برخوردار است كه متعلق به عصر قاجاریه می‌باشد. این مسجد به دستور شخصی به نام شیخ سعد آل مذكور؛ فرزند شیخ ناصر ابومهیری آل مذكور ساخته شده است و دارای بیش از دو قرن قدمت می‌باشد.
در حال حاضر این مسجد، همه روزه محل اقامه‌ی نماز است و هم‌چنین محل برگزاری مراسم مختلف مانند عزاداری برای امام حسین (ع)، عزاداری برای دیگر امامان بزرگوارمان و برگزاری جشن‌های مختلف از جمله جشن شكوهمند برای میلاد حضرت مهدی (عج) كه در نیمه‌ی شعبان است می‌باشد. درهای مسجد شیخ سعدون، در تمامی روزها به روی مردم عزیز گشوده است و همگی در محیطی عرفانی، ساده و صمیمانه در كنار یكدیگر هستند.
معماری مسجد شیخ سعدون
نكته‌ی جالب معماری مسجد شیخ سعدون، نداشتن گنبد و مناره است كه البته می‌توان دلیل آن را در تاریخچه‌ی بوشهر بررسی نمود. گفته می‌شود در زمان‌های قدیم، بوشهر همیشه در معرض خطر حمله‌ی دزدان دریایی و بریتانیایی‌ها بوده است. به همین دلیل معماری این مسجد حالت دفاعی دارد و به علت این موضوع كه هیچ دزدی بعد از غارت نتواند جایی را نشان كند تا در آنجا جمع شوند، هیچ مسجدی با مناره و گنبد بنا نمی‌شده است.
سبك معماری این مسجد بیت میلانی است؛ این نوع سبك را در بوشهر و سایر شهرهای مهم خلیج فارس مشاهده می‌نماییم. در سبك معماری بیت میلانی، بام خانه‌ها مسطح می‌باشد و در حاشیه‌ی آنها دیوارهای كوتاه مشبكی به چشم می‌خورد. تمامی بنا با سنگ‌های مرجانی (آهكی) و ملات گچ ساخته شده‌اند و درهای ورودی آنها اكثرا دو لنگه و از جنس چوب جنگلی است كه با حاشیه‌های زیبایی تزئین شده‌اند.
شهر بوشهر شامل چهار بافت قدیمی (كوتی، شنبدی، بهبهانی و دهدشتی) است. این بافت‌های تاریخی در دل خود اثرهای تاریخی و فرهنگی زیادی را جای داده‌اند كه نشان‌دهنده قدمت و پیشینه‌ی بوشهر است. پس از دیدن مسجد شیخ سعدون كه مسجدی بدون گنبد و مناره است، در این محله از عمارت دهدشتی (عمارت روغنی) بازدید كنید كه دومین موزه‌ی تاریخ پزشكی ایران است. هم‌چنین می‌توانید از عمارت نوذری دیدن كنید كه تلفیقی از معماری قدیم و جدید است. در آن نزدیكی می‌توانید به كنار ساحل خلیج فارس بروید و از دیدن آن همه زیبایی و عظمت دریا به شگفت آیید و در آنجا آب انبار قوام به چشمتان می‌خورد كه در حال حاضر كاربری آن به رستوران تغییر كرده و مكان مناسبی برای صرف غذا و گذرندان وقت با خانواده و دوستان است.
نحوه دسترسی به مسجد شیخ سعدون
آدرس :استان بوشهر، بندر بوشهر، محله كوتی، میدان شهید كوی، كوچه نسیم ۳، جنب درمانگاه علی ابن ابیطالب، كوچه انقلاب ۶
