آسیاب آبی كوشك نو یزد ، یكی از بینظیرترین آسیابهای ساحته شده در ایران است. نكته جالب در مورد این آسیاب این است كه در دل شهر یزد قرار دارد. آسیاب كشكنو در گذشته برای خرد كردن گندم و سایر غلات به منظور تهیه آرد ساخته شده بود كه با استفاده از فشار آب و نیروی آن برای آردكردن غلات استفاده میشده است. امروزه چند آسیاب در سراسر ایران مشغول به كار هستند كه از جمله آنها میتوان به آسیاب یزد و آسیاب آبی اشكذر اشاره كرد.
آسیاب كشكنو به شماره ۳۱۰۹۸ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. این آسیاب وابسته به قنات زارچ بوده است و بنای آن متعلق به دوران صفویه تا قاجار است. این بنای بسیار جالب در عمق ۲۲ متری زمین قرار گرفته و شامل سه بخش بسیار مهم انباری، دستكند و بخش تنوره و كارگاهی است. این بنا از نظر معماری و كارایی در شهر یزد مورد توجه بسیاری است.

این بنا امروزه مرمت و بازسازی شده است. با احیای مجدد این بنا و عملیات بیرون بردن آوار، جان تازهای به این آسیاب بخشیده شد. نورگیرهای قدیمی آن كه مسدود شده بود باز شد و با انجام برقكشی، آجركاری و مقاوم سازی بنا آن را تبدیل به مكان جذاب برای بازدید كنندگان كردهاند. نكته جالبتوجه در مورد آسیاب كشكنو این است كه دو قنات آلهاباد و رازچ از آن عبور میكرده است. امروزه آب شیرینی كه از این قنات عبور میكرده خشك شده است اما شاخه آب شور آن هنوز در جریان است و قادر است آسیاب را به حركت درآورد. این محله امروز جز یكی از آثار دیدنی و تاریخی یزد محسوب میشود و روزانه افراد زیادی برای دیدن بناهای تاریخی محله كشكنو به آن مراجعه میكنند. آسیاب كشكنو نیز از نظر افراد محلی از اهمیت بالایی برخوردار است.

آسیاب كشكنو یك بنای بسیار مهم از دوره صفوی در شهر یزد است. این بنا در محلهای واقع شده كه بناهای تاریخی زیادی را در خود جای داده است. تاریخ ساخت این محله نیز به قرون اولیه اسلامی باز میگردد و داستانهای زیادی در دل خود دارد. متاستفانه با پیشرفت تكنولوژی و ابزارهای نوین آسیاب كشكنو شكوه و عظمت گذشته خود را از دست داد و رو به نابوی میرفت.
اما امروزه این بنا، با كمك مرمتگران زحمتكش و سازمان میراث فرهنگی تا حدودی مرمت یافته و این بار به شكل یك محل زیبا برای بازدید گردشگران و علاقهمندان جان تازهای گرفت. چه خوب است از میراث فرهنگی باارزش به خوبی مراقبت كرده و با حفظ آنها به این میراث اجازه دهیم تا همچنان به حیات خود ادامه دهند. این بناهای عظیم كه در كشورهای دیگر به عنوان منبع گردشگری مورد استفاده قرار میگیرند در كشور ما نباید به حال خود رها شوند. آسیاب كشكنو از نظر معماری نیز منحصر به فرد بوده و دارای عمق زیادی در زیر زمین است و از این آسیاب دو قنات عبور میكرده كه نشان از اهمیت آن است.

محله كشكنو
این محله یكی از قدیمیترین محلات یزد است كه در قرن دوم هجری بر مبنای قصری با همین نام كه توسط احمد بن محمد زمجی ساخته شده بود، شكل گرفت. در مجاورت این محله، محلههای دیگری مانند سرچم و فهادان واقع شدهاند. محله كشكنو آمیخته با افسانههای فراوانی است. در یكی از داستانهای مربوط به این محله، احمد بن محمد زمجی یكی از سرداران سپاه ابومسلم خراسانی بود كه با تسخیر یزد در این مكان قصری ساخت. او مرد مومن و خداپرستی بود و برای آبادی و آبادانی شهر تلاش فراوانی میكرد. به دستور او در این شهر عمارات، مسجد، حمام، باغ و قنات احداث شد.
دروازه قصر كشكنو در بسیاری از كتب تاریخی بسیار مشهور است. مسجد كشكنو یكی از قدیمیترین آثار باقی مانده در این محله است. آثار تاریخی دیگری نیز در این محله واقع شده است كه از جمله آنها میتوان به آب انبار، مسجد، حسینیه، پایاب و آسیاب اشاره كرد.

