سد چراغ ویس سقز

سد چراغ ویس بر روی رودخانه چم سقز در ۱۷ كیلومتری جنوب غربی سقز قرار گرفته كه عملیات اجرایی آن از سال ۸۳ آغاز شد.این سد زیبا كنار آب‌وهوای بسیار دلپذیر منطقه سقز و قرار داشتن بین كوه و دره‌ها یكی از جدیدترین و بهترین جاذبه‌های طبیعی منطقه سقز و بانه محسوب می‌شود.هدف از احداث سد مخزنی چراغ ویس بر روی رودخانه «چم خان»، تنظیم و كنترل سیلابها و روان آبهای این حوزه برای تامین نیاز آب شرب در دراز مدت به شهر سقز به میزان ۳۳ میلیون متر مكعب و تامین آب كشاورزی اراضی پایاب سد به مساحت شش هزار هكتار (۱۳۰۰ هكتار بهبود و ۴۷۰۰ هكتار توسعه)می باشد.

درحال‌حاضر هیچ نوع آبزی در این سد پرورش داده نمی‌شود و به همین دلیل آب آن پاك و شفاف است. در آینده‌ای نه چندان دور قرار بر این است كه قایق‌های تفریحی نتعددی به آب بیاندازند تا مردم بتوانند از بودن در آنجا و قایق رانی در سد لذت ببرند.در اطراف این سد درختان میوه بر رونق آن می افزاید.درختان میوه گرمك كه در زبان محلی كوردی گرمه نامیده می شود نیز به چشم می خورد.طبیعت زیبای اطراف این سد مدیون روستاییان است كه زمین خود را در اختیار گردشگران گذاشته اند تا ساعاتی در دل طبیعت لذت ببرند.

اطراف سد جاذبه‌های طبیعی بسیاری وجود دارد. این منطقه همچنین جانداران و جانوران مختلفی را در خود جای داده است. لاكپشت‌ها، مارمولك‌ها و مارهای زیادی اطراف این سد وجود دارند كه این منطقه زیستگاه آن‌هاست. البته این جانوران برای گردشگران خطر جدی ندارند، اما بهتر است كه هنگام حضور در این منطقه احتیاط كنید. ناگفته نماند مامولك‌های اطراف سد بسیار زیبا هستند و رنگ آنها نیز اكثرا سبز است. به همین دلیل تشخیص آن‌ها از طبیعت اطرافشان كمی دشوار خواهد بود.
خوشبختانه ۶۰ درصد حجم مخزن سد چراغ ویس پر شده و با این میزان حجم آب، امسال این شهرستان با مشكل كم آبی مواجه نخواهد شد.

این سد در ۱۷ كیلومتری جاده سقز- بانه قرار گرفته و قرار است آب شرب دراز مدت شهر سقز را تامین كند.