قهوه خانه حاج علی درویش ، كوچكترین قهوه خانه دنیا می باشد كه از قدیمی ترین قهوه خانه های تهران است و به تازگی به ثبت ملی هم رسیده است . در این مطلب با این قهوه خانه و زندگی نامه حاج علی درویش آشنا خواهیم شد .فضای دوست داشتنی این قهوه خانه به گونه ای است كه می توانید ساعت ها به تماشای هنرهای ایرانی بپردازید و با نوشیدن چای و مطالعه كردن از اوقات خود لذت ببرید. حاج كاظم درویش صاحب قهوه خانه، از گردشگران خارجی بسیار استقبال می كند و با چای خوش طعم و دلچسب از آن ها پذیرایی می كند و در قهوه خانه خود از آنها عكس یادگاری میگیرد و خاطرات شیرین آنها را ثبت می كند.
این قهوه‌خانه در راسته بازار زرگرها قرار دارد. در این قهوه‌خانه می‌توانید بهترین و خوش‌طعم‌ترین چای را با بهترین كیفیت میل كنید، با حاج كاظم صاحب كنونی قهوه‌خانه كه این مكان را از پدر خود به ارث برده است هم‌صحبت شوید، از دكوراسیون خاطره‌انگیز آن دیدن كنید، تا چای شما حاضر می‌شود یك دقیقه مطالعه كنید و در نهایت با بقیه پول خود به صندوق مولا كه برای كمك بچه‌های بهزیستی راه‌اندازی شده كمك كنید.
این قهوه خانه در سال ۱۲۹۷ توسط پدر حاج كاظم یعنی حاج علی مبهوتیان تاسیس شد و هم اكنون توسط حاج كاظم اداره می شود. از جمله هنرهای زیبای این قهوه خانه ترمه های رنگی و شیشه های منبت كاری شده است . این قهوه خونه علاوه بر این كه محل مناسبی برای نوشیدن چای می باشد یك مكان فرهنگی و تاریخی محسوب می شود.
از كارهای فرهنگی این قهوه خانه یك سری كتاب هست كه از قم ارسال میگردد و شما می توانید تا آماده شدن چای، وقت خود را با این كتاب ها بگذرانید. جالبه بدونید كه جلوی در ورودی این قهوه خانه یك تابلو وجود دارد كه هر روز یك جمله پند آموز بر روی آن نوشته می شود. صندوقچه هایی در این قهوه خانه وجود دارد كه به اسم صندوق مولا، افرادی كه چای می خوردند باقی پول چای خود رو در این صندوچه می اندازند. این پول پس از جمع آوری، به بچه های بهزیستی تعلق می گیرد.
وودی قهوه خانه
مسابقه محل كسب وكار زیبا یكی دیگر از فعالیت های حاج كاظم است كه برای اولین بار در این قهوه خانه برگزار شد و مبلغ جایزه آن ۱۰۰ هزار تومان وجه نقد و هدایای فرهنگی بود. سال گذشته، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری این قهوه خانه سنتی را در فهرست آثار ملی میراث ناملموس به ثبت رساند و آقای علی رنگ چیان لوح ثبت ملی را به حاج كاظم اهدا كردند و حاج كاظم با اطلاع رسانی در پیج اینستاگرام خود این خبررا تایید كردند.
در قهوه خانه حاج علی درویش ،كیفیت مهم تر از كمیت است!
روزگار می چرخد تا این كه قهوه خانه به دست حاج علی مبهوتیان (معروف به درویش) می افتد! به زبان فارسی ساده ایشان قهوه خانه را به مبلغ ۳۰ تومان خریداری می كنند. البته ذكر این نكته هم مهمه كه حاج علی درویشی خودش در قهوه خانه كار می كرده اما نهایتا ان قدر پیشرفت می كنه كه خودش قهوه خونه رو از صاحبش می خره! قهوه خانه حاج علی درویش از ابتدا كوچك نبوده اما به دلایلی حاج علی درویشی مجبور می شود قسمتی از مغازه اش را بفروشد ، خود حاج كاظم می گوید با كوچك تر شدن مغازه مشتری هایمان نه تنها كم تر نشد بلكه بیش تر هم شد! به هر حال قهوه خانه حاج علی درویشی مثال كامل ضرب المثل كیفیت مهم تر از كمیت است ، می باشد! چه بسیار قهوه خانه های بسیار بزرگی كه حتی یك صدم شهرت قهوه خانه حاج علی درویشی را ندارند!
حاج كاظم ، پسر خلف پدر
حاج علی درویشی بازنشسته می شود و پسرش كنترل كوچك ترین قهوه خانه دنیا را به دست می گیرد. حاج كاظم درویشی به معنای واقعی كلمه پسر خلف پدر است! اینجاست كه می گویند پسر كو ندارد نشان از پدر! حاج كاظم علاقه بسیاری به پدرش دارد و تصویر پدر را بر سر در مغازه اش نصب كرده است. او هم خوش اخلاق و هم مهمان نواز است. البته كه سن بالایی دارد اما مانند جوان ها رفتار می كند! به اینستاگرام مسلط است و از هر مشتری ای كه خوشش بیاید ، با او عكس می گیرد و در صفحه اینستاگرامش می گذارد! به گفته خودش این كار خاطره خوشی مخصوصا برای توریست های خارجی به یادگار می گذارد و باعث می شود كه آن ها در مورد ایرانی ها خوب فكر كنند و حتی باعث جذب مشتری های بیش تر نیز می شود.
یك قهوه چی همه چی تمام!
علی درویشی حتی به زبان انگلیسی هم مسلط است و با مهمان های خارجی اش به انگلیسی صحبت می كند! در اكثر اوقات لبخند به لب دارد و اگر هم خندان نباشد از مشتری هایش به بهترین شكل ممكن پذیرایی می كند! مطمئن باشید اگر حاج كاظم را دیدید از معاشرت با او بسیار لذت خواهید برد! البته اگر سرش زیادی شلوغ نباشد و بتواند با شما صحبت كند. چون این قهوه خانه بسیار كوچك مشتری های پر و پا قرص خودش را دارد و همگی می آیند تا همان همیشگی را سفارش بدهند! حاج كاظم از هر لحاظ در كارش همه چی تمام است و با مهارت كارش را انجام می دهد. فراموش نكنید كه قهوه خانه او قانون هایی هم دارد و شما باید قبل از سفارش دادن نوع چای و استكانی كه می خواهید در آن چای برایتان ریخته شود را مشخص كنید تا حاج كاظم سفارش شما را تحویل بدهد.
قهوه خانه ای كه جز میراث ملی شد!
شاید حاج علی درویشی زمانی كه قهوه خانه اش را تاسیس كرد هیچ وقت فكرش را نمی كرد كه آن قدر معروف شود! شاید با خودتان فكر كنید ۲ متر مربع جا كه دیگر این حرف ها را ندارد! آخر كدام آدم عاقلی در ۲ متر مربع جا به سختی می ایستد تا چایی بخورد! اما اگر از مشتری های قهوه خانه حاج علی درویش سوال كنید می گویند كه چای ها آن جا مزه ای خاص و خوشمزه می دهد! جدا از كیفیت چای ، اخلاق خوش حاج كاظم هم مزید بر علت شد تا قهوه خانه حاج علی درویش شهرتی دوچندان پیدا كند. كوچك ترین قهوه خانه دنیا حتی مشتری های ثابتی دارد كه هر روز می روند تا چایی را در استكان كمر باریك میل كنند و سر حال بیایند! این قهوه خانه در نیمه دوم سال ۹۵ ثبت ملی شد! كه افتخاری بزرگ برایش محسوب می شود! چه بسیار بناهای تاریخی مهم هستند كه نتوانستد به ثبت ملی برسند یا این پروسه برایشان چند ده سال طول كشیده!
یك لیوان چایی چند میلیون تومانی!
شما در كوچك ترین قهوه خانه دنیا می توانید از قیمت ۱۰۰ تومان تا چند میلیون تومان چایی سفارش بدهید. منوی این قهوه خانه با هر منویی كه در عمرتان دیدید متفاوت است بدین صورت كه چایی در آن برای بعضی ها ۱۰۰ تومان ، برای بعضی ها ۵۰۰ تومان ، برای بعضی ها هم ۲۰۰۰ تومان است! جالب است بدانید كه كیفیت چایی در هر قیمتی كاملا یكسان است و تفاوتی نمی كند! این به شما بر می گردد كه می خواهید مبلغ بیش تری بپردازید تا صرف خیریه شود یا نه! حتی می توانید برای یك لیوان چایی ۱ میلیون تومان پول بپردازید تا حاج كاظم كه مورد اعتماد تمام اهالی بازار است و كمك ها را جمع آوری می كند ، پول را به خیریه بدهد! البته فعالیت ها خیّرانه حاج علی درویشی تنها به كمك كردن مالی خلاصه نمی شود و اگر به صفحه اینستاگرامش سر بزنید با انبوهی از ویدئوهای حاج علی درویشی كه در مورد كار خیر است مواجه می شوید!
النظافه من الایمان
در ضمن قهوه خانه حاج علی درویش نظافت را هم به طور كامل رعایت می كند و اگر قندی برداشتید باید آن را در دهان مبارك بگذارید و قند ها را به قول معروف انگولك نكنید! (آخر بعضی ها هستند برای این كه یك قند از قندان بردارند گشت ویژه تشكیل می دهند و قند ها را زیر و رو می كنند!) در غیر این صورت باید قندی كه برداشتید را در سطل آشغال بیندازید چون معلوم نیست كه دست های شما پاكیزه بوده یا خیر! بله تا این حد حاج كاظم در نظافت مقید است! همه چیز ها در قهوه خانه حاج علی درویش برق می زند و شما هیچ كثیفی مشاهده نمی كنید! خود حاج علی درویشی هم كه اكثر مواقع جلیقه ای زیبا و سنتی به تن دارد كه جلوه ای زیبا به قهوه خانه كوچكش می بخشد.
قهوه خانه ای كه در اصل چای خانه است!
در كوچك ترین قهوه خانه دنیا تنها قوه ترك و قهوه فوری سرو می شود (این هم از عجایب زبان شیرین فارسی است كه به چای خانه می گوییم قهوه خانه! البته این نوع گفتار دلیل دارد و قهوه خانه ها در اصل جای نوشیدن قهوه بودند آن هم از زمان صفویان اما اكنون معمولا در قهوه خانه بیش تر چایی و قلیون وجود دارد تا قهوه!) و بیش تر انواع چای در این قهوه خانه وجود دارد. از چای نعنا ، چای دارچین و چای زعفران گرفته تا چای معمولی و چای نبات و … البته می توانید چای را از قهوه خانه خریداری كنید و خودتان در منزل هم درست كنید. قهوه خانه حاج علی درویش استكان های متفاوت دارد كه می توانید خودتان انتخاب كنید و از یك چای لب دوز ، لب سوز ، لبریز لذت ببرید. (از قدیم گفته اند یك چای خوب و اصیل باید این سه خصلت را داشته باشد!) البته توصیه مخصوص خود حاج كاظم به مشتری هایش نوشیدن چای ترش است كه مزه بهتری نسبت به بقیه چای ها دارد.
مشتری مداری به معنای واقعی كلمه!
جالب است بدانید مشتری های حاج علی درویشی آن قدر ثابت هستند (!) كه حتی لیوان مخصوص به خود را دارند! لیوان های آن ها شماره دارد و حاج علی درویشی زمانی كه آن مشتری را می بیند تنها در لیوان خودش برایش چایی می ریزد! حتی بعضی از بازاری ها هم هستند كه بر طبق عادت برای یك لیوان چایی همان ۱۰۰ تومان را پرداخت می كنند! (والا حتما این ها هم مانند اصحاب كهف در خواب به سر می برند وگرنه الان با ۱۰۰ تومان به آدم …. هم نمی دهند!) حاج كاظم از روی لوتی گری و معرفت چیزی نمی گوید و چایی را می دهد! (حالا در دیزی بازه ، حیا گربه كجا رفته؟! والا!)
سوغاتی مخصوص علی درویشی
حاج علی درویشی درویش همان طور كه گفتیم روحیه جوانی دارد و بسیار ذوقی هم هست! او شعر مورد علاقه اش یعنی: نقش كردم رخ زیبای تو بر خانه دل / خانه ویران شد و آن نقش به دیوار بماند ، را بر روی سكه ای حكاكی كرده است و آن سكه را به رسم یادگاری به مشتری های ویژه اش می دهد (برای مشتری های خارجی هم پشت سكه به انگلیسی عبارتی را حكاكی كرده است).
تازه خلاقیت ها و مهربانی های حاج علی درویشی تنها به این جا خلاصه نمی شود و اگر خانم باشید و بخواهید با ایشان عكس بگیرید یك سنجاق سینه با نوشته عشق به شما هدیه می دهند! قیمت خود این سكه ها و سنجاق سینه ها حدود ۲ تا ۳ هزار تومان است و حاج كاظم چایی را به مهمان های ویژه اش تقریبا به صورت رایگان می دهد! آن هم در این شرایط بد اقتصادی! هستند بعضی دوستان كه با توریست های خارجی قیمت ها را چند برابر حساب كنند اما خب امثال حاج كاظم ها هم كم نیستند! عشقی كه حاج كاظم هدیه می دهد تنها سنجاق سینه اش نیست بلكه رفتار خوبش و مهربانی اش حال آدم را در قهوه خانه كوچش خوب می كند.
دود از كنده بلند می شه !
با این كه حاج علی درویشی به دلیل كوچكی مغازه اش و دست تنهایی اش باید به سرعت كار كند و سرش همیشه شلوغ است اما اگر از او درخواست سلفی كنید با خوش اخلاقی كنار شما می ایستد تا عكستان را بگیرید! درست برخلاف بعضی مغازه دار ها كه انگار طلب پدرشان را از مشتری ها دارند و با او جوری رفتار می كنند كه مشتری دو تا پا دارد ، دوتا دیگر هم قرض می كند تا هر چه سریع تر از مغازه بیرون برود! به هر حال حاج علی درویشی با این كه سن بالایی داره اما خستگی ناپذیره و ساعت ها ایستاده كار می كنه و اخلاق خوبش رو هم حفظ می كنه! البته این عبارات به این معنا نیست كه جوان ها قدرتی ندارد بلكه برعكس بسیاری از ایده های درجه یك كسب و كار های بزرگ از ذهن خلاق جوان ها بیرون اومده اما در هر صورت الكی نبوده كه قدیمی ها می گفتند كه دود از كنده بلند می شه! چقدر ضرب المثل در این چند صفحه مقاله به كار بردم! این هم ادای احترام ما به زبان و ادبیات فارسی!
فضایی زیبا و سنتی
همان مكان كوچك و نقلی آن قدر زیبا و سنتی هست كه از آن لذت ببرید و بخواهید چایی تان را در انجا میل كنید! معماری سنتی و زیبا و همین طور رنگارنگ مغازه حاج علی درویش به آن ظاهری دیدنی بخشیده كه حتی عكسش زمانی در شبكه های مجازی جهان وایرال شده بود. البته باید این نكته را هم در نظر بگیرید كه مغازه حاج علی درویشی درویش گاهی اوقات آن قدر شلوغ می شود كه باید برای نوشیدن چایی خود به بیرون از مغازه بروید. اگر هم بخواهید چایی را در همان قهوه خانه بخورید باید سریع این كار را انجام دهید كه پیشنهاد می كنیم این كار را نكنید! زیرا هم مری خود را از بین می برید (به دلیل داغی چای!) و هم از طعم چای لذت نمی برید! چای حاج كاظم را باید كم كم خورد تا از مزه آن لذت برد!
نحوه دسترسی به قهوه خانه حاج علی درویش
برای رسیدن به قهوه‌خانه حاج علی درویش می‌توانید از مترو استفاده كنید. كافی است تا در ایستگاه مترو پانزده خرداد از قطار پیاده شوید و پس از خروج از ایستگاه با ده دقیقه پیاده‌روی به ورودی بازار بزرگ برسید.در طول مسیر می‌توانید از معماری زیبای این بازار و سقف بازسازی شده آن دیدن كنید.در این راسته با حدود ده دقیقه پیاده‌روی و عبور از ورودی مسجد امام (كه در سمت چپ شما قرار دارد) به پلاك ۷۸ و قهوه‌خانه می‌رسید كه در سمت راست شما و جنب مسجد عبدالله خان قرار دارد.
اگر در پیدا كردن این قهوه‌خانه با مشكل مواجه شدید نگران نباشید! از هر كسی در این راسته سراغ قهوه‌خانه حاج علی درویش خان و حاج كاظم، فرزند ایشان را بگیرید، شما را راهنمایی می‌كند. اگر به بازار تهران می‌روید، به شما پیشنهاد می‌كنیم حتما از این قهوه‌خانه دیدن كنید.
