گز یكی از شیرینی های سنتی خوشمزه و لذیذ استان اصفهان است كه سابقه زیادی دارد . در این مطلب ما سعی داریم طرز تهیه ی گز خانگی را به شما آموزش داده تا بتوانید لذت این شیرینی را در نوع خانگی آن ببرید .گز هم مثل سوهان یكی از قدیمی‌ترین شیرینی‌ها و دسرهای ایرانی است كه قدمت آن به دوره صفویه برمی‌گردد. گز معمولا سوغات شهرهای اصفهان و كرمان است كه به دو صورت آردی و ساده و با انواع مغزها مثل پسته و بادام و … تهیه میشود.
مواد لازم
سفیده تخم مرغ: ۲ عدد
شكر: ۱ لیوان فرانسوی دسته‌دار
بادكا یا همان گلوكز مایع: ۱/۲ لیوان فرانسوی دسته‌دار
گلاب دو آتشه: ½ لیوان فرانسوی دسته‌دار
پسته دو نیم شده: ۲ لیوان فرانسوی دسته‌دار (یا مخلوطی از پسته و بادام)
آرد: به مقدار لازم
طرز تهیه
طرز تهیه گز خانگی آردی و ساده بدون بادكا یا همان گلوكز مایع هم مرسوم است. اما بادكا یا ( گلوكز ) مایعی چسبنده و بی بو است كه در دو رنگ زرد و سفید تهیه میشود. برای بسیاری از انواع شیرینی، سوهان و گز به بادكا نیاز داریم چون بافت شیرینی و سوهان و حتی فوندانت كیك را منسجم می‌كند. بادكا را می‌توانید از شیرینی فروشی‌ها یا فروشگاه های فروش لوازم قنادی تهیه كنید. بد نیست بدانید ماده اصلی تشكیل دهنده و شیرین كننده گز اصفهان، عصاره و شهدی منحصربه‌فرد به نام انگبین یا گزانگبین است كه از درختچه‌هایی به همین نام یعنی گزانگبین در نواحی خوانسار و برخی نواحی چهارمحال و بختیاری به دست می‌آید.
برای تهیه گز خانگی ابتدا دو عدد سفید تخم مرغ را با همزن آنقدر هم بزنید كه پف كند و سفت شود و فرم بگیرد. در این مرحله رد همزن روی سفیده باقی بماند و وقتی كه ظرف را خم می‌كنید از ظرف بیرون نریزید. سپس سفیده تخم مرغ پف كرده را در یخچال بگذارید.
در یك قابلمه تفلون شكر و گلاب را بریزید و روی شعله ملایم گاز مرتب هم بزنید. بهتر است از شعله پخش كن استفاده كنید. وقتی شكر حل شد (مراقب باشید مایع به دمای جوش نرسد و فقط داغ و شكر در آن حل شود، دمایی حدود ۸۰ درجه كه دست را می‌سوزاند) گلوكز را اضافه كنید و مرتب هم بزنید. آنقدر هم زدن را روی شعله ملایم گاز ادامه بدهید تا شهد شما كشدار و غلیظ شود.
در این مرحله مایه گز را امتحان كنید، به این ترتیب كه مقداری بین دو انگشت شصت و اشاره بگذارید و اگر حالت چسبنده و كشدار داشت مایه آماده است.
سفیده تخم مرغ را از یخچال بیرون بیاورید و به اندازه ۲ قاشق غذاخوری از مایه گز را به سفیده تخم مرغ اضافه كنید و خوب هم بزنید. وقتی كه مایه گز و سفیده تخم مرغ كاملا یكدست شد این تركیب را به همراه گلاب مایه گز كه روی شعله ملایم گاز است اضافه كنید. شعله گاز را خاموش نكنید و روی همان شعله ملایم گاز با همزن برقی یا كفگیر چوبی حسابی مواد را هم بزنید. اگر از كفگیر چوبی استفاده می‌كنید به حالت پارویی و رفت و برگشت مایه را هم بزنید. این كار ممكن است یك ساعت هم طول بكشد. البته زمان هم زدن و فرم گرفتن و سفت شدن مایه گز كمتر است. در هر صورت چه با همزن برقی و چه با كفگیر چوبی هم بزنید باید نهایتا غلیظ و كشدار شود. نشانه آماده شدن مایه گز این است كه وسط ظرف جمع شود و از كف ظرف به راحتی جدا شده و به همان ترتیب دوباره كف ظرف بیفتد.
حالا در این مرحله مغز پسته را اضافه كنید و خوب هم بزنید و سپس از روی حرارت بردارید. كف یك ظرف پیركس را با یك لایه ضخیم آرد بپوشانید (اگر می‌خواهید گز ساده درست كنید كف ظرف پیركس را با كمی روغن چرب كنید). وقتی مایه گز خنك شد آن را روی آرد به صورت یكنواخت پهن كنید. روی ظرف را با سلفون بپوشانید و سه الی چهار ساعت در یخچال بگذارید تا خوب سرد شود و خودش را بگیرد.
بعد از این مدت ظرف را از یخچال بیرون بیاورید، روی سطح كارتان برگردانید و با نوك چاقوی تیز به ابعاد و شكل دلخواه برش بزنید.
خواص گز اصفهان
گز یكی از سوغاتی‌های استان اصفهان است كه حاوی انواع ویتامین‌های A ، C ، E ، گروه ویتامین‌های B مانند B۱، B۲، B۳، B۶ ، سدیم، پتاسیم، كربوهیدرات، قند مانند گلوكز ، فروكتوز، ساكاروز و مالتوز، فیبر، كلسیم، آهن، منیزیم، اسید فولیك، لوتئین و زآگزانتین است.این شیرینی نقش موثری در تقویت عمومی و افزایش انرژی بدن دارد؛ گز همو گلوبین خون را افزایش می‌دهد و كم‌خونی را هم برطرف می‌كند. این شیرینی به علت داشتن ویتامین‌های A ، C ، E ، لوتئین و زآگزانتین خاصیت آنتی‌اكسیدانی دارد بنابراین سیستم ایمنی بدن را تقویت و بدن را در برابر بیماری‌های مختلف به ویژه انواع سرطان‌ها محافظت می‌كند.
گز تاثیر بسزایی در بهبود عملكرد مغز و تقویت حافظه دارد؛ این شیرینی بینایی و قوای جنسی را هم تقویت می‌كند.این شیرینی اضطراب و استرس را از بین می‌برد و برای زنان باردار بسیار مفید است، ولی در مصرف آن باید احتیاط را رعایت كنند.گز به زیبایی و شادابی پوست و مو كمك شایانی می‌كند؛ این شیرینی خاصیت آنتی بیوتیكی دارد بنابراین عفونت‌های بدن را از بین می‌برد. افراد در استفاده از گز نباید زیاده روی كنند، زیرا مصرف بیش از اندازه این شیرینی سردرد و بی‌قراری را به همراه دارد.
