محله سبزه مشهد گرگان یكی از مناطق اصلی بافت قدیم گرگان است كه هنوز برجسته ترین بناها و ساختمان های عصر قاجار در این محله و گذرهای آن به چشم می خورد. این محله در شمال شهر و در حاشیه دروازه فوجرد و دنگ كوبان قرار گرفته است.در محله سبزه مشهد یك میدانی وجود داشت به نام میدان شور كه در عصر صفوی در انتها شرق راسته دباغان بازار كهنه استراباد و در سمت غرب محله سبزه مشهد یعنی پشت مسجد مسجد امام حسن عسگری فعلی قرار می گرفت.
تاریخ وجود محله ای به این نام، با ساختاری مستقل در شهر روشن نیست قدیمی ترین سندی كه تا كنون یافت شده و نام محله سبزه مشهد در آن آمده، مربوط به نیمه اول قرن سیزدهم هجری است اما آثاری دیگری هست كه قدمت محله را به شش قرن می رساند، مانند درخت چنار. اما اگر روایت ورود امام حسن عسكری به گرگان را صحیح بدانیم می توانیم بگوییم كه قدمت محله به هزار سال پیش برمی گردد. چون در همین محله بوده كه مردم با آن امام همام دیدار كرده اند.
در این محله ۱۳ تكیه وجود دارد. خانه های ثبتی محله كه هر دو مربوط به اواخر دوران قاجار است، شامل خانه های دائمی و اسدی پور می شود .زیباترین عنصر شناخته شده محله، درخت چنار سبزه مشهد با قدمتی بالغ بر ۶ قرن می باشد؛ عناصری هم در این محله بودند كه به مرور زمان از بین رفتند مانند حمام كفش دوزان و كاروانسرای مهدی جهود. در این محله عناصر جدیدی مانند زورخانه پوریای ولی، انجمن نویسندگان هوران، آرامگاه لطفی پدید آمدند.
از چنارهای كهن بافت تاریخی گرگان كه روزی عنصر اصلی تشكیل محلات بود، تنها چنار ۵۰۰ ساله محله سبزه مشهد باقیمانده كه آن هم به گفته كارشناسان، حصار سیمانی اطراف آن، حیاتش را تهدید می كند.محله سبزه مشهد علاوه‌بر اهمیت تاریخی و خاطرات شیرینی كه در دل خود دارد، برای مردم هنردوست این شهر یادآور یكی از هنرمندان برجسته عرصه موسیقی كشور است. محمدرضا لطفی، ردیف‌دان، موسیقی‌دان، آهنگساز، پژوهشگر، مدرس و نوازنده چیره دست تار، سه تار و كمانچه در ۱۷ دی ماه سال ۱۳۲۵ در محله سبزه مشهد گرگان متولد شد. پیكر محمدرضا لطفی در یكی از باغ‌های محله سبزه مشهد به خاك سپرده شد. مزار او امروزه یكی از جاهای دیدنی این محله است.
در سنگ وفقه خسروخان حاكم استراباد در زمان شاه صفی صفوی در سال ۱۰۴۱ هجری قمری اشاره به این میدان شده است.گذرنُقاره چیان در كنار همین میدان شور و محله سرچشمه قرار می گرفت. در مناسبت های مختلف بر روی مناره نُقاره چیان، نُقاره می نواختند.گذرهای معروف محله سبزه مشهد شامل سرچشمه، سرپیر، دباغان، نُقارچیان، قاپی و … می شد.
ترتیب اجرای این مراسم در محلات گرگان به این گونه است: طوق بندان محله میركریم روز چهارم، طوق بندان محلات نعلبندان و پاسرو و میخچه گران روز پنجم، محلات سرچشمه و سبزه مشهد و سرپیر و دباغان در روز ششم محرم، طوق بندان محلات میدان عباسعلی و دربنو و دوشنبه ای و شاهزاده (شازده) قاسم در روز هفتم و طوق بندان محلات ملل و آلوچه باغ در روز هشتم صورت می گیرد.
یكی از حمام های معروف آن حمام كُو ش دوزان ( كفش دوزان ) در سبزه مشهد واقع بود.از عناصر مهم سبزه مشهد، تكیه قدیمی آن بود و نیز گورستان بزرگ آن در حاشیه امامزاده مراد بخش قرار می گرفت. یكی امامزاده هم در حاشیه مصلای فعلی قرار داشت.مصلای بزرگ شهر استراباد ( گرگان فعلی ) حداقل بر اساس اسناد تاریخی از دوره صفوی در همین محله سبزه مشهد بود كه هنوز باقی است.
یكی دیگر از بناهای مهمی كه در سبزه مشهد ساخته شده، زورخانه پوریای ولی است. این زورخانه را می‌توان از معدود زورخانه‌های شهر گرگان دانست.در همان لحظه ورود به زورخانه “پوریای ولی” كه در محله قدیمی سبزه مشهد گرگان قرار دارد، نوشته هایی بر روی دیوار و پارچه ها توجه ما را به خود جلب می كند. نوشته هایی كه در آن سخنان بزرگان دین و اشعار شعرای بزرگ ایران زمین چشم هر مراجعه كننده ای را به خود معطوف می سازد.
این زورخانه ساختار مدرن دارد و دارای امكاناتی از قبیل سرویس بهداشتی، حمام و جكوزی است. فضای این مكان می تواند از ۴۰۰ میهمان پذیرایی كند و یكی از بزرگترین زورخانه های كشور محسوب می شود.قدمت این ورزش در گرگان بیش از ۱۰۰ سال است. پدران پهلوانانی كه اینجا هستند نیز در قدیم در زورخانه ها بوده اند.
