حمام نظافت از حمام های تاریخی تبریز مربوط به اواخر دوره قاجار است و در خیابان آذربایجان، خیابان حكمآباد (تبریز)، میدان دوم واقع شده و این اثر در تاریخ ۲ آبان ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۱۰۴۶۷ بهعنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.تا همین چند ۱۰ سال پیش كه خانهها مجهز به خیلی از امكانات امروزی نبود مردم برای استحمام به حمام عمومی محلهها میرفتند. حمام عمومی یا همان گرمابه در ایران سابقه چند هزار ساله دارند و علاوه بر كاربرد اصلی آن در دل خود مجموعهای از آداب خاص را دارند كه جایگاه ویژه حمام را در فرهنگ ایرانی نشان میدهد.
علاوه بر این رد پای حمام را میتوان در برخی از وقایع تاریخی ایران هم پیدا كرد. مثل كشته شدن امیركبیر در حمام فین كاشان یا بخشی از رسومات عروسی كه در حمام عمومی ها برگزار میشد. هرچند كه امروزه كمتر میتوان اثری از آن را در زندگی مردم شهرنشین پیدا كرد. حمام عمومی محلی برای دیدارها و قرارهای آشنا و فامیل هم بود و از این بابت گرمابهها را نمیتوان تنها محلی برای نظافت و استحمام دانست.
اگرچه بیشتر گرمابههای قدیمی و تاریخی زیر تیغ تغییرات زندگی شهری تغییر كاربری دادهاند ولی هنوز میتوان در محلههای قدیم اكثر شهرها اثری از گرمابههای قدیمی پیدا كرد. حمام عمومی هنوز محل استحمام مردم است و سنتهای قدیمی كم و بیش در آن اجرا می شود.
سر در حمام نظافت تبریز یك تابلوی دیجیتال دارد كه مقدم میهمانان را خیر مقدم میگوید و ساعت كار مجموعه را نشان میدهد. با چند پله به سمت پایین، وارد سالنی میشوید كه دور تا دور آن قفسههای چوبی درست مثل گرمابههای قدیمی چیده شده است. هر قفسه مخصوص وسایل یك نفر است. دیوارها مثل اكثر حمامها كاشی كاری سفید است. وسط سالن هم با درختچههای سرسبز و مبلهای راحتی و فرشهای قرمز تزئین شده است. ابتدای سالن محل استقرار مسوولان حمام نظافت تبریز و البته محل فروش محصولاتی از قبیل روشور، كیسه، لیف، صابون های گیاهی وغیره است. پس اگر مسافر شهر تبریز هستید و وسایل حمام با خودتان همراه ندارید نگران نباشید میتوانید از دكه موجود در حمام نظافت تبریز وسایل مورد نیازتان را تهیه كنید.

قدیمیها برای رفتن به حمام و حمل راحتتر وسایل شخصی از سبد یا زنبیل استفاده میكردند. كاسههای كوچك آب هم از ملزومات شخصی در حمامهای قدیمی محسوب میشد كه همه یكی از آن را به همراه داشتند. البته كه در حمام نظافت كاسههای فلزی داخل حوضچهها وجود دارد كه میتوانید از آن استفاده كنید. صابونهای معروف به صابون مراغه كه از چربی دام تهیه میشود و شامپوهای خمرهای معروف به شامپو تخم مرغی هم از نوستالژیهای حمام عمومی قدیمی است كه اگر همراهتان باشد احتمالا حمام كردنتان را دلچسبتر میكند.
با چند پله دیگه از اولین سالن وارد سالن اصلی حمام نظافت تبریز میشوید. اتاقی بزرگ با سقف گنبدی شكل همراه با نقشهای پراكنده قدیمی در گوشه دیوارها و نوری كه از روزنه بزرگ وسط سقف به داخل میتابد و زیبای فضای حمام را دو چندان میكند. معماری كلی فضای حمام عمومی قدیمی است اما كاشی كاریهای جدید و حوضچههایی كه در چهار گوشه حمام تعبیه شده نشان از بازسازی جدید حمام میدهد.
نحوه دسترسی حمام نظافت تبریز
آدرس: خیابان آذربایجان، خیابان حكم آباد، میدان دوم.


