مدرسه تاریخی آیت الله معزی در خانه معزی ، یكی از با ارزش ترین و دیدنی ترین بناهای تاریخی دزفول واقع شده است كه درگذر مجدیان به سمت بازار قدیم شهر و در محله قلعه و مشرف به رودخانه دز واقع شده است.مدرسه آیت الله معزی مربوط به اواخر دوره قاجار است و در دزفول، محله قلعه واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۹۱۳ به‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
محمدرضا معزی از بزرگان دزفول این مدرسه را در دوره قاجار تاسیس می‌كند. مدرسه معزی از همان ابتدا به‌عنوان حوزه علمیه مورد استفاده قرار گرفت. عكس آیت‌الله معزی در سال‌های اخیر روی دیوار داخل حیاط نقاشی شده است. شیخ محمدرضا معزی پسر شیخ محمدجواد در سال ۱۲۷۳ قمری نجف متولد شد و تحصیلات خود را هم در آن‌جا گذراند. گفته می‌شود آیت‌الله معزی فعالیت‌های اجتماعی زیادی داشته است. یك بار پس از آسیب پل قدیمی دزفول با كمك مردم منطقه اقدام به تعمیر پل می‌كند تا ارتباط دو طرف رودخانه با یكدیگر قطع نشود.
این خانه كه از شاهكارهای هنر معماری قدیم به شمار می رود دارای سردرب تركیبی موزون از طاق های هلالی با تزیینات آجری ظریف می باشد و همچون دیگر بناهای تاریخی شهر آجر، برخوردار از تزئینات مجلل و باشكوه، اصالت معماری و طراحی متناسب با فرهنگ و اقلیم خاص منطقه است كه در دو طبقه بنا شده است.مدرسه معزی از مدارس تاریخی اواخر قاجار واقع در بافت تاریخی دزفول و محله قلعه است كه به شیوه حیاط مركزی كاملاً درونگرا با رعایت كلیه آرایه‌های معماری اقلیمی دزفول ساخته شده، این بنای آجری سال‌ها پذیرای طالبان علم و معرفت بوده و امروزه بصورت بلااستفاده باقی مانده است. مدرسه معزی سه حیاط دارد. حیاط ورودی، حیاط مركزی كه حجره‌ها در اطرافش قرار گرفته‌اند و حیاط پشتی كه قابل بازدید نیست و در دست نگهبانی است. حوض داخل حیاط مركزی مدرسه و گلكاری‌های آن هم زیبایی حیاط را چند برابر كرده است.
از دیگر ویژگی‌های این بنا كه آنرا از سایر آثار و ابنیه تاریخی متمایز می‌كند سهولت دسترسی به خیابان اصلی، دید مستقیم به مناظر طبیعی رودخانه و ساحل دز، نمای بیرونی و بكارگیری عناصر خاص معماری بومی منطقه شامل سر در، دهلیز و دالان ورودی حیاط مركزی و انواعی از طاق‌ها ، قوس‌ها و تزیینات می باشد كه در مجموع بنای تاریخی ارزشمندی را شكل داده‌اند.
خوون‌چینی‌های به‌كار رفته در بنای مدرسه آیت الله معزی نیز نشانگر معماری قدیم دزفول است. خوون‌چینی اشاره به ایجاد گره‌های تزیینی در پیشانی نماهای قدیمی دارد كه به دست هنرمند معماران انجام می‌شده است. علاوه‌براین ساختمان مدرسه آیت الله معزی همچون دیگر بناها، شبستان و شوادون دارد. شبستان و شوادون اتاق‌هایی زیرزمینی هستند و به‌ویژه در فصول گرم سال به عنوان اتاق‌های خنك استفاده می‌شوند.گذر زمان و عدم رسیدگی به موقع و صحیح موجب تخریب طبقه اول و ریزش سقف بسیاری از فضاهای طبقه همكف این بنای تاریخی شده است.
