صنعت گردشگری می‌تواند تحول زیادی در هر كشور ایجاد كند. این صنعت به علت گسترده بودن، می‌تواند با حوزه‌های مختلفی در ارتباط باشد و روی افراد زیادی تاثیر بگذارد.
گردشگری با داشتن زیر شاخه‌های مختلف مانندگردشگری خوراك و گردشگری مذهبی، در زمینه ایجاد اشتغال و ایجاد تغییرات مثبت در وضعیت اقتصادی به یك صنعت بسیار ارزشمند تبدیل شده است. در میان حوزه‌های مختلفی كه صنعت گردشگری ایجاد كرده، گردشگری سلامت از توجه ویژه‌ای برخوردار است.
گردشگری سلامت چیست؟
تعاریف مختلفی برای گردشگری سلامت وجود دارد اما سازمان جهانی گردشگری این گونه بیان می‌كند: گردشگری سلامت یعنی استفاده از خدماتی كه باعث ایجاد تغییرات مثبت در روحیه و رفتار انسان‌ها می‌شود. این تغییرات می‌تواند شامل تغییرات آب‌وهوایی برای مدت زمانی بیشتر از یك روز و كمتر از یك سال و به دور از محل زندگی و سكونت افراد باشد.
این نوع گردشگری چگونه و از كجا شكل گرفت؟
این نوع گردشگری از دوران روم باستان وجود داشته است و پس از آن در برخی از كشورهای اروپایی نیز شكل گرفت. نكته جالبی كه در حوزه گردشگری سلامت وجود دارد این است كه در تمام دوران‌ها انسان تمایل بسیار زیادی به استفاده از چشمه‌های آب معدنی و آب گرم داشته و دارند. به همین دلیل برخی از چشمه‌های آب گرم و آب معدنی همیشه محلی مناسب برای تفریح گردشگران هستند.
با گذشت زمان، این نوع گردشگری شكل تازه‌ای به خود گرفت و علاوه بر ارائه خدماتی مثل استفاده از چشمه‌های آب گرم و اقامت در فضایی با آب‌وهوای مطبوع، خدمات پزشكی به آن اضافه شد. در واقع امروزه بسیاری از افراد برای دریافت خدمات پزشكی به سراغ گردشگری سلامت می‌روند.
گردشگری سلامت دارای چند زیرشاخه است؟
به طور كلی گردشگری سلامت دارای سه زیر شاخه است:
۱.گردشگری پزشكی یا Medical Tourism : گردشگری پزشكی همان طور كه از نامش پیدا است، افراد مختلف برای درمان بیماری خود و یا انجام عمل‌های جراحی سفر می‌كنند. در گردشگری پزشكی بیماران با هزینه‌های نسبتاً مناسبی می‌توانند مراحل درمان خود را دنبال كنند. گردشگری پزشكی مهم‌ترین و حساس‌ترین بخش از حوزه گردشگری است زیرا با جان و سلامت گردشگران در ارتباط است. تنها چیزی كه می‌تواند باعث رونق صنعت گردشگری پزشكی در یك كشور شود، خدمات پزشكی و زیرساخت درمانی است.
۲.گردشگری طبیعت درمانی یا Curative Tourism: در گردشگری طبیعت درمانی، گردشگران به جایی سفر می‌كنند كه خدمات درمان طبیعی برای بیماران وجود دارد. در طبیعت درمانی گردشگران از منابع طبیعی مانند چشمه‌های آب گرم (اسپاها)، دریاچه نمك، آفتاب، ماساژ درمانی طبی، حمام گیاهی و همچنین فضایی طبیعی و زیبا بهره‌مند می‌شوند. گردشگری طبیعت درمانی طرفداران بسیار زیادی دارد و می تواند رونق اقتصادی مناسبی برای منطقه‌ای خاص، ایجاد كند.
۳.گردشگری تندرستی یا Wellness Tourism: این شاخه از گردشگری سلامت بیشتر با سلامت روح و روان در ارتباط است. در گردشگری تندرستی، افراد بیشتر به دنبال فضایی برای رسیدن به آرامش هستند، جایی كه بتواند آن‌ها را از شلوغی شهر و دغدغه‌های مختلف دور كند. گردشگری تندرستی می‌تواند به عنوان یك گزینه بسیار مناسب برای درمان بیماری‌های روحی و روانی مورد استفاده قرار بگیرد.
گردشگری سلامت در ایران
گردشگری به عنوان سومین صنعت پُر درآمد در دنیا شناخته شده است و با اینكه ایران، جزء ۱۰ كشور اول جهان در حوزه جاذبه‌های گردشگری طبیعی است اما متاسفانه نتوانسته است تغییرات بسیار زیادی در اقتصاد ایران ایجاد كند اما خوشبختانه توانسته است در زمینه گردشگری سلامت موفق عمل كند.
دلیل شكل‌گیری ای نوع گردشگری در جهان چیست؟
تنها چیزی كه باعث شكل‌گیری گردشگری سلامت در جهان شده است، ارائه خدمات پزشكی و درمانی است. در واقع گردشگران با توجه به نیازهای خود برای دریافت خدمات درمانی، مقصد مورد نظر را مشخص می‌كنند. با توجه به پیشرفت علم و تكنولوژی كشورهای بسیار زیادی هستند كه در حوزه‌های مختلف پزشكی توانسته‌اند به رتبه‌های بسیار خوبی دست پیدا كنند، كه همین اتفاق باعث افزایش گردشگران سلامت، در بسیاری از كشورهای جهان شده است. علاوه بر كیفیت خدمات پزشكی كه می‌تواند باعث افزایش تقاضا برای این نوع گردشگری شود، هزینه‌های خدمات درمانی و پزشكی نیز از اهمیت بسیار زیادی برای گردشگران برخودار است.