ریپورتاژ آگهی
قلعه كیقباد فشم

قلعه كیقباد فشم

در جبهه شرقی تنگه هملون نامیده میشود و بر بالای صخره های سنگی كه مشرف به تنگه هملون آثار و بقایای قلعه ای به چشم میخورد كه به قلعه كیقباد شهرت دارد .
  • 1400/12/19
  • استان : تهران
  • شهر : فشم
  • دسته : قلعه های باستانی ایران
آدرس : قلعه كیقباد در منتهی الیه جنوب غرب روستای ایگل و در دامنه شرقی ارتفاعاتی كه نهایتا به قله توچال منتهی می شود و خانه های ده در دامنه آن واقع شده است
تلفن : 66059000-021

در جبهه شرقی تنگه هملون نامیده میشود و بر بالای صخره های سنگی كه مشرف به تنگه هملون آثار و بقایای قلعه ای به چشم میخورد كه به قلعه كیقباد شهرت دارد . قلعه شامل دو قسمت است : قسمت اول سطح قلعه است كه در آن آثاری از معماری سنگ و گل دیده می شود. قسمت دوم آن فضاهای غار مانند سه طبقه ای است كه در زیر فضای اولیه وجود دارد. قلعه كیقباد در منتهی الیه جنوب غرب روستای ایگل و در دامنه شرقی ارتفاعاتی كه نهایتا به قله توچال منتهی می شود و خانه های ده در دامنه آن واقع شده است و در موقعیت جغرافیایی ۳۵ درجه و ۵۴ دقیقه و ۴۴،۱ ثانیه عرض جغرافیایی و ۵۱ درجه و ۲۹ دقیقه و ۰۹،۲ ثانیه طول جغرافیایی و در ارتفاع ۲۰۶۲ متر از سطح دریا و در جبهه جنوب شرقی و پایین صخره سنگی كه در مجاورت ده و خانه های آن قرار دارد واقع شده است.

گر چه سفال‌های به‌دست آمده از قلعه كیقباد تنگه هملون نشان می دهد، این محوطه تاریخی به قرون ۴ و ۵ هجری بر می گردد اما روز به روز این محوطه به نابودی نزدیكتر می شود. قلعه كیقباد افزون بر آن كه در مواقع هجوم، ناامنی و آشوب به عنوان پناهگاه مورد استفاده اهالی روستاهای اطراف قرار می‌گرفت، در زمینه نظارت و بازرسی تردد یكی از راه‌های رودبار قصران به ناحیه مازندران نقش مهمی را ایفا می كرد.

در سطح قلعه آثاری از معماری، سنگ و گل دیده می‌شود. این قسمت از این اثر تاریخی بر اثر حفاری‌های بسیار به طور كامل مضطرب و دگرگون شده و آثاری از هویت اولیه آن قابل رویت نیست. قسمت دوم سطح قلعه فضاهای غارمانند سه طبقه‌ای است كه در زیر فضای اولیه قلعه وجود دارد. این غارها دارای ابعاد مختلف بوده و رو به سمت شرق دارند. این سه غار دارای پنجره‌هایی با اشكال نامنظم و ابعاد مختلف بوده كه ضمن تامین روشنایی آنها، امكان كنترل جاده را فراهم می كند كف این غارها مانند سطح قلعه بسیار حفاری شده وهویت اولیه آن نامشخص است. این قلعه می توانست كنترل تنگه هملون و امنیت بخش شمالی آن یعنی ناحیه شمشك، دربندسر و سایر ییلاقات منطقه را تامین كند.

بسیاری از بخش های قلعه كیقباد به به كلی نابود شده و حفاری‌های غیرمجاز در آن نیز موجب مخدوش شدن چهره اولیه‌اش شده است. با این وجود این قلعه هنوز دارای ارزش علمی فرهنگی بوده و ثبت و ضبط آن می‌تواند زمینه را برای مطالعات بیشتر و كاوش علمی در آن فراهم كند. دهانه غار قلعه كیقباد ه سمت غرب و قدری بالاتر از دهانه غار اسحاق قرار گرفته است. در كنار نوار صخره‌ای و در كف زمین حفره ای تنگ به ابعاد حدود نیم متر مربع جلب نظر می كند كه همان دهانه غار مورد نظر ماست. برای ورود به این غار باید از دهلیزی مایل و تنگ عبور كرد. از همان ابتدا و با نصب كارگاهی طبیعی اقدام به فرود می كنیم. شكل و ساختار این غار بسیار جالب و منحصر به فرد بوده و به گونه ای است كه غارنورد خود را در لوله ای تنگ و طولانی تصور خواهد كرد. تمام مسیر این چاه بسیار تنگ بوده و تنها در قسمتی در میانه آن قدر فراخ تر می شود. در همین قسمت دوباره با استفاده از شرایط موجود كارگاه دیگری تعبیه كرده و تا انتهای چاه فرود می رویم. دركف این چاه از طناب جدا شده و دو مسیر چپ و راست پیش روی ما قرار می‌گیرند. هر دو مسیر بعد از اندكی بن بست شده و راه را بر ما می بندند. با توجه به تنگناهای موجود، عملیات صعود و بازگشت به وقت و انرژی بیشتری نیاز دارد.
این اثر دیرینه مهر ۸۲ به شماره ۱۰۴۰۱ در زمره آثار ملی قرار گرفته است.

مسیر خودروی شخصی از طریق بزرگراه شهید بابایی و جاده لشكرك به دوراهی لواسان – فشم ( میدان قائم ) بروید و از آنجا وارد جاده فشم شوید. پس از ۱۶ كیلومتر رانندگی به میدان فشم می رسید. از فشم تا میگون ۵ كیلومتر و از میگون تا هملون ۵ كیلومتر دیگر را پیش رو دارد.

-p1J5HhRLBL