روستای گراچقا همدان ، روستایی از توابع بخش مركزی شهرستان همدان در استان همدان می باشد .روستای گراچقا در پنج كیلومتری شمال شهر همدان واقع است و دارای ۲۱۰۵۴۶ نفر سكنه می باشد. مهمترین فعالیت اقتصادی این روستا در صنعت چوب است كه دارای كارگاه های چوب زیاد و متنوعی می باشد.
این روستا دارای پیشینه تاریخی چند صد ساله است.بنابر شواهد ابتدا این روستا در كنار رودخانه برپا شده بود كه به مرور مردم با كوچ بسمت قسمت فعلی كه به اتوبان همدان – تهران نزدیك می باشد روستای جدید را بنا كردنند و از بافت قدیمی جز خرابه های باقی نمانده است.
وجه تسمیه این روستا مشخص نیست ولی ممكن است از كلمه قره چای یا قره چایه گرفته شده باشد. گراچقا در فرهنگ پهلوی به معنای مغاك , دخمه , سوراخ جانوران و یا به طور كلی دخمه گوران است و احتمالا گراچقا متعلق به دوران بهرام گور ساسانی است كه شكارچی گور بود و احتمالا در دخمه كوه گراچقا و در چندین محل دیگر در نزدیك همدان كه آنها نیز گراچقا نامیده می شدند گوران را شكار می كرده است.
از موارد دیگر معنایی ذكر شده برای معنای این روستا میتوان معنای تپه ای برای گرا و یا محلی بصورت تپه در نظر گرفت. ( چقا یا چغا در زبان كردی بمعنای تپه است.) وجودیت تپه ای موسوم به تپه درازه ( ایجاد شده بصورت دستی) یا تپه ای باستانی بنام تپه عشقعلی احتمال این قرابت نامی را بیشتر مینمایند.
این روستا در دهستان هگمتانه قرار دارد و براساس سرشماری مركز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۲۹۹ نفر (۷۲۵خانوار) بوده‌است.
