سرزمین ایران كویرهای زیبا و آرامش بخش زیادی دارد . بسیاری از گردشگرانی كه به ایران سفر می كنند به دنبال آرامش و لذتی هستند كه در كویرهای ایران موج می زند . كویر با آن نمكزارهای به ظاهر خشن خودش كه به هیچ روینده ای رحم نمی كند اصلا آمده است تا فاصله زمین و آسمان را به حداقل برساند. همین یكدست بودن كویر گویی آسمان را به وجد آورده و شفاف تر می كند آنقدر كه اگر دست ببرید می توانید ستاره ای را به یادگار بگیرید.در این مقاله نمی خواهیم كویرهای مركزی ایران را معرفی كنیم چه بسا كه قبلا به آن پرداخته ایم ، حال می خواهیم كویری سرخ فام در نزدیكی پایتخت را معرفی كنیم .كویر اشتهارد در استان البرز نه تنها یك كویر زیباست بلكه به واسطه داشتن تپه هایی كه بیشتر به یك تابلوی نقاشی می مانند یك كویر منحصربفرد نیز هست كه حتما ارزش رفتن و دیدن را دارد.
كویر اشتهارد یا قشلاق حسین خانی
اگر جاده نظرآباد به اشتهارد را در استان البرز پیش رو بگیرید جاده شما را در سكوتی دلنشین به اعماق مریخ آن هم در نزدیكی مهرشهر كرج و شمال شهرستان اشتهارد خواهد برد، آن هم با همان خاك سرخ. جاده هر چقدر كه جلوتر می رود بر زیبایی های مسیر افزوده می شود، آن هم یك زیبایی منحصربفرد و چشم نواز. تپه های رنگارنگ كه انگار یك نفر آن ها را با دقت تمام و با وسواسی بی بدیل نقاشی كرده است پشت سر هم ردیف شده اند و مثل تپه هایی از ادویه های هزاررنگ به نظر می رسند.خاكی سرخ رنگ مناظر اطراف تپه ها را زیباتر كرده و مثل یك فرش بزرگ تمام سرزمین پیش چشمتان را فرش كرده است. تپه ها را كه یك به یك پشت سر بگذارید یكهو خودتان را در میان كویری زیبا خواهید یافت. شاید تصور دیدن كویر زیر گوش پایتخت آن هم در جایی مثل اشتهارد و شاید عجیب تر در جایی همانند استان البرز هر شنونده ای را متعجب كند. البرز تازه نفس در دامان كوه های اساطیری البرز مركزی را بیشتر با همان جاده چالوس سرسبز و نفس گیر، مراتع سرسبز و پیست های اسكی پر از برفش به خاطر می آوریم اما البرز هم به مانند كشور وسیع و عزیزمان سرزمینی چهار فصل به نظر می آید چرا كه حالا كویر هم به كلكسیون طبیعتش اضافه شده و هر جور سلیقه ای را تامین می كند.
با گذر از این تپه های رنگین و زیبا به سرزمینی خشك و نمكزار می رسید كه با نام اشتهارد شهره است. كویر اشتهارد را با نام قشلاق حسین خانی نیز می شناسند و برخی به دلیل نزدیكی اش به روستایی تاریخی به نام قارپوزآباد به نام كویر قارپوزآباد نیز به خاطر می آورند. كویری با ۶۰ كیلومتر طول و چیزی در حدود ۲۰ كیلومتر عرض كه درست در شمال شهرستان زیبای اشتهارد جاخوش كرده است. برخی اما این زیبای نفس گیر را دغ می نامند. دغ و كویر واژه هایی هستند كه اغلب كنار هم دیده می شوند و تعاریفشان آنقدر با یكدیگر متفاوت نیست. تفاوت دغ و كویر در اصطلاح علمی اش از نوع خاك شناسی است اما هر دویشان جایی كه شیب زمین كم و كمتر می شود در پایاب حوضه های آبریز داخلی و یا مسیرهایی كم شیبی كه آبی سطحی از روی آن عبور می كند به وجود می آیند.
این شیب كم زمین سبب می شود تا هرآنچه از مواد رسوبی و ریزدانه ها كه در آب رودخانه وجود دارد آرام آرام ته نشین شده و رسوبات را به صورت ردی سفید از خود به جای بگذارد و نمكزارها به وجود بیایند.
كویر یا دغ اشتهارد را از یك سو تپه های رنگارنگ و زیبا محدود كرده اند و از سوی دیگر گنبدهای نمكی كه حالا دیگر چیز زیادی ازشان باقی نمانده است زینت داده اند، بخشی از كویر هم در اختیار نمكزارهاست. در میانه این دغ زیبا هیچ گیاهی به چشم نمی خورد اما به طرز جذابی در حاشیه مرزهای آن رویش زندگی به طور ملموسی پیداست. درمنه دشتی گیاه زیبایی كه بیشتر در چنین مكان هایی به چشم می خورد درست در حاشیه این دغ زیبا روییده و منظره را جادویی تر كرده است. اما یكی از اعضای مهم كویر اشتهارد رودخانه ابهر رود است كه درست از جنوب این كویر استثنایی عبور می كند و بیشتر به رودخانه شور و در نزد بومیان منطقه به شوركات شهره است. رودخانه ای طولانی كه از ارتفاعات زنجان جان می گیرد و با طی مسیری دور و دراز دشت های وسیع و سرسبز ابهر و قزوین را سیراب كرده با گذر از اشتهارد و بخشی از ساوجبلاغ در نهایت خودش را به دریاچه مسیله قم می رساند.
رودخانه شور یك رودخانه فصلی و تنها رودخانه ای است كه در تمام شهرستان اشتهارد جریان دارد. با گذر از كوه حلقه دره در نزدیكی اشتهارد رودخانه شور كم كم شروع به فرسایش كرده و باتلاق های نمك را با خود به پایین می آورد كه در اصطلاح علمی اش زهكشی نامیده می شود. رودخانه در گذر از سرزمین های بسیار جایی در نزدیكی روستای جارو كه شیب زمین شروع به كاهش می كند كم كم هر آنچه از رسوبات در طول مسیر در خود حل كرده بود را بر جای میگذارد و نمكزارهایی كوچك متولد می شوند.
با ورود به اراضی مسطح از سرعت حركتش كم شده و كم كم نمك ها را باقی می گذارد و خود آرام آرام در دل زمین فرو می رود و در اعماقی بیشتر به مسیر خودش ادامه می دهد. كم جان شدن رودخانه و باقی ماندن نمك ها و چندین و چند دلیل پیچیده علمی دیگر سبب می شود تا در نهایت اینجا در دامنه تپه های رنگی یك كویر زیبا متولد شود. رودخانه در جنوب این كویر به حركتش ادامه می دهد و اطرافش را باتلاق های نمكی فرا می گیرند. هربار كه رودخانه این مسیر را طی می كند شورتر می شود تا اینكه در نزدیكی پل عاصم الدوله در ماهدشت البرز كه به پل شور هم معروف است به شورترین سطح خودش می رسد.
این رودخانه فصلی و شور محل زندگی ماهی گورخری است و در برخی از فصول پرندگانی زیبا همانند عقاب اتپی، سلیم قوطی، اگرت سفید و پرستو نیز در آن به چشم می خورند. لذت شب های كویر و آسمانی كه تا لب مرز چیدن ستاره ها پایین می آید یكی از جذاب ترین لذت های این جهان است. كویرهای بسیاری در سرتاسر ایران وجود دارند اما نزدیكی به پایتخت شاید بهترین دلیل برای انتخاب این كویر زیبا برای كویرنوردی باشد. كویر نوردی در مجاورت تپه های رنگی حتما تجربه منحصربفردتری است چرا كه علاوه بر شب كویر روزهایتان را با تابلویی بی بدیل از خلقت خواهد آراست.
در نزدیكی این كویر زیبا اقامتگاه هایی بوم گردی از نوع خانه های سنگی كه در این منطقه قدمتی چند هزار ساله دارند نیز تعبیه شده است كه می تواند تجربه كویرنوردی تان را دلچسب تر كند. اشتهارد پر از جاذبه های گردشگری متفاوت و منحصربفرد است. از كویر گرفته تا تالاب، غارهای نمكی، آثار باستانی و ….كه حتما ارزش رفتن و دیدن را دارد.
