صنایع دستی چیزی بیش از سوغات است و بخش پویای دنیای امروز گردشگری به شمار مس آید صنایع دستی كه كماكان توسط جامعه بومی مورد استفاده قرار می گیرند ، مثل موسیقی فولكلور،رقص ، معماری محلی یا البسه سنتی ،همگی به منابع عینی و بدیعی برای نمایش جوهره و طبیعت فرهنگ بومی به گردشگران بدل می شوند؛ تولید برای فروش، آن ها را به سوغات هایی تبدیل می كند كه گردشگران از طریق آن ، جوهره و طبیعت فرهنگ بومی بازدید شده را به خانه، جامعه و آینده خویش انتقال می دهند.
صنایع دستی به عنوان مجموعهای از حرفههای متنوع تولیدی با محتوا و غنای فرهنگی است كه به میزان وسیعی از محیط جغرافیائی،تاریخ و گذشته اقوام، اعتقادات، سنتها، آئینها و آداب و رسوم و همچنین از نیروی خلاقه، ابتكار و ذوق و سلیقه آنها نشأت گرفته است. گرایش ذاتی انسان به زیبائی و انگیزهی تأمین معاش از سوی دیگر باعث شده كه صنایعدستی به عنوان جزئی از زندگی و فرهنگ انسانها مطرح شود. به همین دلیل است كه اغلب از نوع تولیدات دستی هر ملت، میتوان تا حدودی به طرز تفكر فرهنگی، هنری و حتی بینشهای آئینی و مذهبی آنان پی برد. تابع این تاثیرات منطقهای و فرهنگی خاص است كه صنایعدستی و هنرهای مستظرفه كشورها با یكدیگر فرق میكند و در مجموع به جز موارد خاص در تكنیك ساخت، تقریباً در تمامی جلوههای بصری و احساسی محصولات این تفاوتها قابل تشخیص و تمیز است و به دلیل اهمیت ویژهای كه آثار دستی در ارائه و انتقال مفاهیم و ارزشهای قومی دارند هر كشور به فراخور میزان و نوع تولیدات دستی خود جایگاه ویژه و ارزشمندی در فرهنگ جهانی به دست میآورد.
در این مطلب سعی داریم ویژگی های صنایع دستی را برای شما بیان كنیم .
۱.امكان تأمین قسمت عمده مواد اولیه از منابع داخلی ، به طور مثال صنعت دستی معرق كاری به طور عمده با استفاده از چوب درختان مختلف ساخته می شود اما گاهی برای زیبایی بیشتر از قطعات صدف، استخوان و عاج در تزیین آن استفاده می شود. تأمین چوب به عنوان ماده اصلی و عمده این هنر در داخل ایران به راحتی امكان پذیر است اما عاج را لزوماً باید از كشورهای دیگر تهیه كرد. ولی این سبب نمی شود كه به سبب استفاده از قطعات عاج در هنر معرق آن را متعلق به ایران ندانیم.
۲.انجام قسمتی از مراحل اساسی تولید به وسیله دست و ابزار دستی. برای تولید هر یك از فرآورده های صنایع دستی مراحل متعددی طی می شود، ولی انجام كلیه این مراحل به وسیله دست و ابزارهای دستی الزامی نیست. اگر تنها ۵۰ درصد از مراحل اساسی كار به وسیله دست و ابزارهای دستی انجام شود، محصول تولید شده جزء صنایع دستی محسوب می شود. استفاده از پیشرفت های زمانه در تولید صنایع دستی محدود به زمان ما نیست. چنانچه گذشتگان با اختراع چرخ سفالگری آن را رد نكرده و برای گذر از مرحله تولیدات خام دستانه و تولید سفال هایی زیباتر و بادوام تر از آن بهره بردند. امروزه نیز در تولید صنایع چوبی مثل خاتم ، معرق و منبت در مراحل اولیه ، آماده سازی چوب مورد نظر با استفاده از اره برقی صورت می گیرد. اما سایر مراحل با استفاده از دست و ابزارهای دستی تولید می شود.
۳.تأثیر اندیشه خلاق انسان در تولید و شكل بخشیدن به محصولات و امكان ایجاد تنوع و پیاده كردن طرح های مختلف در مرحله ساخت این محصولات.
۴.داشتن بار فرهنگی با استفاده از طرح های اصیل و بومی و سنتب به نحوی كه معرف فرهنگ ،هنر و تمدن آن كشور باشد.
۵.همانند و شبیه نبودن این نوع فرآورده های تولیدی. از آنجا كه محصولات صنایع دستی با استفاده از دست و گاهی حتی یك محصول مشابه توسط چند تن تولید می شود نمی توان چون محصولات ماشینی یكسانی كامل را در آن ها مشاهده كرد.
۶.بی نیازی به سرمایه گذاری زیاد برای تولید آن ها در مقایسه با سایر صنایع.
۷.بالا بودن ارزش افزوده آن ها در مقایسه با صنایع دیگر.
۸.امكان ایحاد و توسعه آن ها در مناطق مختلف شهری، روستایی و حتی جوامع عشایری.ساخت محصولات دستی از آن جهت كه نیاز به تجهیزات اندك داشته و به راحتی با استفاده از دست و یا ابزارهای دستی امكان پذیر است، قضای زیادی نخواسته و لذا به راحتی قابلیت استقرار در فضاهای ذكر شده را داراست.

