بازار پنجه علی یزد ،در قلب بازار تاریخی خان واقع شده است .بازار خان یزد جزو قدیمیترین بازارهای شهر یزد است كه قدمت آن به دوران ناصرالدین شاه قاجار برمیگردد. معماری زیبا و باشكوه بازار خان یزد دیدنی است. بازار پنجه علی یا همان بازار مسگران یزد در بخش جنوبی بازار خان قرار گرفته و دارای قدمتی ۶۰۰ ساله است. بازار مسگران یكی از بازارهای قدیمی شهر یزد بوده كه همچنان شكل كهن خود را حفظ كرده است.
بازار سنتی
وقتی نام بازار را می‌شنویم ناخودآگاه مكانی پر از مغازه و حجرههای مختلف پیش چشممان شكل می‌گیرد. در گذشته بازارهای سنتی محلی برای خرید و فروش، مبادله و حتی تولید بعضی صنایع دستی در آن مكان صورت میگرفت.بازار از كلمه واكار در زبان پهلوی گرفته شده كه با گذشت زمان و تغییراتی كه بر سر آن آمده به شكل امروزی درآمده است.بازارهای سنتی نه تنها ستون اقتصادی زمان خود بوده اند بلكه زیربنای اجتماعی و معنوی هم داشته اند. ساختن مساجد و تكیه در بازارهای سنتی حالت معنوی و دینی به این بازارها بخشیده است.
بازار سنتی در یزد
شهر یزد اولین شهر خشت خام و دومین شهر تاریخی جهان است كه برای كسانی كه به تاریخ علاقمند هستند بهترین مكان برای كشف وقایع و بناهای تاریخی است. اوج هنر معماری ایران اسلامی را در بازارهای تاریخی یزد میتوان دید. منارهها و بادگیرهای این بازارها درخشانترین میراث فرهنگی و تمدن كهن را به رخ دنیا میكشند. یزد از دیر باز به دلیل قرار گرفتن در مسیر جاده ی تجاری و پرتردد ابریشم دارای اهمیت فراوانی برای تاجران و صاحبان سرمایه بوده است. از این رو بازارهای بزرگ و متعددی در این شهر به وجود آمده است.
بازارهای شهر یزد با معماری اسلامی زیبایش چشم هر بینندهای را به خود خیره می‌كنند. این بازارها علاوه بر ارزش اقتصادی كه دارند دارای اهمیت تاریخی نیز هستند و هرساله گردشگران زیادی را از ایران و سراسر دنیا به خود جذب می‌كنند.
بازارهای تاریخی یزد شامل ۱۷ بازار است كه از مهمترین آنها میتوان به بازار دروازه مهریز، بازار تبریزیان، بازار زرگرها، بازار مسگران یا بازار پنجه علی، بازار حاجی قنبر، بازار محمد علی خان، بازار قیصریه ،بازار خان اشاره كرد.
بازارچه پنجه علی
در بازار خان یزد دیدن حجره ها، غرفه های فراوان در دسته بندی های گوناگون، مساجد، آب انبار و تكیه ها هر گردشگری را شگفت زده میكند. تمامی این آثار باستانی بازار خان را از یك بازار ساده به گنجینه ای از مكانهای تاریخی تبدیل كرده است.این بازار مجموعه ای از بازارهای معروف و بزرگ دیگر را در خود جای داده است. از جمله این بازارها میتوان به بازار مسگران یا پنجه علی، بازار زرگری، بازار قیصریه، بازار كاشیگری، بازار صدری، بازار ملا اسماعیل، بازار چیتگری و بازار علاقبندی اشاره كرد.
همه ی این ویژگیهای منحصر بفرد سبب شده، بازار خان با شماره ی ۸۵۴۴ در فهرست آثار ملی كشور ثبت گردد.جالب اینكه قدمت این بازار به قرن نهم هجری قمری یعنی اواخر دوره ی قاجار و اوایل دوره ی زند برمی گردد. بازار پنجه علی در حد فاصل خیابان قیام یزد واقع شده و در سال ۱۳۸۸ با شماره ثبت ۷۷۸۶ در فهرست آثار ملی كشور به ثبت رسیده است.
معماری بازار مسگران یزد
مصالح استفاده شده برای ساخت این بازار خشت، گل و آجر است و سقف آن به شكل طاق و تویزه با قوس جناحی ساخته شده است. معماری خاص و زیبای این بازار باعث شده علاقمندان زیادی برای دیدن معماری اسلامی، این بازار را یكی از مقاصد گردشگری خود قرار دهند.
خانه حاج علی عسكر شیرازی در بازارچه مسگران
خانه حاج علی عسكر شیرازی ملك التجار عهد ناصرالدین شاه واقع در بازارچه پنجه علی چشم هر بیننده ای را به خود خیره میكند. شكوه و جلال این خانه توصیف نكردنی است. پنجره های طلاكوب را در كنار سقف هایی با نقاشی های زیبا شما را تصور كنید. به خانه حاج علی عسكر كه می روید آمادگی شگفت زدگی داشته باشید!
پیشه ی بازاریان بازار پنجه علی یزد
در گوشه گوشه ی این بازار هنوز هم مسگرها با چكش هایشان مشغول طرح و رنگ دادن به تیكه های مس هستند. اما امروزه مانند گذشته همه ی حجره های بازار متعلق به مسگرها نیست و مغازه های دیگری مانند پوشاك و سایر اقلام در بازار مسگران به وجود آمده‌اند.
