بندر دیر در جنوب استان بوشهر واقع شده و با مركز استان ۲۰۸ كیلومتر فاصله دارد. ساحل بندر دَیّر یكی از زیباترین مكانهای ساحل و دریا میباشد. سه اسكله اصلی معروف آن، صادر كننده و تامین كننده ماهی و میگو به داخل و خارج كشور است.
بندر دیر در قدیم حاكمنشین دشتی بودهاست. هوای آن نیز از بسیاری بندرهای دیگر پیرامون بهتر است. لنگرگاه آن در ژرفای ۷ متری و مسافت یك كیلومتری از خشكی قرار دارد و پناه خوبی نسبت به باد شمال دارد.
وجود ناحیه بردستان و بندر بتانه در اطراف دیر و آثار تاریخی باقی مانده حكایت از سوابق تاریخی این شهر دارد. در عصر عیلامیها نیز بتانه را بتنه می خواندهاند كه هر سال در این شهر بازار بزرگی بر پا می شدهاست.
همچنین كاربرد واژه بتخانه و اینكه بقول مستوفی، دیرهای فراوانی در این منطقه قرار داشته، این نقطه را تایید مینماید كه معابد و پرستشگاههای ادیان مختلف در بطانه فراوان بودهاست. بنادر دیّر، بتونه و بردستان در عصر ساسانیان معمور و آباد بودهاند.
جاذبههای بندر دیر:
شهرستان دیر در سالهای گذشته برای اسكان مسافران و ارایه خدمات به آنها عملكرد مطلوبی داشته و نشان داده است كه دیر میتواند امكانات رفاهی و شرایطی فراهم كند تا گردشگران، این شهر را به عنوان یك مركز دیدنی و زیبا انتخاب كنند.
شهر بندری دیر افزون بر جاذبههای متعدد بزرگترین بندر صیادی كشور را نیز در خود جای داده است كه میتواند میزبان شایستهای برای گردشگران باشد.
قایق و لنج برای گشت دریایی بازدیدكنندگان از مقابل درب ورودی بزرگترین بندر صیادی ایران آماده پذیرش مسافران برای خروج از اسكله و گشت در كناره ساحل زیبای دیر است.
بندر دیر به نسبت وسعت خود دارای یكی اززیباترین سواحل استان بوشهر است كه در جنوب كشور كمتر ساحلی را میتوان یافت كه به وسعت سواحل دیر قابل استفاده و بكر و دیدنی باشد و مسافران بتوانند با آرامش و دور از غوغاهای دیگر در آن به استراحت بپردازند.
ماهیها و دیگر آبزیان موجود بهویژه میگوی صادراتی آن از استثناییترین ویژگی این بندر به شمار میرود كه جزو مرغوبترین ماهیهای خوراكی كشور توسط ماهیگیران در حاشیه این بندر صید میشود.
بندر دیر در۲۰۰ كیلومتری جنوب بوشهر و در كنار آبهای نیلگون خلیج فارس واقع است كه این بندر از سه مسیر به خارج از شهر راه دارد، مسیر ساحلی، مسیر بزرگراه سیراف به استان بوشهر و از جاده فیروزآباد به استان فارس راه پیدا میكند.
در مسیر ساحلی به این بندر در منطقه بردخون در غرب این بندر جزایر ام الگرم ، تهمادو ، نخیلو و خور خان در كنار سواحل نیلگون خلیج فارس فضای بسیار مناسب و زیبایی برای گردش و تفریح مسافران نوروزی است كه هر ساله مسافران زیادی را به سوی خود میكشاند.
بندر دیر بزرگترین اسكله صیادی كشور را در خود جای داده است. ماهی و میگوی این بندر بینظیر است و در همه ایام این غذای پروتئیندار را میتوان در این بندر به دست آورد.
نمونههای مختلف و لذیذی از ماهی در این بندر صید میشود كه به عنوان نمونه میتوان به ماهی حلوا سفید، شوریده و راشگو اشاره كرد كه در ایام زمستان و نوروز به میزان بسیار زیادی در بازار پیدا میشود.
در این بندر علاوه بر داشتن صیدگاههای آبزیان دریایی، تعداد زیادی از مردم نیز به امر تجارت، واردات و صادرات با كشورهای حوزه خلیج فرس مشغول هستند و در بازار این بندر انواع كالاهای خارجی نظیر پتو، برنج، چای و انواع نوشیدنیهای خارجی با قیمت مناسب به وفور دیده می شود.
در این شهرستان مكانهای دیدنی زیبا و جذاب وجود دارد كه از همه زیباتر ساحل بكر و زیبای این بندر در ساحل خلیجفارس است كه در كنار ساحل این بندر امكانات زیادی برای رفاه مسافران نوروزی تدارك دیده شده است.
این بندر بقاع متبرك و اماكن مقدسه زیادی دارد كه از این جمله امامزاده امیر دیوان، امامزاده سید جمال الدین، امام زاده شاه پیر غریب، امام زاده شاه ابوالقاسم، پیر دختر ، امام زاده بیبی حكیمه، امام زاده سید صفا ، شاهزاده محمد، امام زاده سید محمد و امامزاده بیبی دولت را میتوان نام برد.
یكی دیگر از مكانهای دیدنی و آثار تاریخی این شهرستان قلعه و مسجدجامع بردستان در پنج كیلومتری ورودی شهر دیر است كه سالانه بسیاری از مسافران نوروزی و گردشگران را جذب خود كرده است.
مزارع زیبای محصول گوجهفرنگی بوتهای و درختی كه در مسیر بزرگراه سیراف در شهر آبدان، دوراهك و روستای لمبدان و در مسیر جاده ساحلی در منطقه بردخون قرار دارد از دیگر جاذبههای دیدنی این شهرستان است.