یخچال‌های طبیعی در گیلان: نگین‌های یخی شمال ایران
یخچال‌های طبیعی، پدیده‌های شگفت‌انگیزی هستند كه در مناطق سردسیر و كوهستانی شكل می‌گیرند. این توده‌های عظیم یخ، حاصل تجمع برف در طول هزاران سال هستند و نقش مهمی در آب و هوای منطقه و اكوسیستم آن ایفا می‌كنند.
اگرچه استان گیلان به دلیل آب و هوای معتدل و بارندگی فراوان، بیشتر به عنوان منطقه‌ای سرسبز و جنگلی شناخته می‌شود، اما در ارتفاعات این استان و به‌ویژه در رشته‌كوه البرز، یخچال‌های طبیعی وجود دارند.
فرماندار رودبار گفت: شناساندن غار درفك، رودبار را به دنیا معرفی می‌كند.
غلامحسین رجبی، فرماندار رودبار در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، منطقه گیلان، با بیان اینكه غار درفك به یخچال طبیعی دنیا نیز معروف است، اظهار كرد: این غار زیبا و بی‌نظیر از افتخارات شهرستان رودبار است كه ارزش آن برای ما كمتر از سوسن چلچراغ نیست.
وی با بیان اینكه حتی در گرمترین روزهای سال این غار همواره پوشیده از برف است و افراد بومی این منطقه برای تهیه آب دامهای‌شان از این غار، برف برداشت می‌كنند، ادامه داد: این مكان می‌تواند به یك منطقه گردشگری زیبا به دنیا معرفی شود و از سرمایه گذاران داخلی و خارجی برای سرمایه گذاری در این بخش دعوت می‌كنیم.
فرماندار رودبار خاطرنشان كرد: از همه هموطنانی كه برای گردش به گیلان می آیند دعوت می كنیم در صورت امكان از این غار زیبا دیدن كنند.
به گزارش ایسنا، “درفك” نام قله‌ای در استان گیلان و در رشته كوه البرز است. نام قلهٔ درفك به روایتی از دال فَك (دٌلفَك) آمده است كه در گویش دیلمی، دال، نام پرنده‌ای است از خانوادهٔ عقاب و فَك به معنی آشیان و آشیانه است. بنابراین دالفك، به معنای آشیانه عقاب است. اما براساس روایت دیگری، نام درفك از قوم “دربیك” آمده كه تیره‌ای از ساكنان حوالی دریای خزر بوده است.
قلهٔ درفك در ارتفاع ۲۷۳۳ متری البرز غربی در كوه‌های گیلان قرار دارد. این قله را از چند مسیر می‌توان بالا رفت. كاسهٔ درفك، محل ییلاق دامدارانی است كه در تابستان از روستاها و جنگل‌ها به این قلّه كوچ می‌كنند. در كاسهٔ درفك یك غار وجود دارد كه ییلاق‌نشینان منطقه در تابستان از یخ‌های آن به عنوان منبع آب استفاده می‌كنند.
این قله در ۵۰ كیلومتری جنوب شرقی رشت در استان گیلان و مقابل رستم آباد در بخش خورگام شهرستان رودبار واقع شده‌است.
یخچال‌های طبیعی در گیلان:
- یخچال طبیعی درفك: یكی از مشهورترین یخچال‌های طبیعی ایران در منطقه درفك شهرستان رودبار واقع شده است. این یخچال در ارتفاعات بلند و در یك كاسه آتشفشانی قدیمی قرار دارد. یخچال درفك، منبع تأمین آب شیرین برای دامداران و عشایر منطقه بوده است، اما متأسفانه در سال‌های اخیر به دلیل تغییرات آب و هوایی، بخش زیادی از یخ آن ذوب شده است.
- یخچال‌های كوچك‌تر: علاوه بر یخچال درفك، یخچال‌های كوچك‌تر دیگری نیز در ارتفاعات گیلان وجود دارند كه ممكن است در طول سال‌های اخیر به دلیل تغییرات آب و هوایی ناپدید شده باشند.
اهمیت یخچال‌های طبیعی در گیلان:
- منبع آب شیرین: یخچال‌های طبیعی، به ویژه در فصل گرم سال، منبع مهمی برای تأمین آب شیرین مناطق پایین‌دست هستند.
- تنوع زیستی: مناطق اطراف یخچال‌ها، زیستگاه گونه‌های جانوری و گیاهی خاص و منحصر به فردی هستند.
- جاذبه گردشگری: یخچال‌ها، به ویژه یخچال درفك، به عنوان یكی از جاذبه‌های طبیعی مهم استان گیلان، مورد توجه گردشگران و كوهنوردان است.
- شاخص تغییرات آب و هوایی: تغییرات در اندازه و حجم یخچال‌ها، نشانگر تغییرات آب و هوایی در منطقه است.
تهدیدات یخچال‌های طبیعی در گیلان:
- گرمایش جهانی: افزایش دمای كره زمین، اصلی‌ترین عامل ذوب شدن یخچال‌ها است.
- فعالیت‌های انسانی: ورود دامداران و كوهنوردان به مناطق یخچالی، تخریب پوشش گیاهی و آلودگی محیط زیست، از جمله عوامل تهدیدكننده یخچال‌ها هستند.
- تغییرات در الگوی بارندگی: كاهش بارندگی و افزایش دمای هوا در فصل زمستان، باعث كاهش حجم برف و یخ در یخچال‌ها می‌شود.
تلاش برای حفاظت از یخچال‌های طبیعی:
- ایجاد مناطق حفاظت‌شده: ایجاد پارك‌های ملی و مناطق حفاظت‌شده در اطراف یخچال‌ها، می‌تواند به حفاظت از این منابع طبیعی كمك كند.
- محدود كردن دسترسی: محدود كردن دسترسی انسان‌ها به مناطق یخچالی، به ویژه در فصل گرم سال، می‌تواند از تخریب این مناطق جلوگیری كند.
- آموزش و آگاهی‌رسانی: افزایش آگاهی مردم در مورد اهمیت یخچال‌ها و تأثیر فعالیت‌های انسانی بر آن‌ها، نقش مهمی در حفاظت از این منابع طبیعی دارد.
در نهایت، یخچال‌های طبیعی گیلان، گنجینه‌های ارزشمندی هستند كه باید برای نسل‌های آینده حفظ شوند. هر یك از ما می‌توانیم با انجام اقدامات كوچك، به حفاظت از این منابع طبیعی كمك كنیم.
