موزه مشاغل آذربایجان،در شهر تبریز اولین موزه مشاغل در ایران است. موزه بازار و مشاغل تبریز، به‌وسیله یكی از شهرداری‌ها در یك ساختمان قدیمی با معماری سنتی اداره میشود.این موزه كه در جنب بازار تاریخی تبریز و همگون با معماری این بازار جهانی احداث شده است برای اولین بار در كشور دایر میشود. طرحهای معماری خاص و سنتی درمحیط داخلی و خارجی موزه مشاغل تبریز بسیار چشمگیر و در نوع خود بی نظیر است. این موزه توسط كلكسیوندار مطرح تبریز آقای سرابی و برادرشان مجهز شده است.این دو برادر با نگهداری و خرید بسیاری از نمونه‌های به‌جا مانده از لوازم، اشیا و وسایل قدیمی مربوط به مشاغل قدیمی تبریز، كارشان را شروع كردند. آنان هزینه زیادی برای درست كردن و طراحی این موزه زیبا، متحمل شدند.بعد از جمع‌‌آوری تمام اشیا و لوازم مورد نیاز برای دكان‌ها، تكمیل لوازم و وسایل مشاغل گذشته بازار سنتی تبریز، بالاخره این موزه را احداث كردند.
شایان ذكر است این موزه در سه طبقه اجرا شده است كه یك طبقه به موزه بازار و طبقات دیگر به نمایشگاه تصاویر مشاغل بازار و سایر كارهای هنری اختصاص یافته است.از جمله امكانات جالب این موزه میتوان به تجهیز موزه با استفاده از وسایل قدیمی مشاغل مختلف و پخش صدای مشاغل مختلف در داخل غرفه آن صنف اشاره نمود كه در نوع خود در كشور منحصر بفرد است.این موزه در فضائی به وسعت ۲ هزار مترمربع، كنار یخچال تاریخی صادقیه در شمال بازار تبریز و حاشیه مهران رود احداث شده است.
این موزه ، فصل جدیدی از توجه به مشاغل قدیمی و احیاء سنت‌های تاریخی فرهنگی مردم تبریز را به نمایش گذاشته است.
موزه مشاغل آذربایجان انتهای بازار تبریز، نقطه اتصالی بازار به مهرانه رود یا همان پل قاری، كنار یخچال بزرگ تبریز قرار گرفته. بازدید از این موزه به صورت رایگان امكان‌پذیر است. ساعات بازدید موزه، از ساعت ۹ صبح تا دو بعد از ظهر است.وارد سالنی می‌شوید كه دور تا دور آن مغازه و دكان‌هایی قرار دارد كه نمونه‌هایی از اصلی‌ترین و حرفه‌ای‌ترین مشاغل آذربایجان و ایران را گردآوری كرده و به نمایش گذاشته‌اند. مشاغلی كه امروزه با وجود تغییر زندگی مردم، پیشرفت كرده‌اند و یا بعضی از آن‌ها با مرور زمان و در طی سال‌ها دیگر كارایی نداشته و از بین رفته‌اند.
البته شاید هنوز هم در برخی شهرها و روستاهای كشور، بتوانیم این مشاغل را پیدا كنیم. تمامی دكان‌هایی كه در موزه قرار دارند در گذشته به‌صورت واقعی و با همین نام، شماره تلفن، آدرس و وسایل در بازار تبریز بودند.دكان‌هایی كه در موزه بازار و مشاغل تبریز قرار دارد شامل: دكان، عكاسی، داروخانه (در گذشته به آن دواخانه می‌گفتند)، رنگ‌رزی (در زبان تركی به آن بویاقچی می‌گویند)، دوزندگی یا خیاطی، اداره تلگراف، تجارت‌خانه، صحاف‌خانه، عطاری، آهنگری، بقالی، بنكداری و نجاری است.
ورود به موزه مشاغل، مانند این است كه وارد تونل زمان شده‌ایم و در بازار، سراهای قدیمی و بافت سنتی بازار قدم می‌گذاریم. تمامی وسایل كاری كه در دكان‌ها قرار دارد، از گذشته به‌جا مانده است. حتی دكور و تزیینات آن‌ها، دقیقا شبیه‌سازی شده مثل گذشته و شكل واقعیشان است.به‌همین دلیل برای حفاظت از این آثار نفیس و قدیمی كه به نوعی عتیقه هستند، اجازه ورود به داخل دكان‌ها داده نمی‌شود. برای امنیت دكان‌های داخل موزه، در آن‌ها قفل است و امكان ورود به هیچ‌كدام از آن‌ها نیست و نمی‌توانیم از نزدیك به لوازم و وسایل دست بزنیم.
در نورپردازی فضای داخل موزه، از چراغ‌های دیواری با طرحهای قدیمی و كلاسیك و چراغ‌های سقفی قدیمی، استفاده كرده‌اند. در طراحی سقف ساختمان موزه، از طرح آجری به رنگ‌های قهوه‌ای، فیروزه‌ای و سفید استفاده شده. لوسترهایی بزرگ و مشعل مانند از سقف آویزان است كه جلوه‌ای بسیار زیبا و اصیل به‌بنا می‌دهد.همچنین در این موزه برای تداعی هرچه بهتر بافت سنتی بازارهای قدیمی، بلندگوهایی در سردر دكان‌ها كار گذاشته شده است. با نزدیك شدن به دكان‌ها صدای مشتریان، مسئولان دكان، تجارت‌خانه، تلگراف‌خانه، همچنین همهمه مردمی كه در بازار در حال رفت و آمد هستند، در موزه طنین‌انداز میشود و شما را به حال و هوای بازارهای قدیمی می‌برد.
آدرس و ساعات كاری موزه مشاغل
موزه مشاغل آذربایجان انتهای بازار تبریز، نقطه اتصالی بازار به مهرانه رود یا همان پل قاری، كنار یخچال بزرگ تبریز قرار گرفته. بازدید از این موزه به صورت رایگان امكان‌پذیر است. ساعات بازدید موزه، از ساعت ۹ صبح تا دو بعد از ظهر است.
