سد گلپایگان اولین سد مخزنی خاكی و اولین سد مدرن ایران است. مطالعات این سد در سال ۱۳۲۳ شروع شد. عملیات ساخت آن نیز در سال ۱۳۲۶ آغاز و در سال ۱۳۳۶ به بهره‌برداری رسید. سد سنگریزه‌ای گلپایگان با هسته رُسی مایل است و با شیوه قدیمی ساخت سدهای خاكی بر روی پی سنگی ساخته شده‌است. در سال ۵۰ – ۱۳۴۹، به تراز تاج سد ۵ متر و به تاج سرریز آن، ۷ متر افزوده شد و در نتیجه ظرفیت مخزن از ۲۸ به ۴۲.۵ میلیون متر مكعب افزایش پیدا كرد. سیستم آبگیر ـ تخلیه كننده سد گلپایگان شامل دو لوله به قطر ۳۶ و ۵۶ اینچ و به طول ۲۱۰ متر می‌باشد كه به دو سری شیرهای هاول بانگر مجهز می‌گردند. تجهیزات نصب شده در این خطوط عبارتند از: آشغالگیر ورودی، دریچه تعمیراتی رأس، شیر پروانه‌ای اضطراری و شیر سرویس هاول بانگر. سد گلپایگان در ۲۵ كیلومتری جنوب غربی و ۱۸ كیلومتری جنوب باختری شهر گلپایگان در نزدیكی روستای «اختوان» بر روی رودخانه قم‌رود (اناربار) واقع شده‌است. هدف از احداث این سد جلوگیری از خسارات ناشی از سیل و تأمین آب كشاورزی شش هزار هكتار از اراضی كشاورزی منطقه بوده‌است. ارتفاع سد از سطح زمین ۵۷ متر است. تجهیزات فنی و امكانات رفاهی در زمان ساخت این سد محدود بود ولی با تلاش شبانه‌روزی و دلسوزانه سازندگان آن بعد از گذشت سالیان دراز از زمان بهره برداری تاكنون ایمنی و پایداری سد مطلوب و قابل قبول و مهم‌ترین منبع تأمین آب كشاورزی زمین‌های گلپایگان است. با وجود اینكه یك هفته به سبب سرمای شدید و بارش برف زیاد، كار ساخت سد با مشكلات متعدد بر خورد كرده و متوقف شده و از طرفی اصولاً انجام این نوع كار در فضای تنگ، كار مشكلی است و به انجام مقدمات زیاد نیاز دارد. اما ۲۱۱ مترمكعب بتن در آب ریخته شد. اولین «توپی» بتنی در ایران نیز، به دست متخصصان ایرانی بعد از تلاش مداوم، در سد گلپایگان ساخته شد. حجم كل مخزن این سد ۴۵ میلیون مترمكعب و حجم مفید مخزن ۴۲ میلیون مترمكعب است. در سد گلپایگان ماهی‌های زیر یافت می‌شود : سوف، كپور، ماهی سفید رودخانه‌ای و قزل آلا. ماهی سفید و قزل آلای سد گلپایگان بسیار مرغوب است.