كاروانسرای میرزا كاظم همدان مربوط به دوره قاجار است و در همدان، سرای میرزاكاظم، شرق خیابان اكباتان واقع شده و این اثر در تاریخ ۳ اسفند ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۲۲۴ به‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. كاروانسراها در گذشته یكی از شاخص های پیشرفت ورونق در شهرها بشمار می رفتند. شهرهمدان نیز همانند شهرهای قدیمی ایران دارای چندین كاروانسرا با سراهای متعدد است كه امروزه محلی برای معاملات اجناس متنوع هستند.
سرای گلشن روبروی كاروانسرای میرزا كاظم و سرای گمرك واقع در شمال كاروانسرای میراز كاظم از جمله سراهای شهر همدان هستند كه در آن خرید، فروش و رفوگری فرش دستباف انجام می شود كه این روزها همانند سایر هنرهای دستی در شرایط بد اقتصادی بسر می برد. كسبه‌ی این كاروانسرا هم مانند دیگر كاروانسرایان، مشغول به خرید و فروش و رفوگری فرش‌های دستباف زیبا هستتند كه این روزها مشابه دیگر هنرهای دستی در وضعیت اقتصادی بدی به سر می‌برند.
میرزا كاظم با پلان مربع شكل چهار ایوانی ومساحتی حدود ۳۰۰۰متر مربع دارای ۴۰حجره در طبقه بالا و۴۵حجره در طبقه پائین میباشد .نمای آجری كاروانسرا، دالان‌های تو در تو و حجره‌های كوچك و زیبا در این مكان دیدنی، آنقدر دلچسب و زیبا هستند كه به سختی می‌توانید از تماشای آن‌ها دست بكشید.معماری معمول كاروانسراهای تجاری شامل یك حیاط مركزی و دكان‌های پیرامون حیاط مركزی در دو طبقه بوده است. دكان‌های طبقه پایین به عرضه كالا اختصاص داشته‌اند و حجره‌های طبقه بالا مخصوص استراحت و خواب كاروانیان بوده‌اند.
بازرگانانی با اصلیت ارمنی، گرجی و ایرانی كه كار اصلی‌شان خرید فرش دست‌بافت از پارچه آبادی‌ها و انتقال آن به شهر و فروش و صادرات آن به كشورهای همسایه بود، در این محل به تجارت می‌پرداختند. بازرگانان نامدار ارمنی مانند آقایان «اساتوریان» و «وحمانیان» كه در این كاروانسرا مشغول كسب‌و‌كار بودند.
در سال ۱۳۴۶كاروانسرای میرزا كاظم بازسازی شده است و كان‌های سرای قدیمی در زیر زمین قرار گرفته‌اند و ازآنها به عنوان انبار برای دكان‌هایی كه هنوز مشغول فروش‌اند، استفاده می‌شوند.اگر به فرش و هنر فرش‌بافی علاقه دارید، حتما در برنامه‌ی سفر خود به همدان، از كاروانسرای حاج میرزا كاظم هم دیدن كنید. چرا كه در گوشه‌گوشه‌ی كاروانسرا فرش‌های زیبایی را می‌بینید كه روی هم انباشته شده‌اند و بوی فرش سراسر محیط را فراگرفته و فضایی خاطره‌انگیز و سوژه‌هایی ناب برای عكاسی را ایجاد كرده است.
