مراسم رزیف، مراسمی است سنتی در جنوب ایران كه در گذشته دریانوردان پس از روزها كار و تلاش روی دریا، زمانی كه به ساحل نزدیك می شدند، جهت شادی و رفع خستگی، اجرا می كردند.رزیف جزیی از آیین ها و آواهای كار است، از این رو با تغییر شرایط و ضرورت های كار و آمدن لنجهای موتوری سبب شد تا كارهایی مانند برافراشتن بادبان یا كشیدن لنگر باآن آداب و رسوم خاص، یا صیادی و جمع آوری تور ماهیگیری بصورت دسته جمعی از میان برود، برای حفظ و بقای این آیین آن را با تركیبی از رقص خیزران در جشن های عروسی به نمایش گذاشتند تا در كنار آن به یادآوری و حفظ میراث موسیقیایی پدران و آنچه برآنها گذشته و رنج و مشقت های كه برای به دست آوردن لقمه ای نان تحمل كرده اند، یاری رسانند و این آیین را به نسلهای آینده منتقل كنند.
مراسم رزیف درحقیقت ریشه در آواهای حین انجام كار دارد. شاید در سفرهای خود، افراد زیادی را دیده باشید كه در حین انجام یك كار گروهی و گاهی به هدف حفظ هماهنگی و تشویق به كار بیشتر، آواز میخوانند. برای مثال در شالیزارهای برنج، هنگام ماهیگیری، در حین قالیبافی بهصورت گروهی و …. درواقع، در مناطقی كه دامداری رایج است، اشعار و آواهای كار مرتبط با دام و دامدار هستند، در مناطق كشاورزی این آواها نشانگر كارهای كشاورز و برای هماهنگی در هنگام چیدن محصول است و در جنوب ایران كه شغل بسیاری از مردم وابسته به دریا و دریانوردی است، این اشعار و پایكوبیها یادآور مسئولیتهای خاص دریانوردان و ماهیگیران است.
مراسم رزیف از جمله مراسماتی كه اغلب در غرب هرمزگان و قشم مشاهده می شود كه ساكنان جزیره آن را عضوا یا عصوا می نامند، این مراسم كه در گذشته به رقص شمشیر معروف بوده اكنون به نام چوبی است كه آواز خوانان در هنگام اجرای مراسم آن را تكان می دهند و ضرب آهنگ خود را با نوایی دلنشین اجرا می كنند.
رزیف خوانی را می توان سفرنامه خوانی دانست كه شعر گونه به شرح سفردیانوردان می پردازد همچنین ذكر نام پیامبر اسلام(ص)، اهل بیت(ع) و صلوات از دیگر بخش های این مراسم سنتی است.طبق معمول برگزاری مراسم رزیف به این نحو است كه دو گروه با ۸ تا ۲۰ نفر عضو، درحالیكه اكثر آنها لباس سفید به تن دارند، درمقابل یكدیگر قرار میگیرند و مراسم را آغاز میكنند. در طول اجرا ممكن است از خیزران استفاده شود. افراد دست چپ خود را دور كمر نفر بغلدستی خود میاندازند و با دست راست خود خیزران را میگیرند و حركات نمادینی را به نمایش میگذارند.
نوازندگان هم نقش خیلی مهمی در این مراسم ایفا میكنند. بهطور معمول سه نفر دهل میزنند، دو نفر دایره و دو نفر هم شلِنج. شلنج درواقع نام محلی سنج كوچك است. یكی از اولین نكاتی كه در مراسم رزیف به چشم میخورد، سادگی آن و دور بودن از هر گونه تجملات یا تجهیزات غیركاربردی است.
رهبر مراسم رزیف معمولا طبل به دست در وسط میدان قرار می گیرد و آوازها نواها را با سایر اعضا هماهنگ می كند و گروه در دو طرف این نوازندگان قرار دارند كه پس از آنكه اعضا در جای خود حاضر شد و سازها كوك، نوازندگان شروع به نواختن میكنند.
چنین مراسمی در جزیره قشم با نام «عضوا» یا «عصوا» هم شناخته میشوند. اگر خوششانس باشید و در هنگام سفر، عروسی به راه باشد، میتوانید با اجازه گرفتن از صاحب مراسم، در این بزم باشكوه و بهیادماندنی شركت كنید. این مراسم در تعطیلات نوروز و در دیگر جشنها هم برگزار میشود. این مراسم را مردان انجام میدهند، اما مراسم زنان هم خالی از لطف نیست و با رسومات خاص خود برگزار میشود، پس بانوان میتوانند علاوهبر بازدید از مراسم رزیف در عروسیها، از مراسم سنتی زنان هم دیدن كنند كه بهطور معمول در یك روز دیگر انجام میشود.
مراسم رزیف در قسمتی از بندرلنگه جزیره قشم ، لافت، سلخ و جزیره لارك و خمیر و كشورهای عربی كه در گذشته به سفرهای دریایی می رفتند اجرا می شد و اكنن نیز به دلیل مضمون شادش خوشحالی و نشاط را به نمایش می گذارد كه در حال حاضر بیشتر در مراسمات عروسی اجرا می شود
