مدرسه ناموس ، از اولین مدارس دخترانه تهران می باشد . تا بعد از مشروطیت مدرسه ای برای دختران ایجاد نشد، به عوام چنین تلقین می شد كه درس خواندن برای دختران لازم و جایز و پسندیده نیست و شاید شرط عفت را در زندگی كنج خانه نشستن و نداشتن سواد می دانستند. عامه مردم نظر خوبی به تحصیل در مدارس جدید نداشتند و هر زمان كه می توانستند محصلین و معلمین را مورد آزار یا سخریه و توهین قرار می دادند.
تازه این امر دربارهء پسران و مردان بود و دختران وضع دشوارتری داشتند. بنابراین تحصیل دختران در خانواده هایی كه به با سواد شدن دختران خود علاقمند بودند، به وسیله معلم سرخانه انجام می شد.تأسیس مدارس دخترانه در ایران توسط هر گروهی كه انجام می گرفت با مخالفتهای زیادی روبرو می گردید. بعضی از علما آن را خلاف شرع اسلام می دانستند و بعضی می گفتند كه وای به حال مملكتی كه در آن مدرسه دخترانه تأسیس شود.
پس از انقلاب مشروطیت گفتگوهایی بین نمایندگان صورت گرفت. پاره ای از آنان چون ناظم الاسلام از تأسیس مدارس دخترانه حمایت نمودند و گفتند: «در تربیت بنات و دوشیزگان وطن بكوشیم و به آنها لباس علم و هنر بپوشیم، چه تا دخترها عالم نشوند، پسرها بخوبی تربیت نخواهند شد.» در جواب وی میرزا سید محمد صادق رئیس مدرسه اسلام گفت: «چیزی كه مانع احداث مدرسه دخترانه است نبودن اداره نظمیه و نداشتن پلیس مرتب است. فرضاً كه حجت الاسلام منع معاندین را بردارند، با جوانان جاهل و اشخاص عذب و بی لجام چه كنیم؟ باید نخست اداره پلیس و نظمیه را مرتب كنیم تا در موقع لزوم از دختران حمایت كنند و دیگر آنكه معلم مردانه نمی توان برای دختران آورد. پس باید به فكر معلم زنانه باشیم.»
این اقدامات در حالی صورت گرفت كه اوضاع ایران بسیار منقلب بود و به هرگونه نوگرایی در جامعه با دیده شك و تردید نگریسته می شد. بازار تكفیر و افترا بسیار گرم بود و كهنه پرستان از هیچ اقدامی حتی خطر جانی و هتك آبرو و حیثیت این بانوان آزاداندیش فروگذاری نمی كردند
با تمام دشواری ها، پس از بالا رفتن سطح آگاهی های جامعه و احساس ضرورت ایجاب مدارس دخترانه،۵ بانوان آزاد اندیش و دلسوز ایرانی دست به كار شدند و در همان زمانی كه نمایندگان به بحث و جدل پایان ناپذیر درباره چگونگی ایجاد این مدارس پرداخته بودند، به تأسیس اولین مدارس دخترانه ایران اقدام نمودند. این اقدامات در حالی صورت گرفت كه اوضاع ایران بسیار منقلب بود و به هرگونه نوگرایی در جامعه با دیده شك و تردید نگریسته می شد. بازار تكفیر و افترا بسیار گرم بود و كهنه پرستان از هیچ اقدامی حتی خطر جانی و هتك آبرو و حیثیت این بانوان آزاداندیش فروگذاری نمی كردنداما یكی از زنان آزاد اندیش و دلسوز شخصی بود
بانو طوبی آزموده
طوبی آزموده مؤسس دبستان ناموس و نیز نخستین دبیرستان دخترانه در تهران، از پیشگامان جنبش زنان در ایران بود.طوبی آزموده در ۱۲۵۷ شمسی در خانواده‌ای از طبقه متوسط در تهران به دنیا آمد. پدر وی میرزا حسن خان سرتیپ فردی باسواد و ارتشی بود. وی در خانه نزد آموزگاران سرخانه به تحصیل پرداخت و بعد از ازدواج نیز نزد معلمان خصوصی به آموختن فارسی و فرانسه و عربی ادامه داد. در ۱۴ سالگی به ازدواج مردی نظامی درآمد اما زود جدا شدند. توبا پس از جدایی چند سال درس خواند و به آموختن علوم مختلف مشغول شد.
او دبستان ناموس را در ۱۲۸۶ شمسی در تهران با مشقات فراوان و مخالفتهای بسیار تأسیس كرد. توبا این مدرسه را با پشتكار و مبارزه حفظ كرد و در سال ۱۳۰۷ نخستین دبیرستان دخترانه تهران را نیز تأسیس نمود.این بانوی بزرگوار در در سال ۱۳۱۵ در سن ۶۰ سالگی درگذشت.
در سالهای پس از انقلاب مشروطه باسواد شدن زنان و تحصیل علم دختران از مهم‌ترین خواسته‌های جنبش زنان ایران بود و اینچنین بود كه تلاش‌ها برای تأسیس مدرسه دخترانه آغاز شد. توبا آزموده به تأسیس مدرسه و آموزش دختران همت گماشت و مدرسه جدیدی را تحت عنوان دبستان دخترانه ناموس در سال ۱۲۸۶ در خیابان شاهپور (حافظ فعلی) و نزدیك چهار راه حسن‌آباد تأسیس كرد و به این سبب، نام او ماندگار شد. او توانست در مدتی كوتاه تعداد مدارس دخترانه را به شش دستگاه برساند و در سال ۱۲۹۳، یعنی ۸ سال پس از تأسیس اولین مدرسه، ۳۴۷۴ دختر دانش‌آموز را جذب این مدارس كند. آزموده، این مدارس را به صورت یكی از مهم‌ترین و مجهزترین مدارس متوسطه كامل و كانون پرورش دختران متجدد درآورد. به عبارت دیگر اگر میرزا حسن رشدیه بنیانگذار مدارس كنونی پسرانه است، توبا آزموده را نیز باید بنیانگذار مدارس دخترانهٔ كنونی دانست.
مدرسه ناموس
در سالهای بعد از انقلاب مشروطه بود كه تحصیل زنان به یكی از مسائل مهم جنبش‌های زنان در ایران تبدیل شد. توبا آزموده یكی از افرادی بود كه بخش اعظم زندگی خود را صرف رسیدن به این هدف كرد. توبا كه خودش در خانه و با معلم خصوصی درس خوانده بود و زبان‌های فرانسه و عربی را هم آموخته بود، «دبستان ناموس» را در سال ۱۲۸۶ در خانه خود در محله سنگلج تهران تاسیس كرد. او بعد از مدتی تعداد دبستان‌های ناموس را به عدد ۶ رساند. ۸ سال بعد از تاسیس اولین شعبه، تعداد دانش آموزان دختر این مدرسه ۳۴۷۴ بود.
جالب است كه بدانید اولین مدرسه دخترانه را بی‌بی‌خانم استرآبادی با نام «دبستان دوشیزگان» در سال ۱۲۸۵ (یك سال قبل از مدرسه ناموس) در تهران تاسیس كرده بود اما این مدرسه به خاطر كارشكنی‌های بسیار، مدت كوتاهی توانست به كار خود ادامه بدهد.
دبستان ناموس كم كم به قدری توسعه یافت كه توانست به یكی از مهم‌ترین و مجهزترین مدارس تهران تبدیل بشود و تا پایان دوره دبیرستان هم دختران را آموزش دهد. سال ۱۳۰۷، اولین گروه دختران از این مدرسه مدرك دیپلم گرفتند؛ توران آزموده فخرعظمی ارغنون، بی‌بی‌خانم خلوتی، گیلان خانم، فرخنده خانم و مهرانور سمیعی اعضای این گروه بودند. اما این تنها كار خانم آزموده نبود؛ برای او سواد آموزی زنان مسن‌تر هم مهم بود و به همین خاطر كلاس‌های اكابر را برای آموزش سواد به این زنان برپا كرد. توبا آزموده در اول مهر ۱۳۱۵ در سن ۵۸ سالگی در تهران از دنیا رفت. بعد از فوتش مدرسه ناموس تا سال‌ها توسط «طوبی مشكوه نفیسی» مدیریت شد و در سال ۱۳۱۹ به وزارت فرهنگ واگذار شد. نام مدرسه ناموس بعدها به «دبیرستان شهناز» تغییر كرد.
یكی از دانش آموختگان مدرسه ناموس مهری ماه فرمانفرماست. وی در خاطرات خود نوشته است:«مدرسه ناموس یكی از اولین دبستان های دخترانه تهران به شمار می رفت و توسط خانم ایرانی كه می گفتند شوهرش را در جوانی از دست داده بنیانگذاری شده بود…شاگردان زیادی در آن مدرسه آموزش می دیدند. مرا به كلاس چهارم بردند. در حیاط بزرگ مدرسه درخت های كاج بلندی{قرار} داشت… كلاس چهارم اتاق كوچك چهارگوشی بود كه روشنایی خود را از بالای یك پنجره می گرفت. نیمكت های باریكی در آن گذاشته شده بود.» غیر از مدارس پرورش و ناموس طوبی آزموده مدارس تربیت( ۱۲۸۷ ش) و تربیت نوامیس را نیز (خرداد ماه۱۳۰۱ ش) تاسیس كرد.
