لباس و پوشاك بانوان اشكانی

لباس و پوشاك زنان اشكانی عبارت بوده است از :

۱- پیراهن بلند تا به روی زمین ؛ گشاد ، پرچین ، آستین دار و با یقه ای راست
۲- پیراهنی دیگر كه بر روی پیراهن اول پوشیده می شده و قد آن نسبت به اولی كوتاه و ضمنا یقه باز بوده است
۳- چادری كه بر روی این دو پیراهن بر سر می كردند .
۴- كفش ساده ای همانند كفش مردان اشكانی
۵- كمربندی كه منحصر به نواری بود و برای جمع كردن گشادی پیراهن در زیر سینه بسته می شد .

انواع پیراهن زنان اشكانی :
پیراهن زنان بر چهار نوع بوده است :
۱- پیراهن بلندی بوده تا به كف زمین ، گشاد و بایقه راست ؛ پارچه این پیراهن دو تكه مستطیل بوده و در زیر سینه ها نواری داشته كه گشادی ساده و راسته پیراهن را در پایین سینه جمع می كرده و در نتیجه همه ی پارچه ، چین های عمودی فراوان می گرفته است .
۲- پیراهنی بوده بی آستین و بدون سرشانه فقط دو انتهای بالای پارچه به وسیله ی دكمه ای به هم وصل می شده و در این صورت یقه ی پیراهن به اندازه ی همه ی پهنای پارچه افقی باز بوده است ضمنا حلقه ی آستین از زیر دكمه سرشانه باز می شده ( و در وافع درز بالاو پهبلویی پارچه بوده كه به صورت حلقه ی آستین به خود می گرفته است ) است . در موقع پوشیدن دكمه بر روی شانه و یا اندكی پایین تر قرار می گرفته و جلوی پیراهن پس از پوشاندن سینه ها تا حوالی ناف افت پیدا می كرده است .
۳- گاهی نیز با تنگ تر گرفتن یقه حلقهی آستین ها را نیز در بالای پارچه قرار می دادند و در این صورت تیزی یقه جمع می شده و تا حد میان دو سینه می ایستاده است .
۴- نوع چهارم ، پیراهنی آستین دار بوده است ، این پیراهن نیز همان دو تكه پارچه مستطیلی و با همان خصوصیات ( فراخ ، بلند و یقه راست ) بوده جز این كه آستینی بلند ( بیش از معمول با دم آستینی تنگ و چسبان ) داشته است .
قابل ذكر است كه پیراهن ها از پارچه های منقش بارودوزی مخصوصا قلابدوزی های زیبا تهیه می شده است .
چادر زنان اشكانی :
چادر زنان اشكانی همنگامی كه پوشیده می شد حالتی استوانه ای شكل می یافته است گاهی قسمت پشت آن را به اندازه ی یك سرو گردن بلندتر می گرفتند . قسمت بالا و جلوی چادر (كه انتهای بالای درز عمودی آن نیز بوده است ) به طور معمول در زیر یك قطعه فلز محكم بند می شده و به دو طرف آن قطعه فلز نیز ریسمانی ابریشمین با زنجیرهای ظریف ( و در واقع بند ) برای به گردن افكندن یا از شانه زیر بغل انداختن وصل می كردند .
كفش زنان اشكانی :
كفشی كه بدون تردید مورد استفاده ی بانوان اشكانی بوده ، كفشی است دارای مدلی ساده كه رویه ی آن از دو تكه چرم تشكیل شده است و به وسیله ی بند جلوی دهانه ی كفش گل گره زده می شده . این نوع كفش ضمنا یكی از انواع كفشهای مردان اشكانی نیز بوده است . البته بعید نیست كه بانوان اشكانی از سایر انواع كفش مردان كه بعدا شرح داده خواهد شد نیز استفاده كرده باشند .
قابل ذكر است كه زنان اشكانی از انواع زیور آلات نیز استفاده می كردند .

تاج: سرِ مجسمه‌ی مرمری ملكه‌ای مه در شوش پیدا شده است و آن‌را ملكه موزا همسر فرهاد چهارم اشكانی می دانند، دارای تاجی كنگره‌دار و متعلق به اواخر قرن اول میلادی است. هم‌چنین در پشت یكی از سكه‌های چهار درهمی تاج این ملكه دیده می‌شود.

شلوار: برخی از این زنان اشكانی شلوارهای بلند و پرچین به‌پا می‌كردند كه تا روی زمین ادامه داشت. چین‌های شلوار افقی است كه حالت راحتی به آن می‌دهد. بلندی این شلوار تا روی كفش امتداد داشت و از بالا به پایین با حاشیه‌ای عریض تزیین شده بود. برخی از شلوارها نیز روی كفش را نمی‌پوشاند چون در داخل پوتینی نرم با زبانه‌ی چرمی قرار می‌گرفت.

نقاب: زنان روستایی قوم اشكانی اكثراً نقابی نیلی رنگ بر چهره داشتند كه از پوشش مورد علاقه‌ی زنان بر روی صورت بوده است و گاهی آن را به پس سر می آویختند.

كلاه و سرپوش عمامه مانند: نقش برجسته‌ای از پالمیرا در موزه‌ی لوور وجود دارد كه بانویی از دوران اشكانیان را نشان می‌دهد این بانو چادری بر سر دارد و از زیر آن، سرپوشی نمایان است به شكل عمامه‌مانند بوده و بافتی خوب و جالب دارد. بر بالای پیشانی و پایین سرپوش، فلزی پهن (كنده‌كاری و برجسته‌كاری) موی سر را چون نواری پوشانده است و بقیه‌ی موها در دو طرف به وضعی مطلوب به عقب كشیده شده‌اند. ضمناً كلاه بزرگ و با شكوه شاهزاده واشفاری، یكی از وجوه تمایز او از دیگر بانوان اشكانی است. برای این شاهزاده چادر نه روی یك سرپوش ساده، بلكه بر یك كلاه چند قسمتی قرار دارد كه از پنج ردیف تشكیل شده است و به صورت اریب از دو ردیف سنگ ‌های گران‌قیمت تشكیل شده است كه از نوك تاج عبور می‌كنند. با یك حركت زیبای دست واشفاری، چادر بر روی زانوها جمع شده است.

كمربند: كمربند زنان برخلاف مردان، نواری باریك بود كه در زیر سینه پیراهن را جمع می‌كرد و موجب بروز چین‌هایی لطیف و ظریف در روی سینه و پایین آن و نیز در حاشیه‌ی دامن لباس می‌شد. این كمربند را با نام آپودرم می‌شناختند.

زیورآلات: به نقل از اردشیر خدادادیان بانوان اشرافی ایران اشكانی به زیورآلات و جواهرات علاقه‌ای فراوان داشتند. در مورد آرایش زنان، به گزارش رومیان، برای لب‌ها رنگ سرخ، برای پشت چشم‌ها رنگ سیاه كه عمدتاً سرمه بوده است و نیز سرخاب برای گونه‌ها به‌كار می‌بردند. زنان گیسوان خود را به شیوه‌ی یونانیان آرایش می‌كردند و از میان سر فرق می‌گشودند و جواهرات بر تأثیر آرایش می‌افزود. بسیاری قطعه‌های ظریف و دقیق پرداخته به روش یونانی هلنیستی فراهم شده بودند به‌گونه‌ای كه زنان خوش‌پوش پارتی در مقدار جواهری كه به خود می‌آویختند با زنان شیك‌پوش دوران ادوارد (پادشاه انگلیس) برابری می‌كردند.